Công tác bảo đảm phải đủ mạnh để thúc đẩy tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ

Nỗ lực vì nhiệm vụ thiêng liêng

Thực hiện đề án TKQT HCLS, cùng với nhiệm vụ trong nước, Bộ tư lệnh Quân khu 2 còn đảm nhiệm tại 6 tỉnh Bắc Lào, trên diện tích 81.980km2. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, các lực lượng gặp khá nhiều khó khăn như: Địa bàn rộng, chủ yếu là rừng núi dốc cao, hiểm trở; thời tiết khắc nghiệt, mùa mưa kéo dài; bất đồng về ngôn ngữ. Các tổ công tác cơ bản phải ở nhờ nhà dân hoặc dựng doanh trại ở tạm... Song xác định công tác TKQT HCLS là nhiệm vụ chính trị thiêng liêng, từ năm 1994 đến nay, các lực lượng đã TKQT được 1.835 HCLS, trong đó 387 hài cốt có tên.

Có được kết quả ấy, theo Thiếu tướng Nguyễn Hồng Thái, Phó chính ủy Quân khu 2, Trưởng ban chỉ đạo 515 Quân khu 2, đó là nhờ sự quan tâm của các cấp. Đặc biệt, sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 75/2013/QĐ-TTg ngày 6-12-2013, Quyết định số 35/2017/QĐ-TTg ngày 25-7-2017 về chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ TKQT HCLS, với tinh thần trách nhiệm cao, hằng năm, Thường vụ Đảng ủy Quân khu lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt sâu sát, bảo đảm đầy đủ vật chất, trang bị, phương tiện, đồng thời trực tiếp thực hiện chi trả chế độ, chính sách đối với tổ chức, cá nhân theo đúng quy định. Nhờ đó, mọi cán bộ, chiến sĩ nhận thức rõ nghĩa vụ, quyền lợi và trách nhiệm cao cả, nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Đội Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ Bộ CHQS tỉnh Quảng Trị làm nhiệm vụ tại huyện Atsaphangthong, tỉnh Savannakhet, Lào. Ảnh: HUY CƯỜNG

Trong chiến tranh, Quân khu 4 là địa bàn chiến lược quan trọng, vừa là hậu phương, vừa là tiền tuyến; đến nay số lượng mộ liệt sĩ chưa TKQT còn nhiều. Với 8 đội quy tập làm nhiệm vụ trong nước và nước bạn Lào, quân số biên chế của mỗi đội từ 15 đến 80 đồng chí, theo Đại tá Đoàn Xuân Bường, Phó chính ủy Quân khu 4, Trưởng ban chỉ đạo 515 Quân khu 4, thực hiện các quyết định của Thủ tướng Chính phủ, ngoài việc sử dụng ngân sách đúng mục đích, tiết kiệm, mang lại hiệu quả thiết thực, những năm qua, Quân khu 4 đã huy động các nguồn lực khác cho nhiệm vụ. Từ năm 2014 đến nay, các tỉnh đã trích ngân sách địa phương hơn 82 tỷ đồng bảo đảm công tác TKQT HCLS; trong đó đầu tư hơn 65 tỷ đồng để xây dựng nhà quàn HCLS và doanh trại cho lực lượng làm nhiệm vụ tại Lào cùng nhiều công trình phúc lợi...

Trên đây là những minh chứng cho thấy công tác TKQT HCLS thời gian qua luôn được Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện với nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt. Theo báo cáo của Ban chỉ đạo quốc gia 515, thực hiện các quyết định của Thủ tướng Chính phủ, các chế độ, chính sách được bảo đảm đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng; bố trí, quản lý, sử dụng ngân sách đúng mục đích; quản lý, khai thác, sử dụng có hiệu quả các phương tiện, trang bị. Nhiều địa phương, đơn vị huy động được các nguồn lực để hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác TKQT HCLS; đáp ứng được mong mỏi của nhân dân, thân nhân các gia đình liệt sĩ.

Đội Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ Bộ CHQS tỉnh Hà Giang làm nhiệm vụ tại huyện Vị Xuyên. Ảnh: XUÂN BÌNH

Huy động thêm nguồn lực, khơi thông điểm nghẽn

Với quyết tâm chính trị cao nhất, chạy đua với thời gian, công tác TKQT HCLS bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn những khó khăn hiện hữu. Hiện nay, số lượng HCLS cần tiếp tục TKQT còn nhiều; thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ ngày càng ít, độ chính xác không cao; sự tác động của tự nhiên, địa hình thay đổi. Đặc biệt, sau 10 năm thực hiện, các chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ TKQT HCLS, bên cạnh những điểm mạnh đã bộc lộ những vướng mắc, bất cập, một số nội dung không còn phù hợp.

Có dịp về thăm Đội TKQT HCLS thuộc Bộ CHQS tỉnh Hà Giang, chúng tôi cảm nhận được phần nào khó khăn của các cán bộ, chiến sĩ. Khu vực tìm kiếm HCLS tại Hà Giang rất phức tạp, chủ yếu là rừng, núi, sông, suối dày đặc, đi lại rất khó khăn. Một số loại phương tiện kỹ thuật được trang bị như máy xúc đa năng, khi thực hiện nhiệm vụ ở những địa hình phức tạp không đưa được máy vào khu vực tìm kiếm. Một số thiết bị chuyên dụng như ra-đa xuyên đất... đến nay vẫn chưa được trang bị. Kinh phí chi hoạt động thờ cúng các anh hùng liệt sĩ tại nhà lưu giữ trong thời gian chờ truy điệu và an táng HCLS chưa được bảo đảm... Hay như Đội TKQT HCLS Bộ CHQS tỉnh Nghệ An được giao nhiệm vụ tổ chức lực lượng khảo sát, TKQT HCLS Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên địa bàn 3 tỉnh: Xiangkhouang, Vientiane và Xaysomboun (Lào). Theo Thượng tá Chế Ngọc Hà, Đội trưởng Đội TKQT HCLS Bộ CHQS tỉnh Nghệ An, từ năm 2013 lương cơ bản chỉ mới 1.150.000 đồng và đến nay đã 6 lần điều chỉnh tăng lương tối thiểu nhưng tiền bồi dưỡng cho lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ khảo sát, cất bốc, quy tập HCLS vẫn ở mức 220.000 đồng/người/ngày...

Những khó khăn, tồn tại nêu trên cũng là thực trạng chung của các cơ quan, đơn vị thực hiện nhiệm vụ TKQT HCLS thời gian qua. Báo cáo tại Hội nghị tổng kết thực hiện các quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ TKQT HCLS cũng chỉ rõ những bất cập, vướng mắc. Về chế độ, chính sách: Hiện nay mức chi đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ TKQT HCLS còn thấp, chưa đáp ứng ngày công lao động, chưa phù hợp với tính chất đặc thù, đặc biệt của công tác TKQT, địa bàn hoạt động các vùng miền khác nhau. Về công tác bảo đảm: Mức chi cho các hoạt động của ban chỉ đạo, ban công tác đặc biệt, ủy ban chuyên trách các cấp còn thấp. Cơ chế huy động các nguồn lực của địa phương, doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân tham gia chưa cụ thể và gặp nhiều khó khăn trong tổ chức, thực hiện.

Những hạn chế trên có nhiều nguyên nhân, song cơ bản là bởi các quyết định của Thủ tướng Chính phủ được xây dựng và ban hành cách đây đã 10 năm. Trước đó lại chưa có văn bản quy phạm pháp luật quy định về nội dung này một cách cơ bản, đồng bộ. Tình hình kinh tế-xã hội có bước phát triển; giá cả thị trường biến động; tác động của thiên tai, dịch bệnh... Trong khi đó, “các chế độ, chính sách, công tác bảo đảm chưa đủ mạnh để thu hút, động viên, thúc đẩy các tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ TKQT HCLS trong nước”-Đại tá Hoàng Tuấn Hiền, Phó cục trưởng Cục Chính sách, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Phó chánh Văn phòng Ban chỉ đạo quốc gia 515 nhấn mạnh.

Trên quan điểm các chế độ, chính sách và công tác bảo đảm cho công tác TKQT HCLS phải mang tính đồng bộ, linh hoạt theo sự phát triển của tình hình, phù hợp với các quy định chung của pháp luật, thể hiện đúng mức sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước, vừa qua, Văn phòng Ban chỉ đạo quốc gia 515 đã tổng hợp các kiến nghị, nghiên cứu, đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành văn bản mới về chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với các tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ TKQT HCLS theo quy định của pháp luật. Cùng với đó phải phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, vai trò, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, lực lượng; đẩy mạnh quan hệ hợp tác quốc tế; huy động các nguồn lực hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ TKQT HCLS.

PHẠM KIÊN

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.