'Duyên nghiệp' của lính hình sự

Trung tá Phan Quang Vinh luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao

Phá hàng trăm chuyên án lớn nhỏ

Tốt nghiệp Trung cấp cảnh sát năm 1997, Trung tá Phan Quang Vinh được điều động về Phòng Cảnh sát hình sự thuộc Công an tỉnh Hà Tây (cũ). Năm 2008, khi Hà Tây hợp nhất vào Hà Nội, anh trở thành cán bộ Đội Phòng chống tội phạm xâm hại sở hữu thuộc Phòng Cảnh sát hình sự CATP Hà Nội. Gần 30 năm là lính hình sự, hàng trăm vụ án lớn nhỏ qua tay, đối diện với bao hiểm nguy trong quá trình trinh sát, truy đuổi tội phạm, nhiều chuyên án tưởng như bế tắc, đi vào ngõ cụt khi manh mối không có, nhưng anh luôn có niềm tin cứ đeo bám, kiên trì đến cùng thì sẽ có ngày kẻ phạm pháp phải lộ diện và cúi đầu nhận tội.

Cho tới bây giờ, Trung tá Phan Quang Vinh vẫn nhớ chuyên án điều tra đường dây trộm cắp tiêu thụ xe máy liên tỉnh năm 2017-2018. Thời điểm đó, tình trạng trộm cắp xe máy trên địa bàn xã Kim Lũ, huyện Sóc Sơn rất phức tạp. Chỉ riêng làng Xuân Dương đã khá nóng về số lượng đối tượng có tiền án, tiền sự, do đó Ban Giám đốc CATP giao Phòng Cảnh sát hình sự phải triệt phá, bắt giữ bằng được. Là người trực tiếp lập chuyên án, Trung tá Phan Quang Vinh đã cùng cán bộ, chiến sĩ lăn lộn suốt gần 1 năm trời.

“Chuyên án đó rất kỳ công, suốt từ tháng 1 đến tháng 10 chúng tôi mới bắt được cả nhóm. Phòng Cảnh sát hình sự phải huy động hơn 200 cán bộ, chiến sĩ tỏa đi khắp các tỉnh thành trên cả nước như: Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Hải Phòng, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Bình Phước, TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu, Tây Ninh... Ngày 9-10-2017, ban chuyên án đã đồng loạt bắt giữ các đối tượng gây án và triệu tập đối tượng liên quan, thu hồi tang vật. Kết quả nhóm này khai nhận đã trộm cắp, tiêu thụ gần 1.000 xe máy các loại” - Trung tá Vinh cho biết. 5 năm sau (2022), kẻ cầm đầu ổ nhóm là Nguyễn Quang Định (SN 1980, trú tại thôn Xuân Dương, xã Kim Lũ) đi tù về và tiếp tục “ngựa quen đường cũ” nhưng với thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt hơn. Một lần nữa, với vai trò Phó Đội trưởng Đội Phòng chống tội phạm xâm hại sở hữu, Trung tá Vinh được giao phụ trách chuyên án. Kiên trì đeo bám ròng rã 6 tháng, cuối cùng anh và đồng đội cũng triệt phá, bắt giữ 29 đối tượng ở nhiều tỉnh thành.

Một trong những chuyên án có thể kể đến là chuyên án bắt đối tượng khai thác cát trái phép năm 2020. Thời điểm đó, với loại tội phạm này thì chúng ta mới chỉ xử phạt hành chính mà chưa xử lý hình sự trường hợp nào. Do đó, Đội Phòng chống tội phạm xâm hại sở hữu được giao nhiệm vụ phải bắt bằng được đối tượng chủ mưu và những “chân rết” liên quan. Trung tá Phan Quang Vinh nhớ lại: “Lúc đó, tôi và anh em rất hoang mang vì tất cả đều không có kinh nghiệm sông nước. Nhiều đêm đi trinh sát chỉ thấy sông Hồng rộng mênh mông, xung quanh toàn một màu đen kịt, không biết đâu là điểm tội phạm khai thác cát trái phép”. Tuy nhiên, với quyết tâm phải bắt bằng được tội phạm, sau nhiều đêm lênh đênh mật phục, rạng sáng 26-5, anh và đồng đội đã bắt quả tang 13 tàu đang khai thác cát trái phép trên sông Hồng. Ngày 9-6-2020, 15 đối tượng đã bị đưa ra khởi tố về tội “Vi phạm quy định về khai thác khoáng sản”. Đáng nói là sau đó, nhiều địa phương đã về Hà Nội học hỏi kinh nghiệm bắt giữ “cát tặc”.

Có một vụ án khác mà Trung tá Phan Quang Vinh coi là “kinh điển” và không bao giờ quên là vụ bắt đối tượng trộm xe ô tô chở vàng của hiệu kim hoàn Phi Đoan (quận Hà Đông, Hà Nội) hồi tháng 7-2016. Nói về vụ án này, anh cho biết: “Khi xuống hiện trường, chúng tôi không thu thập được gì, lúc đó trời còn rất tối. Tất cả hình ảnh camera đều mờ mịt, không xác định được ô tô loại gì. Không chỉ chúng tôi chịu áp lực mà Ban Chỉ huy Phòng Cảnh sát hình sự cũng đau đầu vì manh mối, chứng cứ để lại tại hiện trường quá ít ỏi, trong khi khối lượng tài sản bị mất quá lớn. Nếu không có lòng kiên trì, quyết tâm phá án thì có lẽ vụ án sẽ không bao giờ tìm ra thủ phạm”.

Những tia sáng hé mở về vụ án cứ lóe lên lại vụt tắt. Hai tháng sau khi vụ việc xảy ra, phân tích 200 camera thì bất ngờ tổ điều tra phát hiện có một chiếc xe kiểu bán tải phóng vụt qua vào rạng sáng xảy ra vụ việc. Kiểm tra nhiều ngày trước đó, chiếc xe này cũng đã từng xuất hiện ở hiện trường. “Chiếc xe đó là của một văn phòng luật sư, chủ xe không hề có bất cứ biểu hiện nghi vấn nào và sau đó anh ta cũng đã bán xe cho người khác. Nhưng rồi chúng tôi đều tin chắc, nếu thủ phạm không phải là anh ta thì phải là những người thân quen anh ta. Chính phán đoán ấy là cơ sở để chúng tôi xác định hướng điều tra và cuối cùng thì kẻ gây án đã… lộ sáng” - Trung tá Phan Quang Vinh kể.

Ban chuyên án tìm được thủ phạm là Vũ Duy Kiên (39 tuổi, trú tại phường Phúc La, quận Hà Đông) - anh vợ của vị luật sư. Sau 2 tháng xảy ra vụ án, Kiên có biểu hiện chi tiêu nhiều hơn bình thường như trả hết nợ, mua ô tô, mua nhà. Những biểu hiện bất minh đó đã khiến các điều tra viên khẳng định Vũ Duy Kiên là thủ phạm.

Đó là những ngày vất vả của Trung tá Phan Quang Vinh và cán bộ, chiến sĩ Đội Phòng chống tội phạm xâm hại sở hữu. Một mặt cử trinh sát thu thập chứng cứ, tài liệu, một mặt anh trực tiếp đấu tranh với đối tượng, vận dụng tất cả sự khéo léo, quyết đoán của người lính hình sự dày dạn kinh nghiệm. Ban đầu Vũ Duy Kiên kiên quyết không nhận tội, nhưng trước những bằng chứng không thể chối cái và cả sự động viên, thuyết phục của Trung tá Phan Quang Vinh và những điều tra viên, cuối cùng thì đối tượng cũng phải khuất phục.

Trung tá Phan Quang Vinh (ngoài cùng bên trái) trong lần đột kích thôn Xuân Dương, Sóc Sơn, Hà Nội

Kiên trì theo đuổi chuyên án đến cùng

Tháng 10-2022, Trung tá Phan Quang Vinh được điều động, bổ nhiệm là Đội trưởng Đội Phòng ngừa, hướng dẫn điều tra tội phạm công nghệ cao, có yếu tố nước ngoài (Phòng Cảnh sát hình sự). Tại mỗi lĩnh vực được phân công phụ trách, anh luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Trò chuyện với anh, chúng tôi suy nghĩ không biết anh dành thời gian cho gia đình vào lúc nào khi công việc yêu cầu phải đi công tác suốt, ngày nghỉ cũng không có. Chia sẻ về chuyện này, anh bộc bạch: “Ngày nghỉ, lễ Tết, người ta đưa vợ con đi chơi, còn mình thì ngồi trên cơ quan hoặc đi công tác. Tôi động viên vợ, thôi đợi đến lúc nghỉ hưu anh sẽ bù đắp cho em và các con. Thực sự, nhiều lúc tôi cũng thấy có lỗi với gia đình, nhưng may mắn là vợ tôi cũng phục vụ trong lực lượng nên đã thông cảm với công việc của chồng. Nếu cô ấy không thay tôi gánh vác việc nhà, chăm lo con cái thì thú thực là tôi sẽ không hoàn thành nhiệm vụ được”.

Những ngày tháng miệt mài lăn lộn theo từng chuyên án, đối mặt với bao hiểm nguy, bất trắc, nhiều cơ hội về công việc mới cũng mở ra với Trung tá Phan Quang Vinh. Nhưng rồi, như người ta vẫn gọi là “duyên nghiệp”, cuối cùng anh vẫn lựa chọn gắn bó với Phòng Cảnh sát hình sự. Khi được hỏi về bí quyết thành công trong công việc, Trung tá Phan Quang Vinh trầm ngâm: “Đã xác định theo nghề thì phải có đam mê, nhiệt huyết, trách nhiệm, kiên trì. Nếu cứ so đo tính toán quá thì sẽ rất khó làm việc. Hãy cứ làm hết mình, kiên trì theo đuổi và dành thời gian cho công việc thì sẽ có ngày thu được trái ngọt”. Chính phương châm ấy đã giúp anh vượt qua những bế tắc tưởng chừng không thể tháo gỡ trong nhiều chuyên án, cùng đồng đội lập nên nhiều chiến công. Bản thân Trung tá Phan Quang Vinh cũng nhiều lần được tặng Bằng khen của Bộ Công an, Giấy khen của Giám đốc CATP và vừa qua anh vinh dự được chọn là 1 trong 75 gương điển hình tiên tiến của Công an Hà Nội trong thực hiện Sáu điều Bác dạy Công an nhân dân. Tuy nhiên, phần thưởng cao quý nhất mà Trung tá Phan Quang Vinh mong đợi không phải là những tấm bằng khen mà là sự bình yên của người dân Thủ đô, đúng như lời Bác dạy: “Công an phải là đầy tớ dân. Đã là đầy tớ dân thì công an phải ra sức bảo vệ nhân dân, ra sức phục vụ nhân dân”.

“Đã xác định theo nghề thì phải có đam mê, nhiệt huyết, trách nhiệm, kiên trì. Nếu cứ so đo tính toán quá thì sẽ rất khó làm việc. Hãy cứ làm hết mình, kiên trì theo đuổi và dành thời gian cho công việc thì sẽ có ngày thu được trái ngọt”.

Trung tá Phan Quang Vinh - Đội trưởng Đội Phòng ngừa, hướng dẫn điều tra tội phạm công nghệ cao, có yếu tố nước ngoài, Phòng Cảnh sát hình sự (CATP Hà Nội)