Crimea trên đồng Rúp, Nga khóa sổ tranh chấp với Ukraine?

The Moscow Times ngày 12/10 đưa tin, hình ảnh bán đảo Crimea và những di sản văn hóa cổ xưa tại Crimea làm đã được chọn làm biểu tượng trên đồng tiền mệnh giá 200 rúp, mới được Nga hàng Trung ương Nga phát hành.

Tờ tiền 200 rúp mới phát hành (tương đương 3,5 USD) có màu xanh lá cây nhạt. Trên một mặt của đồng tiền này có in hình bản đồ bán đảo Crimea cùng hình ảnh đài tưởng niệm hải quân tại Sevastopol - nơi hiện diện hạm đội Biển Đen.

Bản đồ Crimea nằm trên góc phải đồng 200 rúp mới được Nga phát hành

Bên cạnh đó là hình ảnh các di tích của Hy Lạp, La Mã được UNESCO công nhận và bảo vệ tại Chersonesus - thành phố cổ nằm bên bờ Biển Đen, cạnh Sevastopol. Như vậy là các hình ảnh in trên tờ 200 rúp mới đều là những biểu tượng của Crimea.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga Elvira Nabiullina cho biết chính người dân Nga đã chọn ra những hình ảnh này qua các cuộc thi tìm biểu tượng cho nước Nga được phát động.

Đây là lần phát hành đồng tiền mệnh giá mới đầu tiên của Nga kể từ năm 2006 và theo kế hoạch, đồng tiền mới 200 rúp - cùng đồng 2.000 rúp cũng mới được phát hành - sẽ được lưu hành đầu tiên tại Moscow, sau đó là vùng Viễn Đông và Crimea.

Giới phân tích cho rằng, với việc chọn hình ảnh bản đồ Crimea và hỉnh ảnh những di sản văn hóa cổ tại bán đảo này làm biểu tưởng trên đồng tiền mới phát hành, Moscow đã quyết khép lại vấn đề tranh chấp liên quan tới Crimea.

Thứ nhất, ý nghĩa và giá trị của những biểu tượng được in trên đồng tiền một quốc gia hay một thực thể, luôn là những hình tượng điển hình và đương nhiên thuộc quyền sở hữu mặc định của quốc gia ấy, thực thể ấy.

Từ hình tượng lạc đà và chim ưng trên đồng dinar của Kuwai hay biểu tượng Tòa án quốc gia cũ trên đồng dinar Bahrain đến hình ảnh những kiến trúc cổ khắp châu Âu trên đồng euro, đều thuộc sở hữu của các thực thể phát hành những đồng tiền ấy.

Dù là tiền xu hay tiền giấy, dù là những đồng tiền có giá trị cao nhất như dinar Kuwait hay dinar Bahrain hoặc những đồng tiền có giá trị thấp nhất như dollar Zimbabwe hay Bolivar Venezuela thì giá trị của biểu tượng trên các đồng tiền luôn không đổi.

Điều này đã trở thành thông lệ quốc tế.

Một di sản, một địa danh hay hình ảnh, tên tuổi một danh nhân, nếu chính quyền chưa thể khẳng định chủ quyền hay quyền sở hữu, những hình ảnh đó sẽ không được chọn làm biều tượng trên đồng tiền quốc gia.

Nhà nước Nga đã mặc định chủ quyền với Crimea

Khi hình ảnh bản đồ Crimea và những di sản văn hóa cổ tại bán đảo này xuất hiện trên đồng rúp Nga, điều đó đồng nghĩa nhà nước Nga đã khẳng định chủ quyền không thể tranh cãi đối với Crimea và những tài sản gắn liền với bán đảo này.

Rõ ràng, Moscow đã quyết khép lại vấn đề tranh chấp đối với Crimea và chắc chắn sẽ có những phản ứng cứng rắn nếu chủ quyền của nước Nga tại bán đảo này bị xâm phạm hay đe dọa xâm phạm.

Đây được xem là thông điệp gửi tới chính quyền nhà nước Ukraine và những thực thể không công nhận việc tái sáp nhập bán đảo Crimea vào lãnh thổ nước Nga, làm tổn hại, thiệt hại cho nước Nga sau sự kiện đó.

Thứ hai, qua việc lựa chọn những hình ảnh những di sản văn hóa cổ tại Crimea làm biểu tượng trên đồng rúp, Moscow đã quyết làm giảm tác hiệu tiêu cực từ việc Crimea từng được quản lý bởi Ukraine, gây bất lợi cho việc bán đảo này hòa nhập vào không gian nước Nga.

Bởi khi những hình ảnh ấy được xuất hiện trên đồng rúp thì 60 năm Ukraine từng quản lý Crimea sẽ nhanh chóng bị xóa nhòa trong ký ức của người dân Nga, người dân Crimea và cả người dân Ukraine.

Khi chủ quyền không được xác lập, thực tế dần đổi thay, di sản văn hóa cổ xưa thì vốn thuộc về người Nga, rõ ràng những của dấu ấn, vết tích của 60 năm Crimea nằm trong Ukraine sẽ sớm bị phai mờ theo thời gian.

Đây là sự lựa chọn rất tinh tế, một biện pháp thúc đẩy sự hòa nhập của Crimea vào không gian nước Nga nhanh chóng, sâu rộng và hiệu quả nhất.

Tác động của nó vượt qua cả việc điều chỉnh thời gian, sử dụng đồng tiền chung hay thị thực nhập cảnh...

Người dân thế giới đến thăm nước Nga hay quan tâm tới nước Nga sẽ dần không còn ký ức về việc Crimea được tái hòa nhập vào không gian nước Nga, được tái sáp nhập vào lãnh thổ nước Nga, đây vấn đề rất quan trọng và hệ trọng.

Vết tích của quãng thời gian Crimea từng thuộc Ukraine đã bị xóa nhòa bởi những di sản văn hóa cổ xưa và những đổi thay trogn hiện tại

Không phải ngẫu nhiên Ukraine vẫn tin rằng Crimea chưa thuộc hẳn về Nga.

Vì với Kiev, việc Moscow và Simferopol ký hiệp ước hòa nhập ngày 18/3/2014 hay quyết định đưa đồng rúp lưu thông tại Criema từ ngày 24/3/2014, không có nhiều giá trị.

Bởi lẽ, đó chỉ là những quyết định hành chính, nhằm thúc đẩy quá trình hội nhập của Crimea vào nước Nga, mà vấn đề hòa nhập của hai thực thể thì không diễn ra song hành với việc xác lập và khẳng định chủ quyền bằng sức mạnh nhà nước.

Việc đưa những hình ảnh của Crimea, thuộc Crimea vào đồng tiền rúp là bước đi chuẩn xác, giúp Crimea hòa nhập vào không gian nước Nga một cách căn bản hơn. Bởi, cũng như văn hóa và ngôn ngữ, tiền tệ cũng là quyền lực mềm của mỗi quốc gia.

Chỉ việc tàu buôn Thổ Nhĩ Kỳ thẩm lậu hàng hóa vào Crimea mà giới chính trị Ukraine đã sôi sục, nay với việc Moscow quyết đưa vấn đề Crimea vào dĩ vãng, không biết Kiev sẽ sôi sục tới mức nào!

Ngọc Việt