Cái giá phải trả cho kẻ dùng súng 'áp tải' ma túy qua biên giới
Với hành vi sử dụng súng quân dụng, vận chuyển gần 50kg ma túy tổng hợp từ Lào vào Việt Nam tiêu thụ, Toongleng Lo và Thongvang đã phải nhận bản án cáo nhất là tử hình. Thế nhưng, điều day dứt, đáng sợ hơn cả đối với 2 bị cáo đó là cha mẹ già, vợ trẻ, con thơ nơi quê nhà sẽ sống như thế nào khi mất đi trụ cột gia đình?
Hai bị cáo Toongleng Lo và Thongvang tại phiên tòa. Ảnh: Trúc Hà
Hai anh em “cõng” ma túy
Thongvang (sinh năm 1988, ngụ tại bản Phongsat, huyện Khamcot, tỉnh Bolykhamxay, Lào) là em rể của Toongleng Lo (sinh năm 1990, ngụ tại bản Sopna, huyện Viengtheng, tỉnh Bolykhamxay). Mối quan hệ gần gũi này đã đẩy cả hai vào vòng lao lý khi Thongvang là một trong những mắt xích của đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy.
Ngày 22/8/2021, khi Toongleng Lo đang ở nhà mình tại bản Sopna thì một người đàn ông tên là Chu Lo (bạn thân của Thongvang) gọi điện đặt vấn đề thuê Toongleng Lo vận chuyển ma túy từ Lào qua Việt Nam để bán. Toongleng Lo đồng ý, đi xe máy đến nhà em rể ở bản Phongsat thì gặp cả Chu Lo, Thongvang và Khamkeo (chú họ của Thongvang). Sau đó, tất cả lên xe ô tô đi về bản Avia, cụm bản Laco, huyện Sepon, tỉnh Savannakhet.
Trên đường đi qua huyện Mahaxay, tỉnh Khammouan, xe có đón thêm Noi (bạn của Chu Lo). Chu Lo và Noi thống nhất, Toongleng Lo sẽ trực tiếp đưa ma túy sang Việt Nam và sau khi hoàn thành việc, sẽ trả cho công Toongleng Lo 5 đến 6 triệu kíp. 3 giờ chiều, tất cả tới địa phận bản Avia, Chu Lo chỉ 2 bao nilon to màu đen bên đường, nói rằng đó là ma túy, rồi bảo Toongleng Lo và Noi đi dò đường và kiểm tra tiền của người mua.
Khi Noi và Toongleng Lo đi đến rẫy sắn (thuộc bản Ka Tiêng, xã Hướng Việt, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị) thì gặp một người đàn ông (không rõ lai lịch, địa chỉ), Noi hỏi ông chủ đâu thì người này trả lời, ở đằng kia. Theo chỉ dẫn, cả 3 gặp 3 người đàn ông (không rõ lai lịch, địa chỉ) ở rẫy cây bời lời. Tại đây, 3 người đàn ông này mở chiếc túi xách có chứa nhiều tiền USD cho Toongleng Lo và Noi xem. Thấy có tiền, cả 2 quay lại vác 2 bao ma túy để tiến hành giao dịch, đồng thời gọi điện cho Chu Lo tới kiểm tra tiền thêm một lần nữa.
Nhận được điện thoại của Noi, cả Khamkeo, Chu Lo và Thongvang cũng đi sang Việt Nam nhằm kiểm tra và bảo vệ tiền giao dịch ma túy. Trên đường đi, Chu Lo hứa trả cho Thongvang 5.000 USD. Khi đi qua một con suối, Chu Lo đưa cho Thongvang chiếc túi xách màu nâu có quai đeo và nói, bên trong có 1 khẩu súng, 6 viên đạn, mang theo đề phòng trường hợp người mua ma túy cướp hàng thì dùng để uy hiếp buộc phải trả tiền.
Cái giá phải trả
Đến 16 giờ 30 phút, ngày 22/8/2021, khi Chu Lo và Noi đang đứng cảnh giới cho Toongleng Lo và người đàn ông người Việt giao dịch thì bị lực lượng của Đồn Biên phòng Hướng Lập; Phòng Phòng, chống ma túy và tội phạm, BĐBP Quảng Trị ập tới. Các chiến sĩ khống chế, bắt tại trận Toongleng Lo và Thongvang. Các đối tượng còn lại lợi dụng lúc hỗn loạn chạy thoát. Tại hiện trường, lực lượng chức năng thu được 46 gói tinh thể rắn màu trắng, mỗi gói có trọng lượng khoảng 1kg. Khẩu súng ngắn và 6 viên đạn (1 viên đạn đã lên nòng) do Thongvang mang theo cũng bị thu giữ.
Ngày 26/8/2021, Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an tỉnh Quảng Trị cho kết quả giám định 46 gói tinh thể bị thu giữ là ma túy loại Methamphetamine. Phòng Kỹ thuật hình sự cũng xác định: “Khẩu súng do BĐBP thu giữ là súng bắn đạn cao su cỡ 9mm, thuộc công cụ hỗ trợ; súng bắn tự động, còn hoạt động bình thường, sử dụng bắn gây sát thương cho người và động vật khi trở thành mục tiêu. 6 viên đạn là đạn tiêu chuẩn cỡ 9x17mm, sử dụng bắn được cho các loại súng có cỡ nòng tương ứng. Đạn nổ tốt”’. Ngày 14/4/2023, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Trị mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với các bị cáo Thongvang và Toongleng Lo về tội “Mua bán trái phép chất ma túy” và tội “Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng”.
Không có người thân nên 2 bị cáo Toongleng Lo và Thongvang càng trở nên cô đơn, lạc lõng giữa phiên tòa. Toongleng Lo sinh ra trong gia đình đông con. Vì gia đình nghèo nên Toongleng Lo chỉ học hết lớp 5, ở nhà làm rẫy. Toongleng Lo lấy vợ, có 4 người con, lớn nhất sinh năm 2009, nhỏ nhất sinh năm 2015. Bị cáo Thongvang học hết lớp 9 thì chuyển sang học nghề lái xe. Chính vì “được đi đây đi đó” mà Thongvang quen biết Chu Lo. Gánh nặng nuôi 4 người con (lớn nhất sinh năm 2010, nhỏ nhất sinh năm 2018) khiến Thongvang nhanh chóng “đầu quân” cho đường dây ma túy của Chu Lo và sốt sắng tham gia phi vụ vận chuyển 46kg ma túy sang Việt Nam.
Điều day dứt của cả hai đối tượng là từ ngày bị bắt, vì hoàn cảnh khó khăn lại ở xa nên người thân không có điều kiện đến thăm. Trước đây, Toongleng Lo và Thongvang là trụ cột gia đình, giờ không biết cha mẹ thế nào, vợ con sống ra sao? Toongleng Lo dằn vặt vì mình đã đưa em rể vào vòng lao lý, còn Thongvang lại ân hận khi lôi kéo anh rể vào con đường phạm pháp. Giờ thì hai anh em phải gánh chịu hậu quả, còn những kẻ chủ mưu, cầm đầu vẫn ở ngoài vòng pháp luật. Giờ có hối hận thì tất cả đã quá muộn màng.
Quá trình điều tra và tại phiên tòa, 2 bị cáo Toongleng Lo và Thongvang đã thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội là cấu kết với các đối tượng người Lào và người Việt Nam để hình thành đường dây mua bán, vận chuyển ma túy xuyên quốc gia. Xét thấy hành vi của Toongleng Lo và Thongvang là vô cùng nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến chế độ quản lý nhà nước về chất ma túy; chế độ quản lý nhà nước về chế tạo, quản lý vũ khí quân dụng, đe dọa đến an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, gây ảnh hưởng xấu đến trật tự trị an trên địa bàn nên Hội đồng xét xử nhận thấy cần phải xử lý nghiêm theo đúng tính chất, mức độ, hậu quả do hành vi của các bị cáo đã gây ra.
Kết thúc phiên tòa, Hội đồng xét xử tuyên phạt mức án tử hình cho 2 bị cáo Toongleng Lo và Thongvang về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”; Thongvang còn chịu 1 năm tù về tội “Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng”, tổng hợp hình phạt là tử hình.
