Dư luận Mỹ với vụ FBI khám nhà Tổng thống Biden

Xe của các đặc vụ FBI xuất hiện phía trước ngôi nhà ven biển của Tổng thống Mỹ Joe Biden ở Rehoboth Beach ngày 1-2. Ảnh: Reuters

Cuộc điều tra là một phần trong tiến trình điều tra về việc rò rỉ các tài liệu mật của Tổng thống Biden do Bộ Tư pháp Mỹ tiến hành. Ngày 1-2 (giờ địa phương), các đặc vụ FBI khám nhà của ông Biden tại Rehoboth Beach (bang Delaware). Theo AP, đây là ngôi nhà ông Biden mua vào tháng 6-2017, nhiều tháng sau khi ông rời cương vị Phó Tổng thống Mỹ.

Hai vụ điều tra song song

Theo ông Bob Bauer, luật sư riêng của Tổng thống Biden, sau hai lần phát hiện các tài liệu mật của Chính phủ tại văn phòng riêng của ông Biden ở Washington và nhà riêng tại Wilmington, lần này FBI không tìm thấy tài liệu nào đóng dấu mật ở Delaware. Tuy nhiên, các đặc vụ FBI đã thu thập một số văn bản viết tay của ông Biden từ những ngày còn là Phó Tổng thống và một số tài liệu khác để xem xét. Việc này cũng tương tự những gì họ đã làm trong cuộc khám xét nhà ông Biden ở Wilmington hồi tháng 1-2023.

Cuộc khám xét ngày 1-2 khiến người ta nhớ lại sự việc tương tự tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago (bang Florida) của cựu Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, theo luật sư Bauer, điểm khác biệt lớn là cuộc khám xét nhà ông Biden được lên kế hoạch và diễn ra với sự ủng hộ và hợp tác hoàn toàn của ông Biden và vì thế không cần lệnh khám xét của tòa. Trong khi đó, ở vụ việc của ông Trump, FBI làm nhiệm vụ của họ mà không có sự phối hợp của ông Trump, và họ có trát tòa.

Diễn biến mới nhất trong vụ việc của ông Biden cũng khớp với bức tranh lớn hơn cho thấy những gì Nhà Trắng đang hợp tác với Bộ Tư pháp ngay từ đầu. Như đã biết, để duy trì tính khách quan và ngăn xung đột lợi ích, vụ điều tra đã được giao cho công tố viên đặc biệt là ông Robert Hur, người do Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland chỉ định. Dù được chỉ định từ tháng 1-2023 nhưng phải tới ngày 1-2 ông Robert Hur mới nhận nhiệm vụ. Trước đó, ông Garland đã chỉ định ông Jack Smith là công tố viên đặc biệt điều tra việc có hay không chuyện ông Trump phạm luật sau khi FBI tìm thấy hàng trăm tài liệu mật tại Mar-a-Lago. Như vậy, hai công tố viên đặc biệt đang tiến hành hai cuộc điều tra độc lập và song song với ông Biden và người tiền nhiệm Trump.

Việc hai ông có phải đối mặt với hậu quả pháp lý nào liên quan tới việc vô tình hay cố ý cất giữ các tài liệu mật hay không sẽ còn phải chờ thêm. Tuy nhiên, theo Vox, với vị trí hiện tại là một công dân, ông Trump có thể bị buộc tội xử lý không phù hợp các tài liệu liên quan tới quốc phòng và có thể là tội cản trở điều tra của FBI. Còn ông Biden rất có thể bị cho là vi phạm Đạo luật hồ sơ tổng thống, nhưng sẽ không bị trừng phạt vì ông đã giao nộp những tài liệu đó. Đến nay, những rắc rối liên quan tài liệu mật của ông Biden vẫn chưa gây tổn thất chính trị nào với ông. Tuy nhiên, khi các chiến dịch vận động tái tranh cử cho năm 2024 của ông khởi động, mọi chuyện có thể thay đổi.

Dư luận Mỹ vẫn chia rẽ

Dù các kết quả thăm dò gần đây của CBS News, CNN và NBC News đều cho thấy người dân Mỹ bày tỏ lo ngại với việc phát hiện các tài liệu mật bị để không đúng chỗ của ông Biden, song nhìn chung, tỷ lệ ủng hộ ông vẫn hầu như không thay đổi. Trong khi đó, dư luận lại đánh giá tiêu cực về cách ông Trump phản ứng với các cuộc điều tra của FBI.

Thăm dò của Đại học Quinnipiac (Mỹ) cũng cho thấy kết quả tương đồng: phần lớn người dân cho rằng ông Biden đã xử lý không đúng cách các tài liệu, và vấn đề ở mức nghiêm trọng cần điều tra, nhưng họ không nghĩ Tổng thống phải chịu trách nhiệm hình sự về việc đó. “Khoảng 2/3 người Mỹ đã biết về sự việc và thấy phiền lòng về việc các tài liệu mật bị để sai chỗ được tìm thấy ở nhà ông Biden và văn phòng riêng của ông ấy. Nhưng đó có phải là một vụ việc hình sự không? Không”, ông Tim Malloy, người đại diện cho Quinnipiac nói khi công bố kết quả.

Dù vậy, kết quả những cuộc thăm dò về cách công chúng nhìn nhận việc ông Biden và ông Trump phản ứng với điều tra sẽ còn tùy thuộc vào việc bên thăm dò hỏi ý kiến của người ủng hộ đảng Dân chủ hay Cộng hòa. Do đó, về cơ bản, dù các phát hiện về tài liệu mật đặt ra những vấn đề nghiêm túc về sự bảo mật cũng như cách xử lý của ông Biden và ông Trump với những bí mật quốc gia nhưng dường như các diễn biến liên quan cho tới nay vẫn chưa làm thay đổi cách công chúng Mỹ nhìn nhận về hai ông, ít nhất là lúc này.

TRẦN ĐẮC LUÂN