Công dân Nga bị bắt, nghi là 'bộ não' rửa tiền ảo Bitcoin

Alexander Vinnik được hộ tống tới tòa án Hy Lạp hôm 4-10

Kẻ đứng đằng sau sàn rửa tiền ảo

Tháng 7-2017, hơn 20 đặc vụ Mỹ đã bắt giữ Alexander Vinnik, một công dân Nga 37 tuổi tại một ngôi làng bên bờ biển ở miền Bắc Hy Lạp. Thời điểm bị bắt, Vinnik đang nghỉ mát cùng vợ và 2 con. Vinnik bị cáo buộc đã rửa ít nhất 4 tỉ USD tiền mặt thông qua hình thức giao dịch Bitcoin từ năm 2011.

Theo Tổ chức Hình sự Quốc tế Interpol, Vinnik điều hành “một tổ chức tội phạm quản lý một trong những trang web quan trọng nhất trong giới tội phạm điện tử, nơi mà các hình thức phạm tội đều được thực hiện nặc danh”.

Theo bản cáo trạng của công tố quận Bắc California, Vinnik bị buộc 21 tội danh, chủ yếu là tạo điều kiện dễ dàng cho các dạng tội phạm như: buôn lậu ma túy, hối lộ quan chức, tin tặc, gian lận, đánh cắp thông tin cá nhân và gian lận thuế - ngoài hàng tỉ USD được rửa thông qua các tài khoản Bitcoin bằng cách sử dụng sàn giao dịch BTC-e.

Một bức ảnh chụp vào tháng 9 vừa qua cho thấy, Vinnik đến tòa án ở Athens mà vẫn mặc một kiểu áo phông lúc bị bắt, có hai đặc vụ đi kèm. Đáng chú ý, trong các dẫn độ tội phạm tài chính hoặc những vụ rửa tiền lớn, những người này phải giống nhau để gây khó khăn cho những kẻ có âm mưu ám sát Vinnik, nhất là người nào đã nhờ Vinnik “rửa” 4 tỉ USD.

Cuộc chiến giành giật nghi phạm rửa tiền

Được biết, chính quyền Mỹ muốn dẫn độ Vinnik từ Hy Lạp về Mỹ để tìm hiểu xem anh ta hoạt động như thế nào, ai là cộng sự và quan trọng nhất là Vinnik giúp giấu tiền cho ai? Trong khi đó, Nga cũng muốn đưa Vinnik về Matxcơva để nắm chiến thuật sáng tạo và mạng lưới của anh ta.

Trong một động thái mới nhất, một tòa án Hy Lạp tỏ ý ủng hộ yêu cầu dẫn độ Vinnik của Mỹ. Luật sư của Vinnik đã kháng nghị lên Tòa án tối cao Hy Lạp. Còn Bộ Ngoại giao Nga kịch liệt chỉ trích phán quyết của cấp tòa ở Athens và vẫn hy vọng sẽ giành được quyền dẫn độ Vinnik về Matxcơva.

Washington Times nói vụ này chẳng khác nào thổi thêm lửa vào cuộc khủng hoảng địa - chính trị giữa Washington với Matxcơva về khả năng chiến tranh mạng ngày càng lớn của Nga.

Vụ Vinnik cũng cho thấy sự lo ngại về đồng tiền ảo Bitcoin, khi Vinnik bị nghi điều hành sàn giao dịch BTC-e (của Nga). BTC-e bắt đầu hoạt động từ năm 2011, là một trong những sàn giao dịch Bitcoin lâu đời nhất. Ngành tình báo và quốc phòng Mỹ cũng được báo động vì nổi lên những hoạt động trao đổi Bitcoin phi pháp của bọn khủng bố, trùm ma túy và tội phạm sử dụng công nghệ cao. Ngay từ đầu năm 2017, các lực lượng có liên quan đã mở nhiều chiến dịch chống tội phạm điện tử Nga. Trong đó, nhiệm vụ bắt được Vinnik - người bị nghi là tội phạm tài chính qua mạng giỏi nhất thế giới là rất cấp thiết.

Vinnik là một trong 7 công dân Nga bị bắt hoặc bị truy tố trên thế giới trong năm nay với các tội danh thực hiện tội phạm điện tử. Các nhà phân tích nói Vinnik là tội phạm Bitcoin giỏi nhất bị bắt. Trước đó, Vinnik là nghi phạm chính trong vụ trộm bí hiểm khiến sàn giao dịch hàng đầu thế giới Mt.Gox phải tuyên bố phá sản cách đây hơn 3 năm.

“Câu hỏi nặng ký nhất là ai dính líu đến số tiền 4 tỉ USD mà Alexander Vinnik đã rửa? Nếu bạn là người theo thuyết âm mưu, bạn sẽ đặt câu hỏi có phải người Nga sợ Vinnik cung cấp thông tin cho Mỹ?”

Boris Zilberman (Nhà phân tích Nga ở Hội bảo vệ các nền dân chủ (Mỹ)

Quỳnh My (Theo Washington Times)