Giải pháp ứng phó khô hạn tại miền Trung - Tây Nguyên

Dự án “Tăng cường khả năng chống chịu của sản xuất nông nghiệp quy mô nhỏ trước tình trạng mất an ninh nguồn nước do biến đổi khí hậu ở khu vực Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ” (còn gọi là Dự án SACCR), do Quỹ Khí hậu Xanh tài trợ và được triển khai bởi Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), Bộ NN&PTNT cùng với UBND các tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận.

Một ao chống chịu biến đổi khí hậu mới được bàn giao cho hộ dân tỉnh Đắk Lắk.

Ý nghĩa thiết thực

Những tháng cao điểm mùa khô từ tháng 12 năm trước đến tháng 3 hàng năm sau, Đắk Lắk luôn đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn nước tưới cho cây trồng. Nhiều công trình thủy lợi, chủ yếu là hồ đập nhỏ rơi vào mực nước “chết”, khiến hoạt động sản xuất nông nghiệp ở đây gặp rất nhiều khó khăn.

Trước thực trạng hạn hán xảy ra ngày càng gay gắt và nghiêm trọng, giải pháp chống hạn luôn là yêu cầu cấp thiết. Dự án SACCR đã và đang hỗ trợ thi công các ao chống chịu biến đổi khí hậu cho các hộ dân nghèo, cận nghèo, phụ nữ trụ cột dân tộc thiểu số.

Tính riêng tại tỉnh Đắk Lắk, đến nay, Dự án đã triển khai xong 70 ao tại 2 huyện Krông Pắc và Ea Kar, gồm: Huyện Krông Pắc (34 ao), huyện Ea Kar (36 ao). Tổng dung tích 70 ao là hơn 60.000m3 với diện tích tưới hơn 52ha.

Tại buổi lễ bàn giao ao chống chịu biến đổi khí hậu mới đây, ông Lê Văn Thắng - đại diện hộ dân hưởng lợi, đã cảm ơn sự hỗ trợ mà Dự án đã mang lại. Ông Thắng cho biết, trước đây gia đình có một cái ao nhỏ để chứa nước nhưng hàng năm chỉ đủ tưới khoảng 2 đợt trong mùa khô là hết nước, nên số cây trồng trong vườn rẫy thường xuyên bị thiếu nước, làm giảm năng suất và giảm thu nhập của gia đình.

Theo Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Hoài Dương, thời gian qua, ngành nông nghiệp địa phương đã có nhiều giải pháp đồng bộ hỗ trợ nông dân canh tác trong tình hình biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, việc hỗ trợ cho các nông hộ sản xuất nhỏ vẫn còn nhiều khó khăn và hạn chế. Chính vì vậy, Dự án SACCR có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với người dân vùng hạn.

Ao chống chịu biến đổi khí hậu sẽ góp phần khắc phục tình trạng hạn hán, thiếu nước tại khu vực miền Trung và Duyên hải Nam Trung Bộ.

Sẽ xây dựng thêm hàng ngàn ao

Bà Ramla Khalidi - Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam cho biết, những ao này là kết quả của sự hợp tác hiệu quả giữa các cộng đồng dân cư, chính quyền địa phương, Bộ NN&PTNT. Dự án SACCR có mục tiêu xây dựng và cải tạo hơn 1.500 ao thu nước mưa, trong đó có 260 ao ở Đắk Lắk.

“Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống! Nước là yếu tố quan trọng nhất để cây trồng phát triển. Hạn hán, El Nino và biến đổi khí hậu đang có tác động tiêu cực đến nguồn nước. Đào ao để hứng nước mưa là một giải pháp tốt để thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu. Chúng tôi mong các hộ dân sẽ tìm hiểu mô hình ao chống chịu của Dự án này và nhân rộng” - đại diện UNDP tại Việt Nam chia sẻ.

Ông Phạm Đình Văn - Trưởng Ban Quản lý Trung ương các Dự án thủy lợi (CPO) thuộc Bộ NN&PTNT cũng đánh giá cao những nỗ lực của cộng đồng địa phương và dự án. “Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp với Sở NN&PTNT cùng các hộ quản lý ao không chỉ ở Đắk Lắk mà trên toàn Dự án trong các hoạt động đào tạo, tập huấn, hướng dẫn để đảm bảo sử dụng có hiệu quả nguồn nước quý hiếm trong mùa khô” - ông Văn cho hay.

Cũng theo đại diện Bộ NN&PTNT, Dự án SACCR được triển khai nhằm cải thiện an ninh nguồn nước và bảo vệ sinh kế của các nông hộ nhỏ trong khu vực. Đến năm 2026, dự kiến sẽ có 1.507 ao chống chịu khí hậu được xây dựng, bàn giao và vận hành đưa vào sử dụng tại 5 tỉnh khu vực miền Trung và Duyên hải Nam Trung Bộ.

Trọng Tùng