Chuyên án A2-823p và hành trình đưa những kẻ buôn người ra trước pháp luật

Cán bộ Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Quảng Trị đọc lệnh khởi tố bị can đối với Lò Thị Sầu và Lò Văn Sanh. Ảnh: Trúc Hà

Tủi nhục vì bị bán sang xứ người

Sau 2 tháng ổn định tâm lí, chiều 25/8/2023, cô gái Hồ Thị Thanh (xã A Vao, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị) được gia đình đưa tới Trạm Kiểm soát Biên phòng A Vao (Đồn Biên phòng A Vao, BĐBP Quảng Trị) để tố giác kẻ đã bán mình sang Trung Quốc 5 năm trước.

Hồ Thị Thanh cho biết, tháng 6/2018, theo lời của chị họ bên chồng tên T, Thanh đã vào Bình Dương để làm cho một công ty nhựa. Tại đây, Thanh được Sanh - người yêu của chị họ thuyết phục ra Bắc bán quần áo cho người thân với mức lương khoảng 6-7 triệu đồng/tháng. Chị họ còn nói Thanh cứ ra trước rồi mình sẽ ra sau. Khoảng 20 ngày sau, T và Sanh bắt xe cho Thanh ra Hà Nội rồi hướng dẫn đi tiếp lên huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La gặp chị gái của Sanh tên là Sầu. Sau đó, Sầu đã dẫn Thanh sang tỉnh Lạng Sơn, vượt biên sang Trung Quốc và bán cho một người đàn ông tên A Lý. Một thời gian sau, A Lý lại bán Thanh cho một người đàn ông khác. Từ đây là chuỗi ngày sống vô cùng khổ cực, Thanh bị xúc phạm nhân phẩm, bị đánh đập. Tháng 6/2023, Thanh bỏ trốn, trình báo cơ quan chức năng địa phương Trung Quốc và được trao trả về Việt Nam.

Sau khi tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm của nạn nhân, nhận định đây là một vụ việc phức tạp, có dấu hiệu của tội phạm mua bán người, Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm BĐBP đã chỉ đạo Đoàn Đặc nhiệm phòng, chống ma túy và tội phạm miền Trung cùng Bộ Chỉ huy BĐBP Quảng Trị xác lập Chuyên án A2-823p để sớm tìm ra những kẻ đã bán Hồ Thị Thanh sang Trung Quốc. Đại tá Lê Thiết Hùng, Đoàn trưởng Đoàn Đặc nhiệm phòng, chống ma túy và tội phạm miền Trung cho biết, đây là chuyên án phức tạp bởi sự việc xảy ra đã lâu và ở nhiều địa bàn từ Nam ra Bắc. Nạn nhân không biết rõ lai lịch của những kẻ đã bán mình, hiện các đối tượng sinh sống ở đâu cũng không rõ.

Với quyết tâm cao nhất, đặc biệt với sự hỗ trợ của Bộ Chỉ huy BĐBP Sơn La, Hà Tĩnh, Đoàn Đặc nhiệm phòng, chống ma túy và tội phạm miền Nam, Ban Chuyên án đã có được những thông tin quan trọng. Sau nhiều tháng kiên trì điều tra, củng cố chứng cứ, đầu tháng 10/2023, Ban Chuyên án đã triệu tập Lò Văn Sanh (sinh năm 1990, quê ở huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La; hiện sinh sống cùng vợ và 2 con ở xã Xuân Liên, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh) để làm việc. Từ lời khai của Sanh, Ban Chuyên án tiếp tục triệu tập chị gái ruột của Sanh là Lò Thị Sầu (sinh năm 1984, trú tại huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La). Và câu chuyện đã dần được sáng tỏ.

Chân dung kẻ buôn người

Chứng những chứng cứ không thể chối cãi, Lò Văn Sanh đã thành khẩn khai báo hành vi phạm tội của mình. Theo đó, năm 2018, Sanh vào Bình Dương làm công nhân ở huyện Tân Uyên và quen biết một cô gái tên T (người Vân Kiều, trú tại xã A Vao, huyện Đakrông). Sau đó, cả 2 nảy sinh tình cảm và chung sống với nhau. Một thời gian sau, em họ của T là Hồ Thị Thanh vào Bình Dương tìm việc nên ở cùng phòng với Sanh và T được khoảng 1 tuần, thì Sanh nhận được điện thoại của chị gái Lò Thị Sầu, nói rằng tìm người đưa qua Trung Quốc để đàn ông Trung Quốc cưới làm vợ. Thực ra, Sanh hiểu rằng đó là đưa người vượt biên qua Trung Quốc để bán cho người Trung Quốc lấy tiền. Do thấy Hồ Thị Thanh không biết chữ, ít hiểu biết nên Sanh nảy sinh ý định xấu. Để Thanh không nghi ngờ, Sanh nói ra Hà Nội để bán quần áo cho chị ruột của mình, lương 6-7 triệu đồng mỗi tháng. Biết Thanh đã đồng ý, Sầu chuyển khoản cho Sanh 5 triệu đồng để “lo việc”.

Để phòng ngừa bại lộ, Sanh đã cầm điện thoại của Thanh cài đặt chặn hết các số điện thoại người thân ở quê nhà, chỉ T và Sanh, Sầu mới có thể liên lạc được. Nửa tháng sau, Sầu gửi cho Sanh 4 triệu đồng và nói “bán được ít nên chị chuyển từng này”. Thực ra, việc cấu kết với chị gái để bán Thanh, Sanh cũng áy náy. Khi T nghi ngờ vì không liên lạc được với em họ, Sanh đã điện thoại cho chị gái bảo “hay cho Thanh quay lại đi” thì Sầu nói: “Thôi, trót lỡ rồi”, sau đó tắt máy luôn. Cuối năm đó, Sanh đưa T về quê sinh sống. Thế nhưng, vì ám ảnh và lo sợ Thanh có thể trốn về tố cáo mình nên Sanh đưa vợ con đi làm ăn ở một số tỉnh khác. Khi đang làm công nhân ở Hà Tĩnh thì Sanh bị lực lượng BĐBP triệu tập làm việc.

Là phụ nữ, chưa học hết lớp 12 nhưng Lò Thị Sầu sớm đi đó đây, trong Nam ngoài Bắc để buôn bán. Thị ăn mặc sành điệu, nói năng lưu loát, khó có thể nhận ra đây là cô gái được sinh ra ở vùng cao tỉnh Sơn La. Sầu có “máu đỏ đen” nên tìm mọi cách để có tiền, không từ cả việc vi phạm pháp luật. Khi vào Bình Dương thăm T sinh con, chỉ câu trước câu sau là Lò Thị Sầu đã hỏi em trai “có ai nữa không”. Thực ra, sau khi bán Thanh, Sanh rất lo lắng nên nghe chị gái hỏi, Sanh đã nói “không có ai và em cũng sợ”. Vài năm trước, Sầu bị Công an bắt vì tội đánh bạc và thi hành án tù tại trại giam Thanh Hóa. Ngày 2/9/2023, Sầu được ân xá, ra tù trước thời hạn. Thế nhưng, chưa kịp tận hưởng không khí ngày tự do thì Sầu đã bị lực lượng BĐBP triệu tập làm việc. Có lẽ, Sầu cũng đã quên tội ác của mình 5 năm trước, vậy nên khi làm việc với cơ quan điều tra, phải cố gắng lắm Sầu mới nhớ ra hành vi phạm tội để trả lời được các câu hỏi.

Đại tá Lê Văn Phương, Chỉ huy trưởng BĐBP Quảng Trị cho biết, trên cơ sở kết quả điều tra, ngày 12/10/2023, BĐBP Quảng Trị đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội “Mua bán người”, đồng thời chuyển hồ sơ và bàn giao 2 đối tượng cho cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Quảng Trị để điều tra theo thẩm quyền. Từ vụ án này cho thấy, nạn mua bán người vẫn là một vấn đề nhức nhối. Các đối tượng buôn người ngày càng tinh vi, xảo quyệt và thường dựa trên điểm yếu của nạn nhân như: Trình độ văn hóa thấp, hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhẹ dạ cả tin, mong muốn tìm kiếm việc làm. Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh đã chỉ đạo các đồn Biên phòng tăng cường, đẩy mạnh tuyên truyền sát với thực tiễn, phù hợp, giúp người dân nhận biết nguy cơ, hậu quả nghiêm trọng của tội phạm mua bán người.

* Tên nạn nhân đã được thay đổi.

Trúc Hà