Giữ trọn chữ 'tâm' với nghề

Người thợ khóa cần tỉ mỉ, khéo léo mới “tạc” ra được những chiếc chìa khóa mở êm, nhạy

PTĐT - Thợ khóa – nghề tưởng chừng như an nhàn nhưng lại đầy thị phi và cám dỗ. Chỉ một phút chốc tham lam hay nhận định sai lầm, người thợ khóa sẽ bước qua ranh giới thiện – ác vô cùng mong manh, bị kẻ xấu lợi dụng làm điều gian trá. Bởi vậy, ngoài việc rèn luyện con mắt tinh tường để phân biệt người ngay, kẻ gian, thợ khóa luôn sống với chữ “tâm” được đặt lên hàng đầu.Dọc bên trái chợ Trung tâm thành phố Việt Trì có khoảng chục gian hàng sửa khóa san sát nhau, người ta gọi đây là “phố chìa khóa” với những người thợ lành nghề, nổi tiếng trong thành phố. Rẽ vào gian đầu tiên, chúng tôi gặp ông Đỗ Quang Hòa, một thợ khóa với thâm niên 26 năm trong nghề. Ông Hòa chia sẻ, trước đây, đồ nghề của thợ khóa khá đơn giản là chiếc máy ê – tô và cái cưa sắt nhỏ, mọi công đoạn đều được làm thủ công như: cưa chìa, soi chìa, sửa, tra chìa...

Một góc “phố chìa khóa” bên sườn chợ Trung tâm thành phố Việt Trì

Những công đoạn này còn phải chỉnh sửa, thao tác rất nhiều lần và thật khéo léo mới có thể ra thành phẩm là một chiếc chìa mở êm, nhạy. Nhưng hiện nay, đồ nghề của thợ sửa khóa đã chuyên nghiệp, hiện đại hơn với các loại máy như: máy cắt chìa khóa tự động, máy phay nghiêng, máy khoan rãnh khóa... khiến cho việc đánh các loại chìa chỉ mất từ 2 – 5 phút là có thể “tạc” ra một chiếc chìa khóa hoàn chỉnh. Quan sát quá trình chế tác một chiếc chìa khóa mới thấy được sự tỉ mỉ, khéo léo và nhẫn nại của người thợ khóa thế nào. Ngoài việc quan sát tinh tường, ghi nhớ từng loại ổ, chìa khóa để tìm ra cách xử lý hiệu quả nhất. Người thợ khóa dù có giỏi đến đâu cũng chỉ mở được 60 – 70% các loại ổ khóa, nếu muốn mở được những loại khóa hóc búa hay những loại siêu khó, thợ khóa phải không ngừng học hỏi, nâng cao tay nghề, nhất là hiện nay ngày càng có nhiều loại khóa mới với vô vàn chủng loại khác nhau. Người ta thường nói, nghề “vừng ơi, mở ra” này muốn là lấy đồ của thiên hạ dễ như trở bàn tay vì có ổ khóa nào mà thợ khóa không mở được. Nhưng những người thợ khóa chân chính đều giữ cho mình cái tâm với nghề, có những “tủ bài” riêng cho mình để tránh tiếp tay cho kẻ xấu. “Nghề sửa khóa là nghề cực kỳ nhạy cảm, phải có cái tâm thật vững mới có thể làm nghề, tránh được những cám dỗ của đồng tiền, lợi ích. Ngoài ra còn phải yêu nghề, bởi công việc này không có giờ giấc, lúc thì ngồi nắng nôi, mưa gió ở lề đường, lúc lại ở nhà này, cơ quan nọ...” – ông Hòa tâm sự.

Giữ vững chữ “tâm” với nghề, gian hàng của ông Hòa được khách hàng tin tưởng tìm đến

Cũng là một thợ khóa có thâm niên hàng chục năm trong nghề như ông Hòa, ông Bùi Văn Hải ở phường Nông Trang, thành phố Việt Trì không ít lần gặp phải những câu chuyện “dở khóc, dở cười” khi làm nghề.Ông Hải bộc bạch, có lần một người đến thuê ông mở két sắt tại nhà, sau vài ngày thì ông “được” các đồng chí công an phường mời lên làm việc, hóa ra người thuê ông mở két chỉ là người giúp việc của gia đình đó. Không ngờ, người phụ nữ đó lại có ý gian muốn biến ông thành đồng phạm. Sau khi sự việc được điều tra làm rõ, ông mới được trả lại sự trong sạch, từ đó, cứ mỗi khi có ai gọi đến nhà ông đều phải xác minh kỹ có phải chủ nhà không thì ông mới nhận việc.Làm nghề lâu năm, con mắt nhìn người của thợ khóa cũng trở nên tinh tường hơn, ông Hải luôn từ chối thẳng thừng những mẫu chìa khóa được vẽ trên giấy hay in trên xốp, bánh xà phòng... bởi đó thường là những hình thức mờ ám, có khả năng tiếp tay cho tội phạm. Không quản ngại lúc đêm hôm gà gáy hay sáng sớm mờ sương, những người thợ khóa vẫn luôn có mặt ngay khi khách hàng cần nhất. Không ít lần họ “cứu nguy” cho những trường hợp làm mất chìa khóa nhà, khóa xe... Chẳng cần khoa trương, ồn ã, họ vẫn cứ sống và làm việc thầm lặng với lòng yêu nghề, say nghề cùng những niềm vui bình dị, nhỏ bé là giúp đỡ mọi người, được khách hàng yêu quý, trân trọng.

Hà Trang