Đầu tư cho ngành chip toàn cầu sụt giảm

Đầu tư của 10 hãng chip hàng đầu thế giới dự kiến sẽ giảm 16% trong năm tài khóa 2023, xuống còn 122 tỉ đô la Mỹ do các doanh nghiệp này đã dừng mở rộng công suất, nhà xưởng. Bên cạnh đó còn có nguyên nhân từ sự lo ngại về nguồn cung dư thừa và kinh tế Trung Quốc chững lại.

Đầu tư chip trong năm 2023 giảm lớn nhất trong một thập niên qua. Ảnh: Reuters

Đây là mức giảm đầu tiên kể từ năm tài chính 2019 và lớn nhất trong 10 năm qua. Đầu tư vào chip nhớ, chủ yếu được sử dụng cho điện thoại thông minh và máy tính cá nhân, sẽ giảm 44% trong năm tài chính này, trong khi đầu tư vào bộ vi xử lý sẽ giảm 14%.

Cắt giảm sản lượng, vốn đầu tư đến 50%

Sáu hãng giảm đầu tư trong năm tài chính này gồm Intel, GlobalFoundries, Micron Technology cũa Mỹ, TSCM của Đài Loan, SK và Hynix của Hàn Quốc, và các hoạt động liên doanh của Western Digital của Mỹ và Kioxia Holdings của Nhật Bản.

Sự sụt giảm này phần lớn là do các hãng tăng tốc mở rộng công suất nhanh chóng trong vài năm qua, sau đó lại phải giảm công suất. Đối đầu Mỹ – Trung trong lĩnh vực công nghệ cũng khiến nhiều nước tăng đầu tư, mở rộng sản xuất để đảm bảo nguồn cung.

10 hãng chip trên đã đầu tư kỷ lục 146,1 tỉ đô la trong năm tài chính 2022. Nhưng “có lo ngại về tình trạng dư thừa cung ở một số lĩnh vực, chẳng hạn như các loại chip 10 – 14 nanomet”, theo Akira Minamikawa của hãng tư vấn và phân tích độc lập có trụ sở tại London.

Bốn hãng còn lại trong danh sách là Samsung Electronics (Hàn Quốc), UMC Electronics (Nhật Bản), Infineon Technologies (Đức) và STMicroelectronics (Thụy Sĩ).

Hàng tồn kho tính đến cuối tháng 6 tại 9/10 hãng đã công bố số liệu đã tăng 10% trong năm nay lên 88,9 tỉ đô la – cao hơn khoảng 70% so với năm 2020, vào thời điểm dịch Covid-19 gây ra tình trạng thiếu hụt chất bán dẫn làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Vì thế, Micron Technology có kế hoạch cắt giảm 30% sản lượng và 40% vốn đầu tư cho năm tài chính kết thúc vào tháng 8-2024 do lo ngại dư thừa hàng tồn kho. Tương tự, SK Hynix sẽ cắt giảm thêm 5-10% sản lượng và giảm hơn 50% đầu tư trong năm nay.

Nguyên nhân khiến thị trường chip thế giới suy giảm

Nền kinh tế trì trệ ở Trung Quốc, vốn là thị trường khổng lồ về máy tính cá nhân, là một trong những tác nhân chính. CEO Pat Gelsinger của Intel phát biểu tại một buổi báo cáo kinh doanh vào tháng 7 vừa rồi rằng thị trường Trung Quốc “đã không hồi phục mạnh mẽ như mọi người mong đợi”. Các nhà phân tích kỳ vọng khoản đầu tư của Intel sẽ giảm lần đầu tiên sau ba năm vào năm tài chính 2023.

Chip nhớ, từng có nhu cầu cao do đại dịch, đã rơi vào tình trạng dư thừa nguồn cung kể từ mùa hè năm ngoái. Giá bộ nhớ DRAM và NAND đều giảm hơn 40% trong tháng 8 này.

Soichiro Tateishi thuộc Viện nghiên cứu Nhật Bản cho biết, việc cắt giảm sản lượng của các công ty là không đủ, dẫn đến áp lực giảm giá. Sự phục hồi về giá do nhu cầu tăng sẽ không xảy ra cho đến năm sau.

Kỳ vọng vào ngành xe điện và AI là động lực tăng trưởng mới

Bất chấp những yếu tố nói trên, thị trường vẫn còn tồn tại quan điểm rằng nhu cầu bán dẫn sẽ tiếp tục tăng trong trung và dài hạn. Hãng tư vấn McKinsey & Co. cho rằng thị trường toàn cầu dự kiến sẽ đạt 1.000 tỉ đô la vào năm 2030 – tăng khoảng 70% so với khoảng 600 tỉ đô la vào năm 2021.

Động lực là nhu cầu tăng vọt đối với chip dùng trong xe điện và trí tuệ nhân tạo. Theo Omdia, các ứng dụng xe hơi hiện chỉ sử dụng koảng 10% nhu cầu bán dẫn của thế giới. Nhưng lượng chip điều khiển các chức năng của xe tự lái và chất bán dẫn ở xe điện sẽ tăng lên đáng kể khi xe điện trở nên ngày càng phổ biến trong tương lai.

Thị trường chip xe hơi dự kiến sẽ đạt 83 tỉ đô la vào năm 2025, tăng 50% so với năm 2022.

Theo hãng dữ liệu Statista, nhu cầu về chất bán dẫn sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) dự kiến sẽ tăng gấp ba lần vào năm 2025 so với năm 2022 và tăng gấp 13 lần vào năm 2030.

Yuichi Koshiba của tập đoàn tư vấn Boston Consulting Group nói rằng nhiều hãng chip lớn đã cắt giảm đầu tư hiện đang xây dựng các nhà máy và chuẩn bị bắt đầu sản xuất hàng loạt chip AI vào thời điểm thuận tiện nhất có thể.

Theo Nikkei Asia

Ricky Hồ

Nguồn Saigon Times: https://thesaigontimes.vn/dau-tu-cho-nganh-chip-toan-cau-sut-giam/