Gặp Hà Nội xưa trong “Bến đợi”

Bìa sách "Bến đợi”

Câu chuyện xoay quanh nhân vật chính là Ngọc Trân (tên thường gọi là Ngọc) nổi tiếng xinh đẹp và sống trong một gia đình giàu có ở Hà Nội. Bố cô là bác sĩ Hoàng được đào tạo tại Pháp. Sau khi trở về Hà Nội ông mở đã một nhà thương tư gần vườn hoa Cửa Nam. Nhưng sau khi lấy vợ là một dược sĩ cao cấp thì ông chuyển bệnh viện thành cửa hàng kinh doanh tân dược lớn có phòng bào chế thuốc theo đơn bác sỹ. Ngọc được bố mẹ rất yêu chiều và cho theo học trường trung học Albert Sarraut. Đây là ngôi trường dành cho con cái nhà giàu, công chức cao cấp thời bấy giờ.

Bề ngoài khác hẳn với nhân vật chính, Tầm Xuân là nữ sinh trường trung học Trưng Vương dịu dàng, nết na, con gái một gia đình nhà giáo nề nếp ở tập 1 của bộ tiểu thuyết (cuốn Hà Nội một thời xa), nhân vật Ngọc ở tập 2 này là cô gái rất tân tiến, đội mũ bêrê trắng, phóng xe máy Vespa spring... Dẫu vậy, tâm hồn, tính cách Ngọc vẫn mang những nét đặc trưng của con gái Hà Nội, tuy rằng sống trong thời kỳ những năm 1950 nhiều biến cố. Cũng giống như Xuân, Ngọc cũng tham gia viết báo "Nhựa sống”. Đây là tờ báo của đoàn học sinh kháng chiến Hà Nội, được in khuôn khổ như một quyển vở học sinh, ngoài bìa được bọc bằng một bìa vở cũ để dễ dàng qua mắt cảnh sát, mật thám. Báo Nhựa Sống có nhiều bài hô hào, kêu gọi thanh niên học sinh chống bắt lính, phê phán văn hóa dâm ô trụy lạc, tranh châm biếm, thơ đả kích chế độ tay sai thực dân… Và Ngọc là một trong những thanh niên hăng hái tham gia các phong trào chống thực dân, đế quốc của học sinh, sinh viên. Cô cũng từng bị bắt vì tội treo cờ đỏ sao vàng chống chế độ thực dân. Vì thế, cô đã hai lần phải vào sở mật thám.

Hà Nội trong tranh của Bùi Xuân Phái

"Bến đợi” không chỉ là những câu chuyện, hồi ức về lịch sử Hà Nội những năm kháng chiến, với những nhân vật có thật như bác sỹ Trần Duy Hưng, thiếu tướng Vương Thừa Vũ… Mà còn là câu chuyện tình dang dở, lãng mạn đến nao lòng, được tác giả dựng lên tựa như câu chuyện cổ tích "Hoàng tử Cóc” giữa Ngọc và Khôi.

Cũng trong "Bến đợi”, nhà văn đã giới thiệu 5 truyện ngắn là "Hà Nội, Hà Nội”, "Mây trắng bay về xuôi”, "Hà Nội phôtô”, "Bệ thờ của Giôn” và "Chìm vào dĩ vãng”.

Hoàng Minh