Cuộc giao lưu thú vị giữa dân ca Việt Nam và Nhật Bản

Tối 28/10 tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu phát triển văn hóa, ngôn ngữ và giáo dục (CLEF) và Hội Giao lưu văn hóa Việt Nam-Nhật Bản đồng tổ chức Liên hoan dân ca Việt-Nhật và Lễ trao giải Cuộc thi dịch dân ca Việt-Nhật 2023.

Sự kiện được tổ chức thành công với sự góp sức của nhiều cá nhân và tổ chức. (Ảnh: Lê An)

Sự kiện được tổ chức nhằm giới thiệu các bài dân ca Việt Nam tới khán giả Nhật Bản và ngược lại, đồng thời thúc đẩy việc học tập và nghiên cứu ngôn ngữ, văn hóa hai nước.

Để triển khai sự kiện này, Ban tổ chức đã nhận được sự bảo trợ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, sự tài trợ của Acecook Việt Nam cùng sự đồng hành của Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam, Hội Hữu nghị Việt Nam-Nhật Bản, Trường Đại học Việt-Nhật, CLB cựu Lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản.

Về cuộc thi dịch dân ca của Việt Nam-Nhật Bản 2023, ban tổ chức cho biết, cuộc thi được triển khai rộng rãi từ tháng 4/2023, nhằm chọn ra những bản dịch tốt nhất của bài dân ca Việt Nam Bèo dạt mây trôi sang tiếng Nhật và bài dân ca Nhật Bản Sakura, Sakurasang tiếng Việt.

Theo nhà thơ, nhạc sĩ Ngô Tự Lập, thành viên Hội đồng sơ khảo và chung khảo, quyết định lựa chọn bài Bèo dạt mây trôi và Sakura, Sakurađược Hội đồng cố vấn đưa ra sau khi cân nhắc kỹ lưỡng các bài dân ca dựa trên các tiêu chí: chủ đề, tính phổ biến, tính đại diện trong hai nền âm nhạc truyền thống.

Cuộc thi được tổ chức dành cho mọi đối tượng, không phân biệt tuổi tác, giới tính, quốc tịch. Mỗi người có thể tham gia dịch một hoặc cả hai bài hát.

Nhà thơ, nhạc sĩ Ngô Tự Lập cho biết, bản dịch vừa phải trung thành với bản gốc về ngữ nghĩa, vừa phải phù hợp với giai điệu, có giá trị văn học hay sáng tạo đặc biệt. Đây là yêu cầu cao, nhất là khi có những khó khăn do sự khác biệt giữa hai ngôn ngữ.

Kết quả, Ban tổ chức đã nhận được tổng số 124 bài dự thi (52 bản dịch bài Bèo dạt mây trôi sang tiếng Nhật và 72 bản dịch bài Sakura, Sakura sang tiếng Việt.

Ban giám khảo gồm các chuyên gia văn hóa, ngôn ngữ, nhạc sĩ, nhà thơ của Việt Nam và Nhật Bản đã tiến hành chấm qua 2 vòng sơ khảo và chung khảo.

Dựa trên sự đánh giá công tâm và nghiêm túc, Ban giám khảo đã lựa chọn được 1 giải Nhất, 1 giải Nhì, 1 giải Ba cho hạng mục dịch bài dân ca Việt Nam Bèo dạt mây trôi sang tiếng Nhật; và 1 giải Nhì, 2 giải Ba cho hạng mục dịch bài dân ca Nhật Bản Sakura, sakura sang tiếng Việt (không có giải Nhất).

Ban tổ chức trao giải cho các tác giả xuất sắc nhất. (Ảnh: Lê An)

Đồng thời, Ban tổ chức cũng lựa chọn 5 bài dân ca từ nhiều vùng của Việt Nam (Trống cơm, Ru con Nam Bộ, Về đây anh hỡi, Gà gáy le te và Đi cấy) và 5 bài dân ca của Nhật Bản (Hái hồng hoa, Hò đánh cá, Thợ làm than đảo Kyushu, Cắt cỏ tranh và Asadoya Yunta) được Giáo sư Nhật Bản Shine Tóhihiko và nhà thơ, nhạc sĩ Ngô Tự Lập dịch tương ứng sang tiếng Nhật và tiếng Việt.

Tại sự kiện, toàn bộ 12 bài dân ca trên đã được các nghệ sĩ biểu diễn trước khán giả. Đây là một hoạt động văn hóa ý nghĩa và độc đáo lần đầu được tổ chức tại Việt Nam, không chỉ góp phần giới thiệu văn hóa cho nhân dân hai nước, mà còn tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai dân tộc.

Dưới đây là một số hình ảnh nổi bật tại sự kiện: (Ảnh: Lê An, BTC)

Lê An