Đạn dẫn đường tăng tầm M982 Excalibur Mỹ cung cấp giúp gì cho Ukraine?

"Lực lượng Ukraine có kho dự trữ rất đáng kể cho đạn pháo 155 mm tiêu chuẩn. Họ liên tục sử dụng loại đạn này với mức tiêu thụ 3.000 quả/ngày. Quân đội Ukraine chưa cạn đạn pháo", quan chức cấp cao Bộ Quốc phòng Mỹ nói với các phóng viên hôm 8/7.

Phát biểu được đưa ra trong bối cảnh Lầu Năm Góc thông báo sẽ chuyển cho Ukraine gói viện trợ vũ khí mới trị giá 400 triệu USD.

Trong số này có 4 hệ thống pháo phản lực tầm trung HIMARS, ba xe cơ giới và 1.000 quả đạn pháo cỡ nòng 155 mm loại mới.

"Loại đạn này sẽ cung cấp cho Ukraine khả năng tập kích chính xác các mục tiêu cụ thể, giúp tiết kiệm đạn dược và bảo đảm các đợt tập kích hiệu quả hơn", quan chức Mỹ cho biết, song từ chối xác nhận đây có phải đạn dẫn đường tăng tầm M982 Excalibur hay không.

Đạn M982 tương thích với lựu pháo M777, đủ sức bắn trúng mục tiêu cách vị trí khai hỏa hơn 40 km nhưng có chi phí cao hơn nhiều so với các loại đạn thông thường với tầm bắn khoảng 22 km.

Hồi giữa tháng 5/2022, Mỹ thông báo đã chuyển cho Ukraine 89 khẩu pháo M777 cùng lượng lớn đạn dược, một phần của gói hỗ trợ trị giá 800 triệu USD.

Ukraine ca ngợi pháo M777 là "loại vũ khí có độ chính xác rất cao và rất hiệu quả". Nếu được chuyển giao đạn pháo dẫn đường tăng tầm M982 Excalibur thì năng lực pháo binh Ukraine tăng lên đáng kể.

Sức hủy diệt lớn, đặc biệt là độ chính xác gần như tuyệt đối khiến M982 Excalibur của Mỹ hiện được coi là loại đạn pháo thông minh đáng sợ nhất thế giới.

Theo số lượng thống kê, 770 quả đạn pháo 155mm M982 Excalibur đã được sử dụng trong các cuộc chiến ở chiến trường Iraq và Afganistan và cả Syria.

Đạn pháo M982 Excalibur đã tấn công các mục tiêu với bán kính lệch mục tiêu chỉ khoảng 1m.

Việc Mỹ cho ra đời loại đạn pháo M982 Excalibur cho thấy bước tiến dài về công nghệ so với hai cường quốc quân sự Nga và Trung Quốc

Đây là loại đạn pháo có điều khiển bằng GPS có độ chính xác rất cao trong chiến đấu và bán kính lệch mục tiêu chỉ là 1m.

Tầm bay của loại đạn pháo này lên tới hơn 50km, xa hơn bất cứ loại đạn pháo nào kể cả đạn pháo thông minh 2K25 Krasnopol M của Nga vốn chỉ có tầm bắn 40km.

Đây cũng là loại đạn pháo thông minh đầu tiên trên thế giới được lập trình để nổ ngay bên trên mục tiêu hoặc xuyên vào lòng đất để đánh trúng mục tiêu ngầm.

M982 Excalibur có trọng lượng 48kg, dài 99,6cm, dùng đầu nổ loại PBXN-9, hệ tự dẫn kết hợp GPS và INS (định vị quán tính).

Rõ ràng so với đạn pháo thông minh 2K25 Krasnopol-M được điều khiển bằng laser của Nga, đạn pháo của Mỹ có ưu thế hơn nhiều.

Để đánh trúng mục tiêu, đạn pháo của Nga đòi hỏi một nguồn chiếu xạ laser liên tục vào vị trí cần đánh trúng thường là máy bay hoặc các đơn vị đặc nhiệm đảm nhận.

Điều này vô tình gây thêm phức tạp cho các trận đánh. Loại đạn này cũng không có đầu nổ được lập trình thời gian cho vụ nổ.

Trong khi đó đạn pháo của Mỹ chỉ cần nạp thông số vào cho quả đạn ngay trước khi bắn, sau đó hệ thống dẫn đường toàn cầu GPS sẽ hướng dẫn đạn pháo bay tới đánh trúng mục tiêu.

Đạn được trang bị 4 cánh điều hướng bằng titanium, có thể gấp lại được để tăng độ ổn định giúp quả đạn có độ chính xác gần như tuyệt đối khi tấn công các mục tiêu lớn.

Riêng Mỹ đã đưa vào trang bị đại trà và sử dụng chủ yếu bởi loại lựu pháo M777A2 và pháo tự hành M109.

Quân đội Mỹ đang có khoảng 10.000 quả đạn pháo M982 Excalibur trong biên chế và họ đang tiếp tục mua thêm. Đáng chú ý loại đạn này có thể sử dụng cho hầu hết các loại pháo cỡ nòng 155mm của NATO.

Việt Hùng