'Đường kim mũi chỉ' của Hoàng Đăng Nghiễm

Tác phẩm của triển lãm Đường kim mũi chỉ

Triển lãm cá nhân với chủ đề "Đường kim mũi chỉ" của họa sĩ Hoàng Đăng Nghiễm sẽ diễn ra từ ngày 13 đến ngày 31-5 tại Blanc de Blancs ( 83-85 Nguyễn Huệ, Q.1, TP HCM). Triển lãm trưng bày 22 tác phẩm vật liệu tổng hợp. Triển lãm chia thành 4 chủ đề chính: Đường kim mũi chỉ, Cát bụi vẫn còn, Hàn gắn, Vá khâu những tàn tích.

Mới nhìn thoáng qua, có cảm tưởng Hoàng Đăng Nghiễm may các mảnh vải cũ và mới theo bố cục mong muốn, sau đó may thêm các chi tiết, xịt các dòng chữ, nhuộm màu vải. Các đường chỉ nổi có thể là sẵn có hoặc may thêm, đều là chủ ý riêng của tác giả.

Ngoài ra, anh còn dùng kỹ thuật khảm, chạm và kết dính nhiều vật liệu khác để tạo bề mặt kiểu phù điêu chìm cho tác phẩm.

Gọi đây là tác phẩm chất liệu tổng hợp cũng tạm được, nhưng thật ra thì Hoàng Đăng Nghiễm tìm kiếm một ý niệm liên thông giữa vật liệu và chất liệu. Điều này quan trọng hơn rất nhiều. Vì đây là một khái niệm, một trạng thái có sự bất phân, nhập nhằng trong nhận diện của hội họa hiện đại Việt Nam lâu nay.

Màu mà Hoàng Đăng Nghiễm chọn được lấy từ nhiều nguồn, nhưng chủ yếu từ màu của các loại rễ cây rừng của người H'mông ở Sapa, Ba-na, Cơ-tu ở Tây Nguyên… và từ người dân tộc ít người thiểu số ở Lào.

Có thể tình cờ, nhưng kết quả bề mặt cho thấy nhiều tác phẩm của Hoàng Đăng Nghiễm là sự kết hợp của tinh thần huyền thoại hóa với ký hiệu, biểu tượng, biểu hiện, ý niệm và tối giản.

Tác phẩm tại triển lãm

Chính sự kết hợp này tạo nên một khí quyển trừu tượng phức hợp, có ý có tình; có thể làm cho những người chỉ thích xem trừu tượng "vô ý vô tình" thấy băn khoăn, cự nự, phê phán. Đây là một sự liên nối thú vị, giữa một hiệu ứng bề mặt có tính công nghiệp, giống như vải bao bố ở các cảng xuất khẩu, giống vải jean, với các chất liệu rất truyền thống của các dân tộc ít người, bản địa.

Nói về ý niệm của mình, Hoàng Đăng Nghiễm cho biết: "Mỗi mũi khâu là một kết nối, một chữa lành, là nhịp tim, là hơi thở. Vá khâu những đứt gãy của các sợi dệt chữ thập. Hàn gắn những rạn nứt tâm hồn. Trân trọng những giá trị còn sót lại".

Tác phẩm tại triển lãm

Hoàng Đăng Nghiễm đã dùng một kỹ thuật "vẽ" ít giống ai để xóa nhòa khoảng cách về vật liệu và chất liệu trên tác phẩm. Nói cách khác, vật liệu trở thành chất liệu và ngược lại, nên câu chuyện và thẩm mỹ được kể, được hòa quyện ngay từ chính những đường kim mũi chỉ đầu tiên.

Sự tinh tế còn nằm trong việc sắp xếp những chi tiết vải gai hư cũ, sờn nát và những đường may vá đầy trân trọng dành cho những tổn thương từ thời gian đó, nó làm những cấu trúc hình học trở nên mềm mại và xúc động. Cùng với việc sử dụng chất liệu tổng hợp như acrylic, keo, bột đá vôi… một cách tiết chế, họa sĩ cũng làm tăng được tinh thần tối giản, trống không, mà sống động.

Tác phẩm tại triển lãm Đường kim mũi chỉ của Hoàng Đăng Nghiễm

Thùy Trang