Chuyển đổi xanh ngành công nghiệp: Kiểm kê khí nhà kính - 'nền tảng' cho lộ trình giảm phát thải bền vững

Khí CO2 chính là nguyên nhân chủ yếu gây ra hiệu ứng nhà kính. Các chuyên gia đã cảnh báo rằng, nhiệt độ Trái Đất sẽ tăng thêm 1,5 đến 4,5 độ C trong khoảng nửa thế kỷ sau. Khi nồng độ CO2 tăng gấp đôi thì nhiệt độ Trái đất tăng 3 độ C kèm theo một số tác hại như: tăng nhiệt độ của đại dương, băng tan, mực nước biển dâng cao, … và hệ quả là toàn bộ hoạt động sống của con người bị ảnh hưởng, thiên tai như hạn hán, lũ lụt, động đất, sóng thần, … sẽ xảy ra thường xuyên.

Vì vậy, môi trường và biến đổi khí hậu đang là vấn đề nhức nhối mang tính báo động chung toàn cầu, đòi hỏi cấp bách việc thay đổi càng sớm càng tốt. Tại Việt Nam, phát thải năng lượng dùng cho sản xuất và xây dựng chiếm 18.6% trong 65% tổng phát thải do sử dụng năng lượng trên toàn quốc, tương đương khoảng 38.3 triệu tấn CO2e (12.09% tổng phát thải quốc gia 2016). Do đó, ngành sản xuất công nghiệp, đặc biệt là sản xuất và xây dựng phải chịu trách nhiệm một phần lớn lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu và đang chịu áp lực nặng nề trong việc giảm tác động tiêu cực đến môi trường.

Từ Nghị định 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ôzôn; và Quyết định 01/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Ban hành danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính, các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực KK KNK đã chỉ ra các thách thức khi triển khai, từ đó đưa ra giải pháp và hướng dẫn các doanh nghiệp xây dựng lộ trình cắt giảm phát thải carbon, hướng đến sự phát triển bền vững trong tương lai.

Toàn cảnh buổi hội thảo.

Mở đầu hội thảo, PGS.TS Vũ Ngọc Anh – Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường – Bộ Xây dựng đã nhận định 2 nguồn phát thải chính của ngành công nghiệp xây dựng là từ quá trình công nghiệp (phát thải khí nhà kính thông qua các phản ứng hóa học) và từ quá trình sử dụng năng lượng nhiên liệu hóa thạch (phát thải trực tiếp).

Thời gian qua, Bộ Xây dựng đã thực hiện KKKNK cho nhóm ngành vật liệu xây dựng ưu tiên, trong đó, sản xuất xi măng là ngành có tỷ trọng phát thải khí nhà kính lớn nhất, chiếm đến 90% tổng phát thải trong sản xuất vật liệu xây dựng năm 2022.

Để có kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu đến năm 2030, Bộ Xây Dựng ưu tiên về KKKNK và dự kiến sẽ thực hiện đo đạc, báo cáo, thẩm định (MRV) giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong thời gian sắp tới. Do đó, hội thảo hôm nay nhằm nâng cao kiến thức về các quy định pháp luật mới cũng như hướng dẫn kỹ thuật cho các cơ quan quản lý, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp.

PGS.TS Vũ Ngọc Anh - Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường – Bộ Xây dựng mở đầu khai mạc hội thảo.

Đại diện cho Liên minh Hỗ trợ Công nghiệp Việt Nam (VISA), ông Ngô Ngọc Khánh - Phó chủ tịch thường trực bày tỏ: “Việc thực hiện kiểm kê khí thải nhà kính được xem là nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp tự xác định số liệu phát thải của mình , từ đó làm cơ sở để nhà quản trị hoạch định chiến lược giảm phát thải bền vững. Chúng tôi mong rằng thông qua hội thảo, các doanh nghiệp sẽ nâng cao nhận thức về quy định pháp luật trong nước, quốc tế và chủ động kiểm kê phát thải sơ bộ tại doanh nghiệp mình.”

Ông Ngô Ngọc Khánh - đại diện Liên minh VISA phát biểu về tầm quan trọng của kiểm kê khí nhà kính.

Đánh giá tầm quan trọng của việc hiểu rõ các quy định pháp luật về KKKNK cũng như cách thức phân bổ hạn ngạch phát thải, ông Lương Quang Huy – Chuyên gia Cục Biến đổi khí hậu – Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết: “Việt Nam đang tích cực triển khai một cách bài bản các cam kết kể từ Hội nghị COP28, cam kết đến năm 2035 phải cắt giảm khí nhà kính về 0. Do đó, các bộ ngành đã ban hành các quy định cũng như định mức phân bổ hạn ngạch phát thải cho từng doanh nghiệp. Tuy nhiên, các doanh nghiệp thường chỉ chú trọng vào việc phát triển kinh tế mà quên đi hạn mức phát thải cho phép, dẫn đến việc vi phạm và phải nộp phạt, gây ảnh hưởng đến doanh thu cũng như uy tín của doanh nghiệp. Vì vậy, hiểu cặn kẽ và nắm rõ các quy định sẽ giúp doanh nghiệp tránh được các tổn thất.”

Ông Lương Quang Huy - đại diện Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường) chia sẻ các văn bản pháp luật về kiểm kê khí nhà kính.

Cũng liên quan đến công tác này, ông Hoàng Văn Tâm – Chánh văn phòng Biến đổi khí hậu, chuyên viên chính Vụ tiết kiệm năng lượng và phát triển bền vững – Bộ Công Thương đã chia sẻ về kinh nghiệm của ngành Công Thương trong việc KKKNK tại các cơ sở sản xuất công nghiệp.

Theo đó, ông Tâm đúc kết rằng để triển khai KKKNK hiệu quả trước hết phải hoàn thiện chính sách pháp luật về biến đổi khí hậu, song song đó cần nâng cao nhận thức của các bên liên quan, từng bước nâng mức độ, yêu cầu đối với KKKNK và đặc biệt đào tạo, tập huấn KKKNK cho các bên liên quan.

Ông Hoàng Văn Tâm - đại diện Bộ Công Thương chia sẻ về kinh nghiệm của ngành Công Thương trong việc kiểm kê khí nhà kính các cơ sở sản xuất.

Hướng tới mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính và phát triển bền vững, ông Huỳnh Thanh Trung – Chuyên gia KKKNK, đồng thời là thành viên của Liên minh VISA đã nêu ra yêu cầu và case study thực tế, cũng như các tiêu chuẩn từ các nhà mua hàng nước ngoài, đặc biệt tại các thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật.. đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam.

Đặc biệt, ông Huỳnh Thanh Trung còn hướng dẫn cụ thể những mô hình xanh hóa như mô hình ESG, 4R… các công cụ hỗ trợ công tác KKKNK cho các doanh nghiệp. Trong đó, các tiêu chuẩn quốc tế liên quan đến nhãn xanh các sản phẩm ngành vật liệu xây dựng và các giấy chứng nhận liên quan như ISO 14001, NAHBGreen, Green Seal, Declare Label,... giúp doanh nghiệp có thể đánh giá, kiểm soát và giảm tác động tiêu cực đến môi trường của các hoạt động và sản phẩm.

Ông Huỳnh Thanh Trung - đại diện Liên minh Hỗ trợ Công nghiệp Việt Nam chia sẻ về các yêu cầu từ thị trường về giảm phát thải khí nhà kính.

Ngoài các diễn giả, hội thảo còn có sự góp mặt của đại diện các doanh nghiệp sản xuất, đại diện Ban quản lý Khu công nghiệp, các đơn vị cơ sở hạ tầng, năng lượng và logistics. Tại hội thảo, đại diện các đơn vị cũng đã có những chia sẻ thực tiễn về kinh nghiệm cũng như lộ trình cắt giảm phát thải khí carbon. Từ đó, các doanh nghiệp khác có cái nhìn thực tế hơn về cách thức triển khai và rút ra được những bài học thiết thực cho chính doanh nghiệp của mình.

Là đơn vị tiên phong kiến tạo giải pháp cho chuỗi cung ứng sản xuất của các doanh nghiệp, hướng đến xu hướng phát triển bền vững, Công ty InterLOG luôn sát cánh cùng các hiệp hội ngành nghề tạo ra những kết nối, mang lại giá trị cho các doanh nghiệp sản xuất, bà Phạm Thị Tình - Giám đốc thương mại Chi nhánh Hà Nội InterLOG, kiêm Trưởng Ban giải pháp của Liên minh VISA bày tỏ: “Trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay, các leadfirm nước ngoài sẽ ưu tiên lựa chọn các nhà cung cấp xanh để thực hiện mục tiêu giảm tác động tiêu cực đến con người, xã hội và môi trường. Là một mắt xích trong chuỗi cung ứng toàn cầu, với vai trò là thành viên tích cực nghiên cứu các giải pháp cho cộng đồng ngành công nghiệp Việt Nam, Công ty InterLOG đã nghiên cứu và đưa ra các giải pháp cho các doanh nghiệp, chú trọng vào việc tối ưu quy trình vận tải bằng các giải pháp ngành logistics.

Cụ thể, với hàng nguyên container, InterLOG đưa ra giải pháp kết hợp sà lan trucking với quy mô 500 TEU/năm, giúp cho các doanh nghiệp cắt giảm khoảng 100.000 kg CO2 và tiết kiệm được 200.000.000 đồng chi phí mỗi năm. Bên cạnh đó, đối với hàng lẻ, giải pháp gom hàng ICD Tiên Sơn mà InterLOG mang đến cho khách hàng sẽ giúp cho hàng hóa tại ICD được thông quan nhanh hơn so với ở cảng biển. Hơn thế, với quy mô 250 tấn/năm, doanh nghiệp sẽ cắt giảm được 2.000 kg CO2 và tiết kiệm được 50.000.000 đồng chi phí vận chuyển mỗi năm.

Bằng việc tận dụng các giải pháp chuyển đổi xanh sẽ giúp cho các doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh trong giai đoạn hiện nay để cùng nhau hướng đến mục tiêu vì một Việt Nam hùng cường năm 2045, đóng góp vào hồ sơ Xanh cho các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận chuỗi cung ứng toàn cầu.”

Bà Phạm Thị Tình - Giám đốc thương mại Chi nhánh Hà Nội InterLOG trình bày về các giải pháp cắt giảm lượng phát thải từ vận tải trong ngành logistics.

Hội thảo “Chuyển đổi xanh ngành công nghiệp: Kiểm kê khí nhà kính – “Nền tảng” cho lộ trình giảm phát thải” là hoạt động tiếp theo trong chuỗi sự kiện "Chuyển đổi xanh ngành công nghiệp hướng tới net-zero vì mục tiêu phát triển bền vững" được InterLOG phối hợp cùng Liên Minh VISA tổ chức xuyên suốt kể từ tháng 7/2023. Các buổi hội thảo trong chuỗi sự kiện sẽ từng bước giúp các doanh nghiệp trang bị đầy đủ kiến thức cũng như kinh nghiệm thực tiễn để hoàn thiện được lộ trình Chuyển đổi xanh ngành công nghiệp cho doanh nghiệp mình.

Các diễn giả đang giải đáp thắc mắc cho các doanh nghiệp.

Thông tin về Liên minh Hỗ trợ Công nghiệp Việt Nam (VISA) Thành lập vào tháng 7/2021, Liên minh VISA là tập hợp những tổ chức và cá nhân có cùng định hướng về xây dựng liên minh nhằm đưa ra giải pháp giúp kết nối truyền thống và kết nối số giữa các công ty công nghiệp phụ trợ tại Việt Nam với các công ty đầu chuỗi, giữa chuỗi tăng cường nội địa hóa và thay đổi chuỗi cung ứng mua hàng ngay tại Việt Nam, giúp cắt giảm chi phí logistics, thời gian giao hàng, và rủi ro từ thanh khoản nguyên phụ liệu nhập khẩu; góp phần hình thành hệ sinh thái công nghiệp Việt Nam nhằm hỗ trợ các thành viên cùng nhau phát triển. Bên cạnh đó, Liên minh muốn tạo cơ hội cho các thành viên trong hệ sinh thái công nghiệp cùng kiến tạo “Chương trình hành động vì cộng đồng – tạo tác động xã hội”; tạo tác động xã hội bằng cách có thể đóng góp tài chính, đóng góp thông tin, đóng góp sáng kiến kết nối hiệu quả … Hướng mục tiêu đặt ra, Liên minh VISA đã, đang và sẽ góp phần cùng với các Hiệp Hội nghề nghiệp và các Dự án hỗ trợ công nghiệp Việt Nam, cộng đồng công nghiệp Việt Nam lan tỏa ảnh hưởng tích cực đến nền công nghiệp nước nhà. Thông tin về Công ty Cổ phần Giao nhận Tiếp vận Quốc tế (InterLOG) Thành lập từ năm 2005, InterLOG là công ty chuyên cung cấp các dịch vụ logistics và tư vấn giải pháp chuỗi cung ứng toàn diện với gần 20 năm kinh nghiệm thực chiến trong và ngoài nước, đặc biệt là cung cấp dịch vụ và giải pháp cho các nhà máy lớn có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. InterLOG kiên tâm sứ mệnh đem lại những dịch vụ chất lượng và giải pháp tiên tiến có giá trị bền vững cho chuỗi cung ứng của khách hàng, đối tác và cộng đồng. Với trụ sở tại TP.HCM và các chi nhánh tại Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng cùng mạng lưới đại lý kết nối trên 60 quốc gia toàn cầu, InterLOG phát triển các dịch vụ cốt lõi bao gồm giao nhận vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu nội địa và quốc tế; các dịch vụ đại lý hải quan và dịch vụ tư vấn quản lý rủi ro chuỗi cung ứng, tư vấn giải pháp chuyển đổi xanh…. Bên cạnh đó, InterLOG luôn quyết tâm tạo ra giá trị thực sự cho khách hàng bằng việc tập trung cung cấp các giải pháp logistics, quản lý chuỗi cung ứng gắn liền với nhu cầu và lợi ích của đối tác, khách hàng. InterLOG là thành viên tích cực của Liên minh Hỗ trợ Công nghiệp Việt Nam (VISA) với vai trò kiến tạo và xây dựng các giải pháp giá trị cho chuỗi cung ứng Việt Nam, đặc biệt là giải pháp quản trị rủi ro Chuỗi cung ứng, chúng tôi mong muốn góp phần nâng cao năng lực quản trị chuỗi cung ứng hiệu quả cho các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu. Đây cũng là một trong các hoạt động chung tay vì cộng đồng của InterLOG nhằm đóng góp và hỗ trợ cho cộng đồng công nghiệp Việt Nam hướng đến mục tiêu VÌ MỘT VIỆT NAM HÙNG CƯỜNG NĂM 2045.

Kiến Tài