Gỡ rào cản, tạo điều kiện thông thoáng cho TP Hồ Chí Minh phát triển nhanh, bền vững

Cùng tham dự Hội nghị có đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh, Phó trưởng Ban Thường trực; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Phó trưởng Ban Chỉ đạo, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi, Ủy viên Thường trực Ban Chỉ đạo; các thành viên Ban chỉ đạo là đại diện lãnh đạo các Bộ, cơ quan ngang Bộ, lãnh đạo TP Hồ Chí Minh.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính với các đại biểu tham dự hội nghị. Ảnh: TTXVN

Ngay sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 98, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 850/QĐ-TTg ngày 15-7-2023 về việc thành lập Ban chỉ đạo.

Trước đó, ngày 24-6-2023, tại Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 98, thay thế Nghị quyết số 54/2017/QH14 trước đó về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh, có hiệu lực kể từ ngày 1-8-2023.

Nghị quyết gồm 12 điều, quy định thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh về quản lý đầu tư; tài chính, ngân sách nhà nước; quản lý đô thị, tài nguyên, môi trường; ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào Thành phố; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; tổ chức bộ máy của chính quyền Thành phố và thành phố Thủ Đức.

Nghị quyết số 98 gồm 44 cơ chế chính sách trên 7 lĩnh vực, trong đó, có 7 cơ chế kế thừa từ Nghị quyết số 54/2017/QH14; 4 cơ chế đã ban hành cho các địa phương khác; 6 cơ chế được đưa vào các dự án luật đang trình Quốc hội; 27 cơ chế, chính sách chỉ riêng TP Hồ Chí Minh được áp dụng...

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị lần thứ nhất của Ban Chỉ đạo 850. Ảnh: TTXVN

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, Nghị quyết số 98 được ban hành với tinh thần tháo gỡ tối đa các rào cản, cho phép Thành phố được áp dụng thể chế, chính sách vượt trội nhằm tạo điều kiện cho Thành phố có bước phát triển đột phá, phát huy vai trò là một cực tăng trưởng, đầu tàu, dẫn dắt và đóng góp tốt hơn cho phát triển kinh tế của Vùng kinh tế động lực và cả nước.

Qua gần 4 tháng từ khi Nghị quyết số 98 có hiệu lực, được sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban chỉ đạo, sự vào cuộc khẩn trương, toàn diện, tích cực của bộ máy các cấp, các ngành của TP Hồ Chí Minh, sự phối hợp chặt chẽ với các Bộ, cơ quan trung ương, việc triển khai Nghị quyết số 98 đã đạt nhiều kết quả đáng khích lệ.

Các Bộ được giao nhiệm vụ soạn thảo 3 Nghị định của Chính phủ và 2 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Hiện nay, các Bộ đã trình ban hành 2 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ để hướng dẫn, triển khai Nghị quyết là (1) Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về Ban hành về quy định việc phân cấp, trình tự, thủ tục điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung xây dựng khu chức năng, điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung đô thị, điều chỉnh cục bộ quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật và (2) Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết thi hành Nghị quyết.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng báo cáo tình hình triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15. Ảnh: TTXVN

UBND TP Hồ Chí Minh được giao chủ trì 9 nhiệm vụ và tham mưu trình HĐND Thành phố 13 nhiệm vụ thuộc thẩm quyền của HĐND. Đến nay, Thành phố đã ban hành 1 Quyết định và tham mưu Hội đồng nhân dân ban hành 6 Nghị quyết nhằm triển khai các chính sách được giao.

Cụ thể, về huy động, sử dụng nguồn lực, HĐND Thành phố đã ban hành các Nghị quyết gồm: (1) Nghị quyết về điều chỉnh Chương trình giảm nghèo giai đoạn 2021-2025; (2) Nghị quyết về quy định quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu của dự án đầu tư theo phương thức PPP trong lĩnh vực y tế, giáo dục - đào tạo, thể thao và văn hóa; (3) Nghị quyết ban hành Danh mục dự án Đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu được áp dụng loại Hợp đồng BOT; (4) Nghị quyết quy định về hỗ trợ lãi suất đối với các dự án đầu tư được Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP Hồ Chí Minh (HFIC) cho vay thuộc lĩnh vực ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội;

Trên cơ sở các Nghị quyết trên, Thành phố đã có cơ sở pháp lý sử dụng vốn đầu tư công từ ngân sách của Thành phố ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội Thành phố để cho vay hỗ trợ giảm nghèo, giải quyết việc làm, giải quyết vấn đề an sinh, xã hội của Thành phố. Thành phố đã ban hành mức quy mô đầu tư tối thiểu của các dự án PPP trong lĩnh vực y tế, giáo dục đào tạo, xây dựng trường lớp và thể thao - văn hóa, làm cơ sở thu hút đầu tư theo hình thức PPP trong lĩnh vực thể thao, văn hóa. Ngoài ra, sau khi được giải thích về pháp luật, Thành phố đã ban hành Nghị quyết bổ sung 119 ngàn tỷ đồng tăng thêm từ nguồn ngân sách thành phố trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.

Về tổ chức bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả, HĐND Thành phố đã ban hành Nghị quyết số 80/NQ-HĐND thông qua Đề án cơ cấu, số lượng cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách tại các phường, xã, thị trấn theo quy mô dân số, hoạt động kinh tế và đặc điểm địa bàn, nhằm tạo sự linh hoạt, tăng tính chủ động cho Thành phố trong xây dựng nguồn lực tại cơ sở đáp ứng công tác triển khai các nội dung quản lý nhà nước tại địa phương.

Về các nhiệm vụ khác, các quy định trình tự, thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa có quy mô dưới 500ha; triển khai chính sách tại thành phố Thủ Đức: Duyệt, phê duyệt điều chỉnh nhiệm vụ và đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết các đồ án trên địa bàn; phân cấp, ủy quyền từ UBND thành phố Thủ Đức, Chủ tịch UBND thành phố Thủ Đức cho các cơ quan chuyên môn… đã từng bước được triển khai.

Các nhiệm vụ còn lại tiếp tục được Thành phố và các cơ quan Trung ương triển khai theo chỉ đạo và có đề xuất điều chỉnh thời gian trình, nội dung liên quan phù hợp với tình hình thực tế.

Đáng chú ý là 3 nhiệm vụ đang triển khai gồm: (1) Bộ Tài chính chủ trì xây dựng Nghị định quy định về lãi vay, lợi nhuận hợp lý, phương thức thanh toán, quyết toán thực hiện dự án áp dụng loại hợp đồng BT; quy định miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân liên quan đến các hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong các lĩnh vực ưu tiên của Thành phố; (2) Bộ Nội vụ chủ trì xây dựng Nghị định quy định chi tiết việc bầu, tuyển dụng, quản lý, sử dụng cán bộ, công chức làm việc tại xã, thị trấn và cán bộ phường; (3) Bộ Nội vụ chủ trì xây dựng văn bản của Chính phủ về việc chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp với TP Hồ Chí Minh cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian xử lý các vấn đề chưa phân cấp, phân quyền cho Thành phố; về việc mở rộng việc phân cấp, ủy quyền cho HĐND và UBND Thành phố so với quy định hiện hành.

Ngay sau khi Quốc hội có Nghị quyết số 98/2023/QH15, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo sát sao, quyết liệt; TP Hồ Chí Minh vào cuộc khẩn trương, toàn diện, tích cực và được sự phối hợp chặt chẽ của các Bộ, cơ quan Trung ương. Đến nay, Ban Chỉ đạo đã triển khai 20 nhiệm vụ cụ thể. Các Bộ, ngành đã và đang trình để Chính phủ ban hành 3 Nghị quyết, 2 Quyết định.

UBND Thành phố đã ban hành 1 Quyết định và tham mưu Hội đồng nhân dân ban hành 6 Nghị quyết nhằm triển khai các chính sách được giao liên quan về huy động, sử dụng nguồn lực; tổ chức bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả và các nhiệm vụ khác như trình tự, thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa có quy mô dưới 500ha, các chính sách tại TP Thủ Đức…

Tại Hội nghị, TP Hồ Chí Minh đề nghị Chính phủ, các Bộ, ngành xem xét, sớm có cơ chế, chính sách cho một số công trình, dự án lớn của Thành phố; việc xây dựng Trung tâm tài chính Quốc tế, cảng trung chuyển Quốc tế Cần Giờ, các tuyến giao thông kết nối; chính sách ưu đãi để Thành phố khuyến khích đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp; quy định việc bầu, tuyển dụng, quản lý, sử dụng công chức làm việc tại xã, thị trấn và phường; phân cấp cấp phiếu lý lịch tư pháp cho cấp quận, huyện; chính sách về việc lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà…

Thảo luận tại Hội nghị, các thành viên Ban Chỉ đạo, lãnh đạo các Bộ, ngành và Thành phố Hồ Chí Minh đã rà soát tình hình triển khai các các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo giao triển khai thực hiện Nghị quyết số 98/2023/QH15; đặc biệt là những vấn đề còn vướng mắc trong thực hiện các nhiệm vụ.

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ cho rằng, TP Hồ Chí Minh có vị trí, vai trò quan trọng; có tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh và không gian phát triển lớn. Tuy nhiên, khuôn khổ pháp lý cho Thành phố còn hạn hẹp. Do đó, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ có các Nghị quyết nhằm tháo gỡ các rào cản, tạo điều kiện thuận lợi để TP Hồ Chí Minh phát triển nhanh, bền vững. Trong đó, Chính phủ thành lập Ban Chỉ đạo để triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội.

Quán triệt quan điểm chỉ đạo, Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ, việc triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15 phải bám sát, tiếp tục quán triệt, cụ thể hóa Nghị quyết, chiến lược, kế hoạch phát triển TP Hồ Chí Minh, vùng Đông Nam Bộ và cả nước của Đảng, Quốc hội, Chính phủ.

Sau hơn 4 tháng triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15, tư duy, nhận thức, cách tiếp cận về phát triển TP Hồ Chí Minh được đổi mới, nâng lên, góp phần tạo động lực, tạo niềm tin về phát triển Thành phố Hồ Chí Minh. Các Bộ, ngành, cơ quan liên quan và Thành phố Hồ Chí Minh tự tin hơn trong xây dựng các cơ chế chính sách phát triển Thành phố. Các nhiệm vụ thực hiện Nghị quyết số 98/2023/QH15 ban đầu được triển khai tích cực, có hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của TP Hồ Chí Minh tháng sau cao hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước.

Tuy nhiên, lãnh đạo một số Bộ, ngành tư tưởng chưa thông, cách tiếp cận chưa đúng, cần chủ động, mạnh mẽ hơn nữa; sự phối hợp giữa các Bộ, ngành và Thành phố cần chặt chẽ, kịp thời, hiệu quả hơn; cách giải quyết các vấn đề vướng mắc cần được đặt ở mức độ bao trùm, bao quát, quyết tâm, quyết liệt hơn.

Về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ đề nghị TP Hồ Chí Minh tăng cường phối hợp với các ban, bộ, ngành Trung ương; triển khai có hiệu quả các cơ chế, chính sách đặc thù, tạo bước chuyển có tính đột phá trong huy động sức mạnh tổng hợp, khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế, vị trí chiến lược, thúc đẩy TP Hồ Chí Minh phát triển nhanh, bền vững.

Ban Chỉ đạo tăng cường sự phối hợp, gắn kết, chia sẻ thông tin kịp thời giữa các Bộ, ngành, HĐND, UBND Thành phố, tập trung những nội dung ưu tiên, những vấn đề quan trọng và các giải pháp liên quan đến công tác chỉ đạo điều hành để thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội; chủ động xây dựng các cơ chế đặc thù thuộc thẩm quyền của Thành phố và tổ chức triển khai thực hiện các cơ chế đặc thù theo thẩm quyền.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính kết luận hội nghị.

Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian xử lý các vấn đề chưa phân cấp, phân quyền cho Thành phố; nghiên cứu, tham mưu đề xuất các cơ chế, chính sách hỗ trợ, khuyến khích đầu tư phát triển trên địa bàn Thành phố, nhằm tăng cường hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi về môi trường đầu tư, kinh doanh cho các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn Thành phố; sớm nghiên cứu xây dựng văn bản trình Chính phủ cho phép mở rộng việc phân cấp, ủy quyền cho HĐND và UBND Thành phố so với các quy định hiện hành.

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, các Bộ, ngành phải khẩn trương xem xét và trình Chính phủ xem xét, quyết định, trên tinh thần chính sách phải bám sát tình hình thực tiễn, giảm thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, ủy quyền; cơ chế, chính sách dành cho TP Hồ Chí Minh phải cao hơn, có tính đặc thù, đột phá và mạnh dạn thí điểm theo đúng tinh thần của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ để tháo gỡ rào cản, tạo điều kiện thông thoáng cho Thành phố phát triển nhanh và bền vững.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính sớm hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định lãi vay, lợi nhuận hợp lý, phương thức thanh toán, quyết toán thực hiện dự án áp dụng loại hợp đồng BT và quy định miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân liên quan đến hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong các lĩnh vực ưu tiên của Thành phố.

Bộ Nội vụ sớm hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định việc bầu, tuyển dụng, quản lý, sử dụng công chức làm việc tại xã, thị trấn và cán bộ phường của Thành phố. Bộ Nội vụ và Văn phòng Chính phủ sớm hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ cho chủ trương xây dựng Nghị định phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực cho Thành phố.

Về việc lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà, Thủ tướng giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp cùng các bộ, ngành có liên quan thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà tại Thông báo số 461/TB-VPCP ngày 8-11-2023 nghiên cứu xây dựng Nghị định quy định về cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời áp mái lắp đặt tại nhà dân, cơ quan công sở, khu công nghiệp, hoàn thành và trình Chính phủ trước ngày 31-12-2023.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Giao thông vận tải, TP Hồ Chí Minh, Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành lấy ý kiến rộng rãi, nghiên cứu, xem xét bổ sung quy hoạch xây dựng Cảng trung chuyển Quốc tế Cần Giờ.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng đề án, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định về xây dựng Trung tâm Tài chính khu vực và quốc tế tại TP Hồ Chí Minh. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với TP Hồ Chí Minh nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định việc áp dụng chuẩn nghèo của Thành phố...

Về vốn cơ chế ngân sách cho các công trình, dự án lớn, Thủ tướng Chính phủ giao TP Hồ Chí Minh phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư chọn một số dự án trọng điểm đề xuất để thực hiện. Các Bộ, ngành hỗ trợ TP Hồ Chí Minh trong sắp xếp các nguồn vốn thực hiện dự án đường sắt đô thị; thúc đẩy thực hiện các dự án kết nối vùng như mở rộng cao tốc TP Hồ Chí Minh - Trung Lương, cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây.

Thủ tướng Chính phủ đồng ý thực hiện thí điểm cơ chế chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp cho TP Hồ Chí Minh; xây dựng sàn giao dịch mua - bán chứng chỉ carbon tại Thành phố. Đặc biệt, cho rằng sông Sài Gòn là tài sản vô giá mà thiên nhiên ban tặng, TP Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương liên quan xây dựng quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo vệ cảnh quan, môi trường sinh thái sông Sài Gòn…

Theo TTXVN

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Chính trị xem các tin, bài liên quan.