Đắk Nông nợ hàng trăm lô đất tái định cư khai thác bô xít vì vướng quy hoạch bô xít

Khu TĐC thôn 11, xã Nhân Cơ, huyện Đắk R’lấp được HĐND tỉnh Đắk Nông phê duyệt chủ trương đầu tư thông qua nghị quyết vào số 41/NQ-HĐND ngày 10/11/2022. Với diện tích 9,3 ha và tổng mức đầu tư hơn 101 tỷ đồng từ ngân sách, khu TĐC này dự kiến sẽ bố trí 239 lô TĐC cho người dân bị thu hồi đất khi thực hiện giải phóng mặt bằng (GPMB) Dự án Nhà máy Alumin Nhân Cơ và Dự án khai thác mỏ Nhân Cơ - Đắk Nông.

Theo Chủ tịch UBND xã Nhân Cơ Phạm Văn Hải, Khu TĐC thôn 11 được quy hoạch ở khu vực trung tâm xã và gần đường Hồ Chí Minh. Việc xây dựng khu TĐC này sẽ giải quyết được “nút thắt” lớn trong GPMB liên quan tới bô xít.

Khu tái định cư thôn 11, xã Nhân Cơ vẫn chưa thể triển khai xây dựng

“Nhiều người dân bị thu hồi cách đây hơn 10 năm để xây dựng Nhà máy Alumin Nhân Cơ và khai thác bô xít hiện vẫn “nợ” đất tái định cư. Chúng tôi rất mong khu TĐC sớm hoàn thành để người dân bị thu hồi đất ổn định cuộc sống”, ông Hải thông tin.

Cùng ngày 10/11/2022, HĐND tỉnh Đắk Nông đã phê duyệt chủ trương đầu tư 5 khu TĐC khác ở huyện Đắk R’lấp. Các khu TĐC được phê duyệt gồm: Khu TĐC thôn 13, xã Đắk Wer; Khu TĐC Bon Bu N’Doh, xã Đắk Wer; Khu TĐC thôn 7, xã Kiến Thành; Khu TĐC thôn Quảng Bình, xã Nghĩa Thắng (Khu số 1) và Khu TĐC thôn Quảng Bình, xã Nghĩa Thắng (Khu số 2).

Sáu khu TĐC ở Đắk R’lấp có tổng mức đầu tư hơn 523 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh. Nguồn vốn do Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam tự nguyện ứng trước. Tổng diện tích 6 khu TĐC là 52,75 ha, trong đó diện tích bố trí TĐC 25,97 ha/1.146 lô. Diện tích đất khác (giao thông, công trình công cộng) là 26,78 ha.

Từ năm 2006 đến tháng 12/2023, UBND huyện Đắk R’lấp đã phê duyệt chế độ TĐC cho 497 hộ/608 lô. Đến nay, huyện vẫn chưa hoàn thành việc bố trí TĐC cho 328 hộ/420 lô. Trong đó, riêng mặt bằng Nhà máy tuyển quặng bô xít, sản xuất alumin và trụ sở làm việc đã thu hồi đất năm 2006 nhưng vẫn chưa bố trí TĐC cho 96 hộ/176 lô.

Các khu TĐC này sẽ giúp “trả nợ” cho người dân đã bị thu hồi đất khi GPMB xây dựng Nhà máy Alumin Nhân Cơ và khai thác bô xít ở Đắk R’lấp thời gian qua. Những lô còn lại sẽ được bố trí cho người dân bị thu hồi đất phục vụ hoạt động khai thác bô xít thời gian tới.

UBND huyện Đắk R’lấp đã giao cho Ban Quản lý dự án và phát triển quỹ đất huyện làm chủ đầu tư. Sau hơn 1 năm phê duyệt, cả 6 khu TĐC phục vụ việc GPMB để sản xuất, khai thác bô xít ở Đắk R’lấp đều chưa được triển khai. Theo đánh giá của chủ đầu tư, việc triển khai các khu TĐC hiện rất chậm và đang gặp nhiều vướng mắc.

Trong số 6 khu TĐC đã được phê duyệt, chỉ có duy nhất Khu TĐC thôn 11, xã Nhân Cơ không “vướng” quy hoạch bô xít của Chính phủ phê duyệt. Khu TĐC thôn 7, xã Kiến Thành “vướng” một phần và 4 khu TĐC còn lại hoàn toàn “vướng” vào quy hoạch bô xít.

Khu tái định cư thôn 13, xã Đắk Wer "vướng" toàn bộ trong quy hoạch mỏ bô xít

Tại Khu TĐC thôn 11, xã Nhân Cơ, hiện UBND tỉnh Đắk Nông đã phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng dự án vào tháng cuối tháng 11/2023. Chủ đầu tư đã chuyển hồ sơ đề nghị Sở KH-ĐT lựa chọn nhà thầu tư vấn giai đoạn thiết kế bản vẽ thi công, dự toán.

Theo ông Vy Thanh Quang, Giám đốc Ban Quản lý dự án và phát triển quỹ đất huyện Đắk R’lấp, 5 khu tái định cư “vướng” quy hoạch bô xít nên rất khó, thậm chí không thể triển khai. Riêng Khu TĐC thôn 11, xã Nhân Cơ thì phải thông qua nhiều bước như đấu thầu tư vấn, lựa chọn nhà thầu, giải phóng mặt bằng… Nếu các thủ tục thuận lợi, khoảng giữa năm 2024 thì khu TĐC này mới được khởi công.

Lê Phước