Giải thưởng Lương thực thế giới năm 2024 vinh danh hai nhà khoa học Geoffrey Hawtin và Cary Fowler

Hai nhà khoa học Cary Fowler (trái) và Geoffrey Hawtin. Ảnh: cbs42.com

Giải thưởng này nhằm tôn vinh những cá nhân có thành tích gia tăng chất lượng, số lượng hoặc tính sẵn có của lương thực trên toàn thế giới.

Hai ông Hawtin và Fowler là những người tiên phong trong việc thành lập Ngân hàng Hạt giống Toàn cầu Svalbard, một kho dự trữ hạt giống được xây dựng dưới lòng đất ở nhiệt độ âm 18 độ C trên quần đảo Svalbard của Na Uy ở Bắc Cực. Nơi đây hiện lưu trữ 1,25 triệu mẫu hạt giống trong điều kiện lạnh để bảo tồn.

Mục tiêu chính của Hawtin và Fowler là bảo tồn càng nhiều hạt giống nông nghiệp càng tốt. Họ tin rằng sự đa dạng di truyền của cây trồng là chìa khóa để đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu trong bối cảnh biến đổi khí hậu và các mối đe dọa khác.

Ông Hawtin, 75 tuổi, nhà nông học người Canada gốc Anh, cho biết ngoài các giống cây trồng được thuần hóa như lúa mì và lúa mạch, hiện nay kho dự trữ còn tiếp nhận thêm nhiều giống cây hoang dã có quan hệ ít nhiều với các cây trồng hiện nay.

Trong khi đó, ông Fowler, 74 tuổi, chuyên gia về hạt giống người Mỹ và là Đặc phái viên về An ninh lương thực toàn cầu của Mỹ, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn các giống cây hoang dã này. Ông nói rõ những loài này mang các gene có đặc tính liên quan đến biến đổi khí hậu, có thể giúp cây trồng thích nghi với điều kiện môi trường mới.

Ông Hawtin tin tưởng rằng khoa học kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn hạt giống. Tuy nhiên, họ cũng cảnh báo về những hạn chế của các công nghệ hiện đại.

Theo ông Hawtin, có hàng chục nghìn, thậm chí có thể nhiều hơn, các gene ảnh hưởng đến khả năng thích nghi của cây trồng trước biến đổi khí hậu và do đó cần có sự hiểu biết đầy đủ về các gene này trước khi có thể chỉnh sửa gene các loài một cách hiệu quả.

Sự nghiệp của hai ông Hawtin và Fowler bắt đầu từ những năm 1970. Ban đầu, họ tập trung vào việc tăng sản lượng lúa mì, ngô và lúa gạo để giải quyết nạn đói hoành hành ở nhiều nơi trên thế giới. Tuy nhiên, sau đó họ nhận thức được tầm quan trọng của việc phát triển các hệ thống nông nghiệp bền vững hơn và đa dạng hóa các loại cây trồng.

Ông Hawtin khởi đầu sự nghiệp ở Trung Đông, nơi ông thu thập hạt giống rau từ các nông dân địa phương. Trong khi đó, ông Fowler, với tư cách là Đặc phái viên Đặc biệt về An ninh Lương thực toàn cầu, đang thúc đẩy việc sử dụng các loại cây trồng truyền thống ở châu Phi, những loại cây trồng này có tiềm năng dinh dưỡng cao và thích nghi tốt với môi trường.

Lan Phương (TTXVN)