Chung tay trước thách thức

Ba chủ đề trọng tâm

Hội nghị có sự tham dự của Bộ trưởng Tài chính, Thống đốc Ngân hàng trung ương nhiều nước, các giám đốc điều hành doanh nghiệp khối tư nhân, đại diện từ các cộng đồng kinh doanh và giới chuyên gia... đề cùng thảo luận về ba chủ đề chính đã được nêu ra.

Nguồn: International Monetary Fund

Chủ đề đầu tiên là xây dựng khả năng chống chịu. Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang suy yếu và tình trạng bất ổn gia tăng. Các nhà hoạch định chính sách cần xây dựng một tương lai có khả năng chống chịu hơn bằng cách tăng cường mạng lưới an sinh xã hội để bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất, cải thiện quản trị và trách nhiệm giải trình, tăng cường khung chính sách và ứng phó với biến đổi khí hậu. Những lo ngại về an ninh lương thực và nguy cơ xảy ra đại dịch trong tương lai cũng nhấn mạnh tính cấp thiết của việc tăng cường nỗ lực và hợp tác nhằm xây dựng các nền kinh tế có khả năng chống chịu tốt.

Chủ đề thứ hai là bảo đảm sự phục hồi trong chuyển đổi. Tác động của các cuộc khủng hoảng gần đây đã làm tăng nhu cầu cải cách cơ cấu để thúc đẩy tăng trưởng và bảo đảm sự chuyển đổi nhằm thúc đẩy sự hòa nhập và đa dạng hóa, giải quyết thách thức hiện hữu của biến đổi khí hậu và hỗ trợ quá trình số hóa.

Chủ đề thứ ba là tăng cường hợp tác toàn cầu: Thế giới đang đối mặt với nguy cơ phân mảnh địa kinh tế và điều này có thể gây nguy hiểm cho những thành quả kinh tế đạt được trong nhiều thế hệ qua. Để giảm thiểu rủi ro này đòi hỏi những nỗ lực phối hợp nhằm thúc đẩy các lĩnh vực có lợi ích chung, chẳng hạn như giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, mất an ninh lương thực và tăng cường chuẩn bị cho đại dịch.

Bên cạnh đó, Các cuộc Hội thảo bên lề và nhiều sự kiện khác cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp các nước hội viên thích ứng với những thách thức mới nổi, đồng thời tạo cơ hội tăng cường hợp tác, phát triển kinh tế toàn cầu và hệ thống tài chính thế giới.

Mở rộng quy mô và cải cách cơ cấu quản lý

Hội nghị thường niên năm 2023 thu hút sự quan tâm đặc biệt trong bối cảnh thế giới đối mặt với nhiều cuộc khủng hoảng đan xen, từ biến đổi khí hậu, đại dịch cho tới xung đột bạo lực. Đây là hội nghị mang tính biểu tượng cao vì sự kiện tài chính tầm cỡ thế giới này được tổ chức tại nơi vừa hứng chịu trận động đất kinh hoàng khiến trên 2.900 người thiệt mạng, và qua đó nêu bật tầm quan trọng của việc xây dựng các mối quan hệ đối tác mạnh mẽ và gắn kết để cùng nhau ứng phó với các cuộc khủng hoảng toàn cầu.

Các quan chức dự kiến thảo luận tình hình kinh tế thế giới, xu hướng tài chính lớn, cuộc khủng hoảng nợ, cải cách hệ thống tài chính quốc tế. Hai định chế tài chính hàng đầu WB và IMF đang nỗ lực làm mới mình, mở rộng quy mô và tái cơ cấu để hoàn thành mục tiêu khí hậu toàn cầu đầy tham vọng, đồng thời tiếp tục hỗ trợ các thị trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển.

Giám đốc Điều hành IMF Kristalina Georgieva nhấn mạnh, mặc dù thế giới vẫn chưa hoàn toàn vượt qua được đại dịch Covid-19, nhưng thực trạng kinh tế đang có những tín hiệu tích cực hơn so với đánh giá ban đầu của giới phân tích. Kinh tế thế giới đã cho thấy sức chịu đựng đáng nể, thực tế này đã làm gia tăng cơ hội về một cuộc hạ cánh mềm và triển vọng hạ nhiệt lạm phát thông qua chính sách tăng lãi suất cơ bản nhưng vẫn bảo đảm không đẩy thế giới rơi vào suy thoái.

Hơn nữa, bà Kristalina cũng kêu gọi các nước thành viên tăng hạn ngạch cho vay cho các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình vốn "kiệt sức" vì đại dịch và một loạt thách thức khác. Thêm vào đó, IMF cũng đang hướng tới những thay đổi trong cơ cấu quản lý để nâng cao tiếng nói của các nền kinh tế đang phát triển, và bày tỏ ủng hộ chủ trương mở rộng Ban giám đốc gồm 24 thành viên của IMF thêm một ghế dành cho các nước châu Phi.

Giải quyết khủng hoảng nợ

Giới chuyên gia cảnh báo khoảng 15% các nước thu nhập thấp đã rơi vào tình trạng nợ nần và thêm 45% các nền kinh tế ở gần ngưỡng đó. Theo báo cáo từ Oxfam International, một số nền kinh tế mới nổi phải đối mặt với việc cắt giảm ngân sách lên tới 220 tỷ USD trong 5 năm tới do cuộc khủng hoảng nợ đẩy hàng chục quốc gia đến bờ vực vỡ nợ. Một số lượng kỷ lục các quốc gia đang phát triển lâm vào cảnh nợ nần bắt nguồn từ cuộc đua tăng lãi suất, lạm phát tăng vọt và một loạt cú sốc kinh tế sau đại dịch Covid-19. Cơ quan xếp hạng tín nhiệm Fitch ghi nhận từ năm 2020 đến tháng 3.2023 đã xảy ra 14 vụ vỡ nợ tại 9 quốc gia.

Tổng Thư ký Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) Rebeca Grynspan cho biết, những nỗ lực hiện nay nhằm giúp các nước thu nhập thấp giảm gánh nặng nợ do Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20), WB và IMF triển khai là không đủ. Theo bà, điều cộng đồng quốc tế cần là có sự thay đổi, một cơ chế tốt hơn để giải quyết nhanh hơn vấn đề nợ.

Báo cáo của Oxfam International được đưa ra trước thềm Hội nghị, và thông qua đó kêu gọi IMF và WB tạo một hệ thống công bằng hơn, thay vì chỉ tập trung vào các biện pháp tái cơ cấu nợ và cắt giảm chi tiêu. Trước đó, Oxfam cùng các tổ chức cứu trợ đã kêu gọi các chủ nợ quốc tế xóa nợ cho các quốc gia đang phát triển rơi vào khủng hoảng kinh tế. Dự kiến, việc xử lý nợ của một số quốc gia vỡ nợ như Zambia và Ghana sẽ đạt được tiến bộ tại Hội nghị lần này. IMF sẽ tiếp tục đàm phán với Tunisia, Pakistan, Ai Cập và một số nước khác về những điều khoản đối với các khoản cho vay cứu trợ.

Bảo đảm tài chính cho các mục tiêu khí hậu

Bên cạnh đó, bảo đảm nguồn tài chính cho cuộc chiến chống biến đổi khí hậu cũng là một chủ đề nóng tại hội nghị năm nay. Đây cũng là hội nghị đầu tiên của tân Chủ tịch WB Ajay Banga, cựu Giám đốc Điều hành của Mastercard, người cam kết thúc đẩy khu vực tư nhân đóng góp tài chính cho hoạt động chuyển đổi sang năng lượng xanh và bền vững. Ông Ajay Banga cho biết, nhiệm vụ kép hiện nay của WB nên được thay đổi sang giảm đói nghèo và thúc đẩy thịnh vượng chung trong môi trường biến đổi khí hậu.

Theo AFP, các đề xuất cải cách bảng cân đối kế toán của WB từ các quốc gia bao gồm Mỹ và Ảrập Xêút có thể cần bổ sung thêm tới 125 tỷ USD vào khả năng cho vay nếu được thông qua. Điều này sẽ đánh dấu sự gia tăng đáng kể đối với WB, khi vào năm ngoái tổ chức này chỉ huy động được hơn 100 tỷ USD. Cố vấn chính sách tại tổ chức nghiên cứu về biến đổi khí hậu E3G, ông Danny Scull cho biết, quá trình này có thể sẽ mất nhiều thời gian và ngay cả khi những thay đổi này xảy ra, chúng có thể sẽ không đủ để đáp ứng quy mô tài trợ cần thiết cho quá trình chuyển đổi khí hậu. WB ước tính các quốc gia đang phát triển sẽ cần khoảng 2.400 tỷ USD mỗi năm trong vòng 7 năm tới để bù đắp cho những tổn thất vì biến đổi khí hậu, xung đột và đại dịch.

Tại Hội nghị thường niên 2023, các nhà hoạch định chính sách tài chính sẽ có cơ hội để trao đổi, tăng cường hợp tác, đồng thời cũng là dịp để hai định chế tài chính hàng đầu chứng tỏ vị thế và cam kết của mình đối với dòng chảy phát triển chung của thế giới. Mặc dù, nhiều chuyên gia tỏ ý thận trọng về kết quả hội nghị, tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, sự kiện vẫn được kỳ vọng sẽ mang lại những thay đổi, cũng như nhiều cơ hội để cộng đồng quốc tế có thể gặt hái nhiều lợi ích trong tương lai gần.

Như Ý