Đời sống Quyền lợi lao động được đảm bảo nhờ thanh tra chuyên ngành

Tư vấn chế độ chính sách để đảm bảo quyền lợi cho người lao động

Sử dụng sai đối tượng, trục lợi

Mới đây, theo kết luận thanh tra chuyên ngành, Công ty cổ phần B.Đ đã có nhiều sai phạm trong thực hiện quy định về đối tượng tham gia BHXH, BHTN, BHYT, bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp đối với nhiều trường hợp.

Cụ thể, bà H.T.L.N được đơn vị ký 2 hợp đồng lao động (HĐLĐ) có xác định thời hạn dưới 3 tháng. Sau đó, đơn vị ký tiếp 2 HĐLĐ có xác định thời hạn đủ 3 tháng. Tiếp theo, đơn vị liên tiếp ký 6 HĐLĐ có xác định thời hạn trên 3 tháng. Tại các bảng thanh toán tiền lương thể hiện bà N. có làm việc và hưởng tiền lương tại công ty từ tháng 9/2015 đến nay nhưng doanh nghiệp không lập hồ sơ tham gia BHXH, BHTN, BHYT... cho bà N. Ngoài ra, có 7 trường hợp được Công ty cổ phần B.Đ đưa vào tham gia BHXH, BHTN, BHYT không đúng đối tượng theo quy định. Cụ thể, những người này không phải là người lao động của đơn vị, không có HĐLĐ, không làm việc và không hưởng tiền lương tại đơn vị.

Qua kiểm tra việc giải quyết, chi trả các chế độ BHXH, BHTN, BHYT đối với 9 trường hợp có thời gian tham gia BHXH, BHTN, BHYT, BHNTLĐ-BNN không đúng quy định, có 5/9 trường hợp đã hưởng các chế độ BHXH, BHTN không đúng quy định do không thuộc đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN tại công ty. Tổng số tiền hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức sau thai sản không đúng quy định, cần phải thu hồi của 5 trường hợp này là hơn 177 triệu đồng. Ngoài ra, số tiền đã hưởng trợ cấp thất nghiệp không đúng quy định của trường hợp bà T.T.H cần thu hồi là hơn 17 triệu đồng.

Kết quả rà soát dữ liệu khám, chữa bệnh BHYT tại cơ quan BHXH thể hiện đã có 4/9 trường hợp hưởng chi phí khám chữa bệnh BHYT không đúng quy định do không thuộc đối tượng tham gia BHYT tại Công ty B.Đ với số tiền cần thu hồi đối với các đối tượng này là gần 8,9 triệu đồng. BHXH tỉnh kiến nghị truy thu đối với 287 triệu đồng mà NLĐ đóng thiếu trong thời gian tham gia, kiến nghị thu hồi về Quỹ BHXH số tiền gần 24 triệu đồng do thanh toán chế độ BHXH sai quy định.

Phát hiện nhiều đơn vị vi phạm

Trước năm 2016, ngành BHXH không có chức năng thanh tra chuyên ngành, xử lý vi phạm hành chính cho nên hoạt động kiểm tra chỉ dừng lại ở việc phát hiện, nhắc nhở, đề nghị doanh nghiệp và đề nghị, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý. Tuy nhiên, sau khi được giao chức năng thanh tra chuyên ngành, ngành BHXH đã có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính. Từ đó, công tác kiểm tra của ngành bảo hiểm được tăng cường, trở thành công cụ hữu hiệu trong công tác quản lý của ngành. Thông qua công tác kiểm tra, đã kịp thời phát hiện và ngăn chặn nhiều hành vi lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT, BHTN; chấn chỉnh các sai sót trong công tác giải quyết, chi trả các chế độ BHXH, các đơn vị sử dụng lao động, các cơ sở khám, chữa bệnh BHYT…

Bà Trần Thị Phương Mai - Trưởng phòng Kiểm tra BHXH tỉnh cho hay, qua thanh kiểm tra đã phát hiện nhiều đơn vị sử dụng lao động không đăng ký tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động, hoặc tham gia không đúng đối tượng và nếu có đăng ký tham gia thì kê khai thiếu thời gian, thiếu mức quy định và sai phương thức đóng. Nhất là đã phát hiện và xử lý nhiều trường hợp cấp giấy chứng nhận nghỉ việc không đúng quy định để hưởng BHXH ở cơ sở khám chữa bệnh và sử dụng giấy chứng nhận nghỉ việc giả để thanh toán chế độ BHXH ngắn hạn.

Nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động và các đối tượng tham gia BHXH, BHYT và BHTN theo Luật BHXH và các quy định pháp luật liên quan, thời gian tới, ngành BHXH tỉnh sẽ tập trung công tác rà soát, đối chiếu dữ liệu thu giữa phần mềm quản lý cấp mã sổ BHXH và phần mềm quản lý thu của các đối tượng tham gia BHYT để xác định mã số BHXH.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh hình thức giao dịch điện tử, liên thông số liệu giữa các cơ quan BHXH với các cơ sở khám chữa bệnh nhằm đồng bộ trong quản lý, theo dõi các đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Đồng thời, phối hợp với các sở, ngành liên quan tiến hành thanh tra, kiểm tra tại các đơn vị có sử dụng lao động cố tình vi phạm các chính sách, chế độ về BHXH.

Ông Nguyễn Xuân Tiếu, Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho rằng, tình trạng lách luật và các văn bản của các Bộ, ngành của các đơn vị có sử dụng người lao động để giảm và trốn đóng BHXH theo quy định cho người lao động là khá phổ biến. Ngay cả đối với các đơn vị đã thực hiện đóng BHXH cho người lao động, nếu không tăng cường kiểm tra, thanh tra thì trốn đóng và nợ đọng BHXH với thời gian dài sẽ gia tăng. Vì vậy, ngoài các biện pháp đôn đốc, nhắc nhở và hướng dẫn các đơn vị có sử dụng lao động tuân thủ đúng các quy định trong Bộ luật Lao động, luật BHXH, ngành BHXH sẽ kiên quyết xử lý đối với các đơn vị vi phạm và cung cấp thông tin cho Liên đoàn Lao động tỉnh khởi kiện ra Tòa án để bảo vệ quyền lợi cho người lao động.

Bài, ảnh: Huế Thu