Chấn chỉnh tình trạng san ủi đồi núi tạo mặt bằng tại Bắc Cạn

Công ty TNHH Thành Hưng san ủi không phép với quy mô lớn ở thôn Nà Diểu, xã Nông Thượng, TP Bắc Cạn.

Những năm gần đây, tại nhiều thị trấn, đặc biệt là ở TP Bắc Cạn xảy ra tình trạng người dân tự ý san ủi đồi núi tạo mặt bằng sản xuất vào ngày nghỉ cuối tuần, dịp lễ, Tết, ban đêm. Quá trình vận chuyển đất rơi vãi dọc đường, làm mất mỹ quan đô thị, ảnh hưởng an toàn giao thông. Có trường hợp ngang nhiên san ủi khi chưa được cấp phép với quy mô lớn. Ðiển hình là cuối năm 2016, Công ty TNHH Thành Hưng (trụ sở tại phường Phùng Chí Kiên, TP Bắc Cạn) dùng máy xúc, ủi một quả đồi, rồi dùng ô-tô vận chuyển lượng đất rất lớn lấp đất ruộng bên cạnh (đã được chuyển đổi thành đất thổ cư) để tạo quỹ đất xây dựng tại thôn Nà Diểu, xã Nông Thượng, TP Bắc Cạn. Quá trình san ủi làm cho đất trên sườn núi sạt xuống mặt đường 259 từ TP Bắc Cạn vào xã Nông Thượng và ngược lại, gây cản trở giao thông. Ðầu năm 2016, Công ty TNHH Thành Hưng cũng đã san ủi một quả đồi ở xã Quang Thuận, huyện Bạch Thông rồi đổ trực tiếp đất xuống sông Cầu, làm thu hẹp dòng chảy, ô nhiễm nguồn nước, khiến dư luận bức xúc.

Không ít trường hợp dù được cấp phép san ủi, nhưng việc san ủi cũng bộc lộ nhiều bất cập. Do kinh phí có hạn, việc san ủi đồi, núi để mái ta-luy quá cao, không được kè chắc chắn mà đã xây nhà luôn dẫn đến sạt lở. Ðơn cử như ngày 18-7-2017 vừa qua, sau nhiều ngày mưa lớn, nhà của hai gia đình ở tổ 16, phường Sông Cầu, TP Bắc Cạn đã bị vùi lấp. Khu vực tổ 12, phường Phùng Chí Kiên trước đây là đồi, một số cá nhân được cấp phép san ủi, tạo mặt bằng sau đó bán đất nền, đến nay hình thành khu dân cư đông đúc, nhưng việc kết nối hạ tầng cấp điện, cấp nước, thoát nước có rất nhiều bất cập, gây ô nhiễm môi trường.

Việc cấp phép san ủi trên địa bàn TP Bắc Cạn và nhiều huyện trong tỉnh diễn ra khá dễ dàng. Ông Vũ Xuân Hòe cư trú ở tổ 8, phường Phùng Chí Kiên, TP Bắc Cạn có lô đất số 165, rộng 104 m2 bám mặt đường Nguyễn Văn Tố - là tuyến đường rộng, mới được đầu tư nâng cấp, được UBND thành phố Bắc Cạn cho phép san ủi với hơn 600 khối đất để tạo mặt bằng. Ðiều đáng nói là trước khi đồng ý san ủi không hiểu vì sao TP Bắc Cạn cấp "sổ đỏ" cho ông Hòe chuyển đổi có 50 m2 đất ở, còn lại 54 m2 là đất trồng cây lâu năm trong... đô thị, mà đáng ra phải chuyển đổi toàn bộ số diện tích nêu trên sang đất ở. Tương tự như vậy, kế bên lô đất của ông Hòe, TP Bắc Cạn đồng ý cho các ông Ðào Hồng Vũ ở tổ 8, phường Sông Cầu và ông Nguyễn Văn Thiểm ở tổ 10, phường Phùng Chí Kiên san ủi gần 300 m2 đất tạo mặt bằng. Trong đó, lô đất của ông Vũ rộng 97,7 m2, nhưng chỉ chuyển đổi có 50 m2 đất ở, diện tích còn lại là đất trồng cây, trong khi đó phải đào, vận chuyển đi đổ gần 800 khối đất. Cách lô đất của ông Thiểm hai lô, TP Bắc Cạn cho ông Trần Văn Cường san ủi 149 m2 đất, trong đó có 100 m2 đất ở. Tiếp đến, ông Nông Lâm Duy ở tổ 15, phường Sông Cầu, được san ủi diện tích 1.000 m2, khối lượng đất chuyển đi lên tới gần chín nghìn khối để tạo mặt bằng chỉ để... "thuận tiện cho việc canh tác", nhưng thực chất là ông Duy san ủi đất, tạo ra mặt bằng là để xây dựng, bán lại.

Ðến khu vực Nà Nàng, chúng tôi thấy cả quả đồi lớn được đào bới, san ủi lôm nhôm, phía sau là đồi và ta-luy cao ngất, có thể xảy ra sạt lở bất kỳ lúc nào. Thời điểm các hộ nêu trên tiến hành san ủi, máy xúc, máy ủi gầm rú, xe tải chở đất ra vào tấp nập, đất rơi vãi trên mặt đường, ngày mưa thì bẩn, ngày nắng thì bụi. Trước khi TP Bắc Cạn đồng ý cho các hộ nêu trên san ủi tại khu vực Nà Nàng, ngày 5-6-2015, UBND tỉnh Bắc Cạn đã có Quyết định 759/QÐ-UBND phê duyệt Ðồ án quy hoạch chi tiết xây dựng khu dân cư phía sau đồi Tỉnh ủy, giai đoạn 2014 - 2020 nhằm: Mở rộng quỹ đất dành cho khu dân cư, tạo cảnh quan, kiến trúc, môi trường đô thị theo phương án điều chỉnh, mở rộng quy hoạch chung của TP Bắc Cạn. Nhưng việc TP Bắc Cạn cho phép các hộ san ủi đã ảnh hưởng quy hoạch chi tiết nêu trên. Cơ hội chỉnh trang đô thị, sắp xếp dân cư khu vực này... có nguy cơ bị phá vỡ.

Trước những bất cập trong việc san ủi đất tạo mặt bằng trên địa bàn TP Bắc Cạn và tại các huyện trong tỉnh, cuối năm 2016, UBND tỉnh Bắc Cạn chỉ đạo tạm dừng cho phép san ủi trên phạm vi toàn tỉnh. Ngày 13-4-2017, UBND tỉnh Bắc Cạn ban hành Quyết định 472/QÐ-UBND quy định tạm thời về quản lý san ủi, đào đắp đất khi cải tạo mặt bằng trên địa bàn tỉnh nhằm chấn chỉnh tình trạng lộn xộn thời gian vừa qua.

"Trước nhu cầu bức thiết về xây dựng nhà ở của nhân dân, các ngành chức năng, chính quyền các cấp chưa cho phép thì vẫn xuất hiện tình trạng nhiều gia đình san ủi "chui" vào ban đêm, ngày nghỉ, ngày lễ... Trong khi đó, việc huy động lực lượng liên ngành, bao gồm quản lý trật tự đô thị, cảnh sát môi trường, cảnh sát giao thông, phòng tài nguyên và môi trường, chính quyền địa phương cùng một lúc không dễ dàng nên cũng khó khăn cho việc xử lý".

Hà Văn Trường

Trưởng phòng Quản lý đô thị TP Bắc Cạn

"Cần đẩy mạnh thực hiện quy hoạch chi tiết TP Bắc Cạn và các thị trấn. Trên cơ sở quy hoạch, các tổ chức, cá nhân muốn san ủi, tạo mặt bằng xây dựng cần phải có dự án, phương án kết nối hạ tầng cấp điện, cấp nước, thoát nước được cơ quan chức năng phê duyệt, thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ về tài chính thì cấp có thẩm quyền mới cấp phép cho san ủi".

Lèng Văn Chiến

Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Cạn

BÀI, ẢNH: NGUYỄN THẮNG