Càng công khai, minh bạch thì càng ít tham nhũng, tiêu cực

Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam đã đạt nhiều kết quả to lớn, tuy nhiên còn diễn biến phức tạp, nghiêm trọng, nổi lên là các sai phạm lớn trong lĩnh vực đất đai, đấu thầu, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, hoạt động ngân hàng, đăng kiểm, y tế - Ảnh: VGP/LS

Hội thảo này cũng là hành động thiết thực của ngành Thanh tra Việt Nam thiết thực kỷ niệm Ngày Quốc tế chống tham nhũng (9/12) hằng năm.

Phát biểu tại Hội thảo, Viện trưởng Viện CL&KHTT Nguyễn Quốc Văn cho biết, trong năm 2023, công tác PCTN, tiêu cực tại Việt Nam không chỉ đạt được những kết quả tích cực về phương diện phát hiện và xử lý tham nhũng mà còn có những bước chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng và hoàn thiện thể chế về PCTN, tiêu cực; thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực; đẩy mạnh hoạt động của các cơ quan chuyên trách PCTN, tiêu cực.

Có thể nói, những kết quả đạt được trong công tác PCTN, tiêu cực hơn 10 năm qua là minh chứng khẳng định quyết tâm thực hiện quan điểm chỉ đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam: “Nói đi đôi với làm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai, và không chịu sự tác động, sức ép của bất kỳ tổ chức, cá nhân nào". Điều này đãđể lại dấu ấn tốt, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội, được nhân dân đồng tình, hưởng ứng, đánh giá cao, cộng đồng quốc tế ghi nhận và góp phần bảo đảm phát triển KT-XH bền vững

Bên cạnh kết quả đạt được, Viện trưởng Viện CL&KHTT cho rằng, đến nay công tác PCTN, tiêu cực còn nhiều khó khăn, vướng mắc, tồn tại, hạn chế trong bối cảnh tham nhũng, tiêu cực vẫn được nhìn nhận là một trong những nguy cơ đe dọa sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam. Đặc biệt, trên một số lĩnh vực, tham nhũng còn diễn biến phức tạp, nghiêm trọng, nổi lên là các sai phạm lớn trong lĩnh vực đất đai, đấu thầu, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, hoạt động ngân hàng, đăng kiểm, y tế...

Tại hội thảo, nguyên Phó Tổng Thanh tra Nguyễn Văn Thanh đã có một số kiến nghị cụ thể để hoàn thiện các trụ cột chính về PCTN mang tính phổ cập quốc tế, được thực hiện tốt ở những nước được thừa nhận rộng rãi là những nước có mức tham nhũng thấp như: Đẩy mạnh hơn nữa việc thực hiện công khai, minh bạch trong tổ chức hoạt động của nền công vụ, càng nhiều công khai, minh bạch thì càng ít tham nhũng, tiêu cực; hoàn thiện thêm thể chế về kiểm soát tài sản thu nhập; hoàn thiện chể chế về một nền công vụ liêm chính và lành mạnh hóa hình ảnh về nền công vụ và đội ngũ công chức để cải thiện niềm tin của công chúng.

Nguyên Phó Tổng thanh tra Nguyễn Văn Thanh phát biểu tại Hội thảo - Ảnh: VGP/LS

Ông Thanh cũng thẳng thắn cho rằng, việc kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức "chưa đạt được tiến bộ đáng kể". Trong đại án Vạn Thịnh Phát, nhà chức trách đã khởi tố ba vụ với với 108 bị can, trong đó 23 bị can là lãnh đạo cấp vụ, cục và cán bộ cơ quan thanh tra, kiểm toán, thanh tra, giám sát ngân hàng, lãnh đạo thanh tra, ngân hàng địa phương.

Thực tế này cho thấy những người làm trong lĩnh vực quan trọng, nhạy cảm cần được đưa vào diện kê khai, kiểm soát tài sản. Bởi đây là giải pháp kỹ trị, nếu không có thì sẽ khó đạt được hiệu quả tổng thể phòng chống tham nhũng.

Vẫn theo ông Thanh, cùng với xây dựng và ban hành quy trình chuẩn về kiểm soát tài sản, thu nhập, ông cho rằng cần mở rộng phạm vi kiểm soát ra khu vực tư nhân, trước hết là với người quản lý các ngân hàng, quỹ đầu tư. Nội dung này đã được đề xuất trong dự thảo Luật Phòng chống tham nhũng năm 2018 nhưng chưa đạt được đồng thuận.

Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Thanh tra Chính phủ) Trần Văn Long nhấn mạnh giải pháp nâng cao hiệu quả tuyên truyền, giáo dục pháp luật về PCTN, tiêu cực, xây dựng văn hóa liêm chính trong cán bộ, công chức, viên chức.

Ông Long cho rằng, cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, đề cao trách nhiệm, tinh thần tích cực, chủ động của thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về PCTN, tiêu cực, xây dựng văn hóa liêm chính. Phân công nhiệm vụ cụ thể và xác định rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong công tác này; phát huy mạnh mẽ việc ứng dụng công nghệ thông tin và lựa chọn phương pháp tuyên truyền phù hợp với từng đối tượng.

Đồng thời tăng cường điều kiện, cơ sở vật chất, bố trí kinh phí cho công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật một cách phù hợp, tạo động lực cho công chức, viên chức trong việc thực hiện nhiệm vụ này.

Tại hội thảo, các đại biểu đã thảo luận các nội dung liên quan tới bối cảnh của công tác PCTN của Việt Nam hiện nay gồm thuận lợi, khó khăn, thách thức và cơ hội; thực trạng tham nhũng, tiêu cực, hậu quả của nó và những dự báo trong thời gian tới; kết quả đạt được và những hạn chế, bất cập, khó khăn trên các mặt công tác PCTN, gắn với trách nhiệm của các chủ thể công và tư trong PCTN trên từng lĩnh vực.

LS