Chỉ hơn 1.500m2 đất, cả hệ thống chính quyền vào cuộc nhiều năm vẫn chưa xong

Cấp cao nhất là UBND tỉnh ra quyết định nhưng bị tòa án cùng cấp bác bỏ. Và, tình tiết mới nhất là ngày gần đây, TAND Tối cao sẽ mở phiên tòa phân xử việc UBND kháng cáo quyết định của TAND tỉnh. Chuyện xảy ra ở xã Mê Linh, thị trấn Nam Ban, huyện Lâm Hà, Lâm Đồng.

Vụ kiện 14 năm chưa có hồi kết

Tháng 8/2004, sau một thời gian dài nằm liệt giường vì trọng bệnh, gia đình khánh kiệt, ông Trần Hữu Chắt định (ngụ xã Mê Linh, huyện Lâm Hà) định bán lô đất diện tích 2000m2 của gia đình ở xã Mê Linh, thị trấn Nam Ban, Lâm Hà, Lâm Đồng để lấy tiền chữa bệnh, thì mới tá hỏa khi nghe xã nói lô đất này đã được cấp sổ đỏ cho vợ chồng ông Nguyễn Văn Chanh – Hoàng Thị Kim Bình (ông Chanh khi đó là Chủ tịch UBND xã Mê Linh). Ông Chắt khởi kiện lên UBND huyện Lâm Hà đòi đất.

Mảnh đất tranh chấp 14 năm qua

Theo trình bày của gia đình ông Chắt, năm 1992, ông Chắt mua mảnh đất khoảng 4.000m2 (thửa 205, tờ bản đồ số 6, xã Mê Linh, huyện Lâm Hà) của bà Nguyễn Thị Chỉ (chồng bà Chỉ là ông Phạm Ngọc Ngà, khi đó là Chủ tịch xã Mê Linh) với giá 1,5 triệu đồng, có xác nhận của chính quyền xã Mê Linh, ông Chắt đã đóng phí chuyển nhượng 5% cho UBND xã.

Một thời gian sau, con ông Chắt bán một phần đất cho vợ chồng ông Vui – bà Hà, còn lại khoảng hơn 1.700m2. Năm 1995, ông Chắt bị tai biến mạch máu não, phải xuống TP.HCM đi điều trị dài, nên mảnh đất hầu như bỏ hoang. Sau khi từ bệnh viện trở về, thì mảnh đất này đã được cấp sổ cho gia đình ông Chanh, bà Bình với diện tích 1.526m2.

Ngày 7/9/2005, TAND huyện Lâm Hà thụ lý vụ án kiện “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa nguyên đơn là ông Trần Hữu Chắt và ông Chanh, bà Bình, tuyên phần thắng thuộc về bị đơn. Tuy nhiên, khi ông Chắt kháng cáo, VKS cùng cấp xem xét hồ sơ, cho rằng tòa sơ thẩm đã “bỏ quên” nhiều nhân chứng quan trọng, nên đã kháng nghị lên tòa cấp cao. Ngày 24/4/2006, TAND tỉnh Lâm Đồng ra quyết định hủy án sơ thẩm, giao vụ việc cho TAND huyện Lâm Hà giải quyết lại.

Ngày 24/6/2006, TAND tỉnh Lâm Đồng xét xử phúc thẩm vụ án, tuyên hủy án sơ thẩm của tòa huyện, giao hồ sơ cho cơ quan này giải quyết lại. Về việc cấp GCNQSDĐ cho bà Bình, UBND huyện Lâm Hà đã ra quyết định thu hồi với lí do: UBND xã Mê Linh lập hồ sơ cấp đất cho bà Bình đã không thông qua Hội đồng xét cấp GCNQSDĐ. Việc làm này không đúng trình tự, thủ tục pháp luật.

Theo ông Động thì sau khi thu hồi GCNQSDĐ của bà Bình, UBND huyện Lâm Hà phải cấp giấy này cho ông Chắt nhưng lại đùn đẩy sang TAND H.Lâm Hà. Tòa án thì lại ra quyết định đình chỉ xét xử vụ án với lý do GCNQSDĐ đã được thu hồi!

2 lần lập hồ sơ chiếm đoạt đất, vẫn 'không đủ cơ sở truy cứu'

Việc tranh chấp đất giữa gia đình ông Chắt, bà Bình xảy ra đã 14 năm. Rất nhiều cơ quan chức năng vào cuộc về nguồn gốc đất tranh chấp, trên hồ sơ đã thể hiện rất rõ ràng.

Cuối cùng đã chứng minh được là ông Chanh đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt đất của ông Chắt. Các giấy tờ mua bán của ông Chắt tòa án đã yêu cầu giám định khoa học hình sự và khẳng định đều đúng.

Vì thế, sau 2 lần đưa vụ việc ra Hội đồng tư vấn pháp luật với đầy đủ đại diện các ban ngành, cùng thảo luận và đưa ra quyết định bằng văn bản, ngày 27/4/2015, UBND tỉnh Lâm Đồng ra quyết định công nhận thửa đất tranh chấp giữa gia đình ông Chắt và bà Bình diện tích 1.526m2 thuộc quyền sở hữu của gia đình ông Chắt. Tuy nhiên, bà Bình không chấp nhận quyết định này, nên có đơn khởi kiện UBND tỉnh.

Điều đáng ngạc nhiên là sau khi thụ lý đơn khởi kiện của bà Bình, chỉ chưa đầy 1 tháng sau, tức ngày 24/5/2015, TAND tỉnh Lâm Đồng đã mở ngay phiên tòa sơ thẩm, quyết định hủy toàn bộ quyết định của UBND tỉnh.

Trao đổi với chúng tôi, luật sư Bùi Quang Nghiêm, phó chủ nhiệm đoàn luật sư TP.HCM nêu quan điểm: “Theo tôi, UBND tỉnh Lâm Đồng làm việc công tâm và đúng pháp luật, phải đưa vụ việc ra hội đồng của tỉnh ngày 29/10/2014. Chính ông chủ tịch tỉnh chủ trì cuộc họp, lập đoàn thanh tra, xác minh đến ngày 07/04/2015 mới có kết luận cuối cùng của hội đồng tư vấn.Đến ngày 27/04/2015 UBND tỉnh mới ra quyết định 1012 công nhận quyền sử dụng đất của ông Trần Hữu Chắt.

Nội dung quyết định là giải quyết khiếu nại,trong quyết định bà Bình không có quyền lợi nghĩa vụ gì trong quyết định này. Như vậy mà tòa án tỉnh Lâm Đồng cho rằng đây là quyết định xử tranh chấp đưa vụ án vào thụ lý và xét xử.

Việc tòa án nhân dân tỉnh Lâm Đồng thụ lý và xét xử sơ thẩm ngày 24/05/2016 không công tâm, không nhìn rõ được bản chất sự việc, xử sai lệch, phiến diện, không cần đến những bằng chứng và các giấy tờ đã có kết quả của các cơ quan làm việc trước đó, đó là vi phạm luật tố tụng.

Quyền sử dụng đất của bà Hoàng Thị Kim Bình đã bị UBND huyện Lâm Hà ra quyết định số 899/QĐ-UBND ngày 18/03/2011 để thu hồi nhưng bà Bình không khiếu nại quyết định này. Như vậy bà Bình không còn quyền gì với diện tích đất nói trên”.

Theo chúng tôi được biết, trong quá trình làm chủ tịch xã Mê Linh, ông Nguyễn Văn Chanh có ít nhất 2 lần sai phạm nghiêm trọng khi lập hồ sơ khống, chiếm đất của 2 người dân.

Vụ việc đã được cơ quan CSĐT công an tỉnh Lâm Đồng kết luận. Ngoài vụ chiếm đất của ông Chắt như trên, năm 2012, ông Chanh còn lập hồ sơ “thôn tính” một mảnh đất 2.000m2 đất thổ cư tại thửa 142, tờ bản đồ số 02 nằm tại xã Mê Linh của ông Đinh Văn Khoa (ngụ P5, TP.Đà Lạt). Ngày 24/7/2012, ông Khoa khởi kiện ông Chanh tại TAND huyện Lâm Hà. Đồng thời, có đơn tố cáo gửi công an tỉnh.

Sau khi vào cuộc điều tra, ngày 27/10/2009, quan điều tra công an tỉnh Lâm Đồng có kết luận: ông Chanh đã lợi dụng chức vụ là chủ tịch xã, chỉ đạo ông Nguyễn Đình Lộc là cán bộ địa chính xã lập danh sách 18 hộ để trình huyện xin cấp chủ quyền đất (trong đó có tên vợ ông Chanh là Hoàng Thị Kim Bình). Danh sách này không thông qua hội đồng cấp xét, chỉ có chữ ký của ông Chanh và ông Lộc.

“Nhờ” sự thiếu trách nhiệm của phòng địa chính (nay là phòng tài nguyên môi trường) nên bà Bình đã được UBND huyện cấp sổ đỏ. Vì ông Chanh không đứng tên trên GCNQSDĐ (mà vợ ông Chanh đứng tên) nên CA không xử lý hình sự. Vụ chiếm đất của ông Khoa, cơ quan điều tra nêu rõ: “Việc ông Chanh có được sổ đỏ là do ông lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự”. Và cơ quan này kiến nghị chỉ xử lý hành chính.

“Nguyễn Văn Chanh đã lợi dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt hai thửa đất 205 và 197 tờ bản đồ số 6 xã Mê Linh đã được cơ quan cảnh sát điều tra tỉnh Lâm Đồng, điều tra và đã có kết luận số 382/CSĐT(PC15) và 638/CSĐT(PC15).

Việc cơ quan này khẳng định chưa đủ cơ sở truy cứu trách nhiệm hình sự, theo tôi là không sai, nhưng nếu khẳng định ông Chanh đủ yếu tố để truy cứu trách nhiệm hìn sự cũng đúng. Vì khẳng định “đủ yếu tố” nó mơ hồ lắm, tùy thuộc nhiều vào cảm tính.

Hy vọng phiên tòa Tối cao sắp tới sẽ đánh giá đúng tính chất vụ việc. Đồng thời, tôi nghĩ cần lật lại hồ sơ, làm rõ trách nhiệm của ông Nguyễn Văn Chanh, nếu thấy đủ cơ sở, có thể truy cứu trách nhiệm hình sự”, Luật sư Bùi Quang Nghiêm.