Cứng rắn trong vấn đề thương mại: Ông Donald Trump không nói suông

Với cương vị này, ông Lighthizer sẽ có quyền thi hành và thương thuyết lại những thỏa thuận thương mại mà phần lớn trong số này bị Tổng thống Donald Trump xem là đã “cướp” đi việc làm của dân Mỹ, trong đó Trung Quốc là một trong những quốc gia bị nêu đích danh.

Tín hiệu của ông Trump

Ông Robert Lighthizer là một luật sư kỳ cựu và từng là quan chức Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Ronald Reagan hồi thập niên 1980.

Đây cũng là một trong những chính khách tên tuổi ở Mỹ có tiếng nói cứng rắn đối với các vấn đề thương mại của nước Mỹ, đặc biệt ông thường xuyên chỉ trích rằng Hoa Kỳ lâu nay thiệt thòi quá nhiều trước những chính sách thương mại lạm dụng của Trung Quốc, để thâm thủng mậu dịch và khiến cho các công xưởng Mỹ phải đóng cửa. Giờ đây, luật sư thương mại kỳ cựu này có cơ hội để thay đổi thực trạng nêu trên.

Trong chính quyền thời Tổng thống Reagan, ông Lighthizer là Phó Đại diện Thương mại Hoa Kỳ. Hiện tại ông là luật gia về các vấn đề thương mại.

Là người trong giới hoạch định chính sách thương mại tại Washington gần 4 thập niên, ông Lighthizer nổi tiếng là một nhà thương thuyết sắc sảo và có nhiều điểm tương đồng với doanh nhân Donald Trump ngày nào.

Theo sự lựa chọn của vị tỷ phú giờ đã là ông chủ Nhà Trắng Donald Trump, ông Lighthizer sẽ đại diện bước khởi đầu cho đảng Cộng hòa trong nhiều chục năm ủng hộ tự do mậu dịch để đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế.

“Tôi đồng ý với Tổng thống Trump là chúng ta nên có một chính sách về thương mại đặt nước Mỹ trên hết và chúng ta có thể làm tốt hơn trong việc thương thuyết các thỏa thuận mậu dịch, mạnh mẽ hơn trong việc thực thi luật lệ của chúng ta” - ông từng tuyên bố trước một ủy ban của Thượng viện.

Việc ông Lighthizer được đề cử đánh đi một tín hiệu khác nữa là chính quyền của Tổng thống Trump thực sự quyết tâm đảo ngược chính sách của Mỹ trong nhiều thập niên qua và hành động tích cực ngăn hàng nhập khẩu từ các nước cạnh tranh không công bằng.

Sự lựa chọn đã được tính trước

Sự lựa chọn của ông Donald Trump dành cho ông Robert Lighthizer không hề gây ngạc nhiên, bởi ông Lighthizer, như đã nói ở trên, cũng là người thường xuyên chỉ trích mạnh mẽ Trung Quốc về hoạt động thương mại của nước này.

Mặt khác, ông lại là người được đánh giá “có nhiều kinh nghiệm trong việc mang lại những thỏa thuận giúp bảo vệ một số lĩnh vực quan trọng nhất trong nền kinh tế Mỹ”.

Theo đó, ông Robert Lighthizer được bổ nhiệm làm Đại diện Thương mại Mỹ với nhiệm vụ chính là đưa ra những biện pháp giúp làm giảm thâm hụt thương mại Mỹ - điều mà tỷ phú Trump vẫn thường xuyên kêu gọi trong suốt chiến dịch tranh cử Tổng thống.

Cũng giống ông Trump, ông Lighthizer kêu gọi áp thuế với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ. Năm 2001, ông Lighthizer từng chỉ trích Trung Quốc không thực hiện theo cam kết khi nước này gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

“Nhiều năm thụ động và thiếu sát sao trong giới hoạch định chính sách khiến thâm hụt thương mại Mỹ - Trung tăng đến mức trở thành mối đe dọa lớn với nền kinh tế của chúng ta” - ông Lighthizer viết trong báo cáo gửi Ủy ban An ninh Kinh tế Mỹ - Trung thuộc Quốc hội Mỹ năm 2010.

Còn nhớ khi tuyên bố sẽ lựa chọn ông Robert Lighthizer vào đầu tháng 1/2017, Tổng thống Trump đã tin tưởng ông Lighthizer, người từng giữ chức vụ Phó Đại diện Thương mại Mỹ dưới thời Tổng thống Ronald Reagan trong thập niên 1980, sẽ giúp “đấu tranh để giành lại những thỏa thuận thương mại hậu hĩnh, trong đó đặt những người lao động Mỹ lên vị trí cao nhất”; “Ông ấy sẽ giúp đảo chiều những chính sách thương mại thất bại, vốn khiến Mỹ mất đi sự thịnh vượng” - ông Trump khẳng định trong thông báo bổ nhiệm.

Trong chính quyền mới của Tổng thống Donald Trump, ông Lighthizer sẽ hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề thương mại với Wilbur Ross, người đã được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Thương mại Mỹ, và Peter Navarro, người được tỷ phú New York chọn làm lãnh đạo Ủy ban Thương mại quốc gia thuộc Nhà Trắng. Ông Navarro cũng được biết đến là một nhà kinh tế theo trường phái cứng rắn với Trung Quốc và từng viết những cuốn sách chỉ trích quốc gia châu Á này.

Trần Minh (TH)