Dấu hiệu trẻ bú đủ và không đủ sữa

Mẹ không đủ sữa cho con bú là mối quan tâm chung của những bà mẹ mới sinh, thường dẫn đến cảm giác lo lắng. Việc cho trẻ bú đủ sữa có liên quan đến các yếu tố như căng thẳng, dinh dưỡng không đầy đủ và một số loại thuốc đều có thể góp phần gây ra tình trạng ít sữa...

Do đó, trong một số trường hợp, việc bổ sung sữa công thức hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tư vấn về nuôi con bằng sữa mẹ là những bước cần thiết để đảm bảo sức khỏe của cả mẹ và bé.

1. Dấu hiệu trẻ không bú đủ sữa mẹ

Khi trẻ không bú đủ sữa có thể sẽ quấy khóc.

Trong vài ngày đầu đời, việc trẻ sơ sinh giảm 5-7% cân nặng so với lúc mới sinh là điều bình thường. Nếu sụt giảm từ 10% trở lên thì đây có thể là dấu hiệu bé bú không đủ sữa. Quá trình giảm cân này thường dừng lại sau khoảng 3-4 ngày. Đối với hầu hết trẻ sơ sinh, cân nặng của trẻ trở lại như lúc mới sinh vào thời điểm chúng được ba tuần tuổi. Sau đó, chúng sẽ phát triển và tăng cân đều đặn.

Tần suất bú của trẻ báo hiệu cho cơ thể người mẹ sản xuất nhiều sữa hơn sau mỗi lần bú. Phải hiểu rằng trẻ sơ sinh giao tiếp qua tiếng khóc vì chúng không thể bày tỏ nhu cầu của mình theo những cách khác. Nếu bé khóc liên tục và dường như luôn muốn bú, cần coi đó là tín hiệu cho thấy trẻ muốn bú mẹ. Tuy nhiên, cơn đói không phải là lý do duy nhất khiến trẻ khóc. Trẻ cũng có thể khóc khi cần ợ, khi cần thay tã hoặc đơn giản là cần sự an ủi bằng cách được bế.

Trẻ bú sữa mẹ không đủ làm tăng nguy cơ mắc suy dinh dưỡng, còi xương, chậm phát triển hơn so với những trẻ cùng trang lứa. Mẹ nên đưa bé đi khám dinh dưỡng định kỳ để được kiểm tra tổng quát, phát triển tối ưu.

2. Dấu hiệu trẻ bú đủ sữa mẹ

Dấu hiệu theo dõi đầu tiên khi trẻ bú đủ sữa mẹ là trẻ tăng cân đủ chuẩn. Chỉ số cân nặng của trẻ (tính từ tuần thứ hai sau sinh trở đi hoặc trong một thời gian dài) không thay đổi, bác sĩ có thể tư vấn cho bạn biết cân nặng chuẩn theo từng độ tuổi. Thường thì trẻ sơ sinh tăng cân từ 100 đến 140 g mỗi tuần.

Một cữ uống sữa mẹ của trẻ phải kéo dài đủ lâu, trung bình trên 15 phút. Sau khi trẻ bú đủ sẽ ngủ khoảng 3 tiếng đồng hồ. Một số bé có thể ngủ xuyên đêm, không thức dậy quấy khóc đòi tìm bú mẹ.

Bé uống đủ sữa có hiện tượng ợ hơi để loại bỏ không khí thừa tích tụ, giảm tình trạng ọc sữa, nôn trớ, đầy hơi và khó chịu.

Dấu hiệu nữa là bé có đủ lượng nước tiểu. Thông thường, lượng nước tiểu phải tương đối, màu nước tiểu hơi vàng nhạt. Số lần đi tiểu nhiều hơn 7 lần trong 24 giờ kể từ ngày sinh thứ 7.

Một số dấu hiệu cho thấy trẻ bú đủ trong mỗi cữ bú:

Trẻ bắt đầu bú bằng một vài lần bú nhanh, sau đó là những lần bú và nuốt dài, nhịp nhàng, thỉnh thoảng tạm dừng.
Người mẹ có thể nghe và nhìn thấy trẻ đang nuốt.
Má của trẻ luôn tròn trịa, không hõm xuống trong khi bú. Trẻ có vẻ bình tĩnh và thoải mái trong khi cho ăn và thoải mái sau cữ bú.
Em bé sẽ tự rời khỏi vú mẹ khi kết thúc cữ bú. Miệng của trẻ trông ẩm ướt sau khi bú.
Bầu vú mẹ cảm thấy mềm hơn sau khi cho con bú.

3. Hạn chế cho trẻ bú sữa công thức

Trẻ sơ sinh có thể no lâu hơn sau khi bú sữa công thức so với bú mẹ. Tuy nhiên, sữa công thức khó tiêu hóa và hấp thụ hơn so với sữa mẹ.

Việc bổ sung sữa công thức, nước hoặc sử dụng núm vú giả kéo dài mà không cho con bú có thể làm giảm lượng sữa của người mẹ. Để bảo vệ nguồn sữa của người mẹ, hãy hạn chế sử dụng sữa công thức, nước và núm vú giả.

4. Lời khuyên cho con bú dành cho bà mẹ mới sinh

Mẹ nên cho con bú đúng cách để tăng tiết sữa mẹ.

Cho ăn hoặc hút sữa thường xuyên hơn, mục tiêu 10 đến 12 lần một ngày để tăng sản lượng sữa.
Phản ứng kịp thời với các tín hiệu đói của trẻ bằng cách quan sát các dấu hiệu như đưa tay lên mặt hoặc quay đầu.
Đảm bảo vị trí thích hợp để cho con bú hiệu quả, miệng của trẻ phải mở rộng với chốt sâu và cằm chạm vào vú của mẹ.
Cho trẻ bú xong hãy bế trẻ lên để trẻ ợ một cách tự nhiên và cho trẻ bú bên kia nếu cần.
Massage ngực về phía núm vú trong khi cho con bú để hỗ trợ dòng sữa.
Hút sữa sau khi cho con bú cũng có thể giúp duy trì nguồn sữa. Vú cứng và rò rỉ sữa về lâu dài có thể dẫn đến lượng sữa ít do sự hiện diện của FIL (một chất giúp tiết sữa).
Hãy chắc chắn rằng mẹ đang chú ý đến các dấu hiệu cho dù trẻ có bú đủ sữa hay không để tránh các biến chứng và cho trẻ ăn no.

5. Mẹ nên làm gì nếu nghĩ mình không đủ sữa cho trẻ bú?

Sữa mẹ được sản xuất trên cơ sở cung và cầu; bé càng bú nhiều sữa từ vú của mẹ thì mẹ càng tạo ra nhiều sữa. Nhưng em bé phải được ngậm đúng cách để làm được điều này, mẹ có thể tăng nguồn sữa bằng cách:

Cho trẻ ăn thường xuyên và khi trẻ muốn.
Cho ăn từ cả hai vú trong mỗi lần bú.
Hãy ôm trẻ thật chặt và tiếp xúc da kề da nhiều, đặc biệt là trong những tuần đầu để tối đa hóa cơ hội cho con bú.
Tránh cho bé uống sữa công thức.
Tránh dùng núm vú giả cho đến khi bé học được cách bú mẹ tốt.

Nếu lo lắng con mình không bú đủ sữa, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc nữ hộ sinh về việc nuôi con bằng sữa mẹ. Các bác sĩ và nữ hộ sinh có thể kiểm tra xem mẹ đã cho trẻ bú đúng cách hay chưa để loại trừ bất kỳ vấn đề sức khỏe tiềm ẩn nào.

NHS. Đỗ Thanh Huyền