Điện ảnh TPHCM - 'cất cánh' từ điểm tựa truyền thống: Định hình bản sắc, hướng đến tương lai
'Với khẩu hiệu Tương lai điện ảnh (Future Cinema), Liên hoan phim Quốc tế TPHCM sẽ không chỉ về công nghệ mà bao gồm cả hành vi khán giả, cùng các xu hướng làm phim mới', ông Phạm Minh Toàn, Giám đốc điều hành Liên hoan phim Quốc tế TPHCM, chia sẻ.
Đạo diễn Kim Dong-ho, nhà sáng lập Liên hoan phim Busan, Chủ tịch danh dự HIFF, làm việc với ban tổ chức. Ảnh: HIFF
Khẩn trương trước giờ G
Theo tiết lộ của ông Phạm Minh Toàn, trước ngày khai mạc chính thức của Liên hoan phim Quốc tế TPHCM (HIFF), công tác tổ chức đang được gấp rút hoàn thiện, từ khâu hậu kỳ, duyệt phim, đến làm việc với các rạp chiếu, sắp xếp khách mời… Đã có 250 khách mời quốc tế xác nhận tham dự, gồm nhiều nhà làm phim tên tuổi, tham gia HIFF ở nhiều vị trí, vai trò khác nhau.
Đạo diễn bậc thầy người Nhật Bản Kore-eda Hirokazu sẽ góp mặt vào hạng mục Tiêu điểm Đạo diễn - Directorial Symphony. Đạo diễn Kim Jee-Woon - tác giả của phim kinh dị A Tale of Two Sisters (năm 2003) sẽ xuất hiện tại HIFF với vai trò Khách mời đặc biệt. Tom Cross - người từng đoạt Giải Oscar cho hạng mục Biên tập phim xuất sắc nhất với tác phẩm Whiplash (2015), tham dự với vai trò Ban giám khảo hạng mục Phim đầu tay và phim thứ hai. Hạng mục này còn có nhà làm phim gốc Việt Bảo Nguyễn - người vừa gây chú ý tại nhiều liên hoan phim quốc tế với phim tài liệu Be Water. Olivier Père - Giám đốc nghệ thuật hạng mục Director’s Fortnight tại Liên hoan phim Cannes, kiêm Giám đốc nghệ thuật Liên hoan phim Locarno, sẽ là giám khảo hạng mục Phim Đông Nam Á và là khách mời đặc biệt tại Hội thảo và Chợ dự án phim HIFF.
NSND Nguyễn Thị Thanh Thúy - Phó Giám đốc Sở VH-TT TPHCM, đơn vị chủ trì tổ chức HIFF, chia sẻ tại buổi họp báo công bố sự kiện: “Một trong những mục tiêu rất quan trọng là để quốc tế biết chúng ta, từ đó thuyết phục họ gửi phim tham dự”. Theo đó, hạng mục quan trọng nhất tại HIFF là Phim Đông Nam Á với mục tiêu tìm kiếm, phát hiện và tôn vinh các tài năng điện ảnh, cũng như sự sáng tạo của các nhà làm phim trong khu vực; nhấn mạnh và nêu bật sự phong phú, đa dạng của văn hóa Đông Nam Á; mang tinh hoa của Đông Nam Á đến khán giả quốc tế, tăng cường kết nối và thúc đẩy những đánh giá sâu sắc hơn về đóng góp của điện ảnh trong khu vực…
Thời gian qua, ban tổ chức đã rất nỗ lực quảng bá thương hiệu HIFF tại các sự kiện điện ảnh lớn. HIFF đã có buổi ra mắt quốc tế chính thức trong sự kiện Vietnam Night - một hoạt động trong khuôn khổ Liên hoan phim quốc tế Busan 2023 với sự tham dự của hơn 600 khách mời quốc tế. Ông Phạm Minh Toàn cũng chia sẻ thêm, tại một sự kiện điện ảnh lớn vừa diễn ra ở Hồng Công, nhiều nhà làm phim rất quan tâm, hỏi thăm về tình hình tổ chức của HIFF. “Đó là những tín hiệu cho thấy sự quan tâm ấm áp của các nhà làm phim trên thế giới. Sau khi HIFF kết thúc, chúng tôi sẽ xuất hiện tại Liên hoan phim Cannes cùng nhiều liên hoan phim lớn trên thế giới để tiếp tục hành trình quảng bá”, Giám đốc điều hành HIFF cho biết.
Lễ khai mạc HIFF được tổ chức tối nay (6-4) tại Nhà hát Thành phố, khu vực ngoài trời Công viên Lam Sơn - đường Lê Lợi (quận 1, TPHCM). Nhiều hoạt động kết hợp điện ảnh, du lịch, ẩm thực, thời trang cũng được tổ chức trên Phố đi bộ Nguyễn Huệ, công viên bờ sông Thủ Thiêm, Thisky Hall; các hoạt động trình chiếu, giao lưu… được tổ chức khắp các rạp chiếu phim trên toàn thành phố. Theo ban tổ chức, việc trải rộng cũng là cách giúp các khách mời quốc tế có cơ hội trải nghiệm nhiều địa điểm khác nhau của TPHCM. Một điểm nhấn quan trọng khác của HIFF chính là các diễn đàn, hội thảo, trò chuyện chuyên đề sẽ tập trung vào những vấn đề thiết yếu như: tương lai của điện ảnh Đông Nam Á, hợp tác làm phim với thị trường quốc tế, xu hướng và công nghệ mới trong làm phim…, cùng các hoạt động trao đổi mua bán kịch bản, dự án, kết nối giao thương.
Cuộc cạnh tranh đáng mong đợi
HIFF 2024 có hơn 100 phim truyện dài tham dự. Ban tổ chức đã lựa chọn 11 phim tranh giải mỗi hạng mục chính là Phim Đông Nam Á và Phim đầu tay hoặc thứ hai. Ngoài ra, sẽ có 60 phim tham gia gala phim, không tranh giải ở các hạng mục: Directorial symphony (Tiêu điểm đạo diễn); Artistry Trilogy (Actor in the Spotlight - Các diễn viên nổi bật), Cinematic Crossroads (Nơi gặp gỡ điện ảnh - tôn vinh các quốc gia, thành phố), World Canvas (World Cine and Asia Today - Điện ảnh thế giới và châu Á đương đại), Vietnam Panorama (Việt Nam toàn cảnh), Ho Chi Minh City on Screen (TPHCM trên màn ảnh), phim mở màn và kết thúc. Hạng mục phim ngắn sẽ có 25 phim tranh giải.
Trong các phim dự thi hạng mục Phim Đông Nam Á có rất nhiều tác phẩm đáng chú ý. Đạo diễn Nelson Yeo sẽ mang đến tác phẩm Dreaming & Dying từng chiến thắng giải Báo vàng tại Liên hoan phim Locarno. Một số phim từng tham gia Liên hoan phim quốc tế Rotterdam cũng góp mặt gồm: Blue Imagine (đạo diễn Urara Matsubayashi), Fire On The Water (Sun-J Perumal), Tenement (Inrasothythep Neth và Sokyou Chea).
Trong khi đó, hạng mục Phim đầu tay và thứ hai có lựa chọn phong phú, quy mô lớn hơn. Có thể kể đến một số tác phẩm nổi bật: Autumn (António Sequeira) từng nhận 6 giải thưởng, 10 đề cử tại Austin Film Festival và CinEuphoria Awards; City of Wind (Lkhagvadulam Purev-Ochir) ra mắt tại Liên hoan phim Venice 2023, đồng thời đại diện Mông Cổ tham gia hạng mục Phim quốc tế xuất sắc nhất tại Oscar 2024; How to Have Sex (Molly Manning Walker) ra mắt tại Liên hoan phim Cannes 2023 và giành giải Un Certain Regard (Một góc nhìn đặc biệt); Valli (đạo diễn Manoj Shinde) tranh giải chính thức tại các liên hoan phim quốc tế: Singapore, Kolkata, AIFF, PUNE... Nữ đạo diễn 9X Việt Nam Linh Trần cũng tham gia hạng mục này với Waiting for the light to change (tựa Việt: Đợi nắng đổi màu) đã giành giải cao nhất - giải đặc biệt của Ban giám khảo tại Liên hoan phim Slamdance (Mỹ), chuyên dành cho các nhà làm phim độc lập. Tuy nhiên, đây là bộ phim mang “quốc tịch” Mỹ.
Trong số 25 phim ngắn tham dự, điện ảnh Việt cũng có một số phim nổi bật: Eight Horses Chasing The Wind (Nguyễn Đức Huy), Goodnight Baby (Lê Quỳnh Anh), Home Is Where The Star Fruits Taste Sour (Huy Nguyễn), Saigon Kiss (Hồng Anh Nguyễn), The House That Stays (Lê Duy Ngọc).
Một trong những điểm nhấn đặc biệt tại HIFF là hạng mục TPHCM trên màn ảnh, theo NSND Thanh Thúy, hạng mục này rất đáng mong đợi, các bộ phim được trình chiếu sẽ giới thiệu thành tựu điện ảnh TPHCM đến với thế giới. Điều này cũng nằm trong mục tiêu đưa TPHCM trở thành một thành phố điện ảnh (Film City), gia nhập mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO (UCCN). Ông Toàn cũng chia sẻ về những bộ phim Việt lấy bối cảnh TPHCM ra mắt lần này: “Chúng tôi không chỉ nói về bản sắc TPHCM mà mong muốn cao hơn là quảng bá TPHCM như điểm đến hấp dẫn cho các nhà làm phim. Ở nơi đây có con người, studio, các địa điểm quay phim, không khí, nhịp sống đô thị hứa hẹn đầy hấp dẫn...
Bà NGUYỄN THỊ THU HÀ, Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh:
Chúng tôi tin vào thành công của HIFF, bởi có sự đồng hành của nhiều nhà làm phim đến từ nhiều nền điện ảnh trên thế giới, cũng như các nhà làm phim trong nước luôn tận hiến vì thương hiệu quốc gia. Đây sẽ là sự kiện điện ảnh quốc tế, là điểm đến cho các nhà làm phim trong và ngoài nước. Thông qua các hoạt động chuyên nghiệp, liên hoan phim sẽ phản ánh sự năng động, sáng tạo với nhiều tiềm năng phát triển về văn hóa, trong đó điện ảnh là ưu tiên hàng đầu của TPHCM, cũng như trong chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam. Khán giả, các nhà làm phim, khách mời sẽ cùng nhau hội tụ tại thành phố phương Nam hào sảng, mến khách, cùng nhau quảng bá và kết nối văn hóa, tạo nên những giá trị nhân văn, dấu ấn đẹp trong lần đầu tổ chức.
NSND NGUYỄN THỊ THANH THÚY, Phó Giám đốc Sở VH-TT TPHCM:
HIFF ra đời và rất non trẻ nên có điều kiện thuận lợi là sự háo hức, mong chờ, tò mò từ công chúng, giới chuyên môn trong và ngoài nước. Chính vì thế, chúng tôi đã có sự chuẩn bị từ rất sớm, cách đây vài năm. Ngoài vai trò, sự hỗ trợ của Nhà nước, chúng tôi cũng có sự đồng hành, ủng hộ của các doanh nghiệp, tổ chức trong và ngoài nước. Tôi tin tưởng việc hợp tác công - tư vốn đã rất phong phú và hiệu quả tại TPHCM sẽ tiếp tục được phát huy, cùng hợp lực, đoàn kết để tạo nên bộ mặt cho HIFF. Lần đầu tổ chức này cũng là bước tổng rà soát về nhiều mặt, từ đó định vị một sự kiện văn hóa xứng tầm với một đô thị lớn như TPHCM. Chúng tôi cũng kỳ vọng HIFF sẽ trở thành một trong những liên hoan phim lớn ở Đông Nam Á.
