Bước tiến mới trong giải quyết bất đồng về biên giới giữa Ấn Độ và Nepal

Ngoại trưởng Ấn Độ S Jaishankar (bên trái) và Ngoại trưởng Nepal N P Saud trong một cuộc gặp tại Nepal vào đầu tháng 1 vừa qua. Ảnh: AFP

Nhân dịp kỷ niệm Ngày Cộng hòa lần thứ 75 của Ấn Độ, đầu tuần này, Hiệp hội Hữu nghị và phát triển con người Nepal - Ấn Độ đã tổ chức một sự kiện quan trọng đối với ngoại giao song phương tại Thủ đô Kathmandu của Nepal. Tại sự kiện này, Ngoại trưởng Nepal N P Saud đánh giá, quan hệ Ấn Độ - Nepal đang phát triển theo hướng mang tính xây dựng và khác biệt.

Ngoại trưởng Nepal nhấn mạnh rằng, mối quan hệ giữa nhân dân hai nước vốn bền chặt và sẽ tiếp tục được củng cố hơn nữa thông qua các quyết sách và hợp tác ở cấp lãnh đạo cao nhất, trong nhiều khía cạnh, lĩnh vực.

Một trong những nội dung quan trọng và thu hút sự quan tâm lớn nhất trong mối quan hệ Ấn Độ - Nepal là vấn đề biên giới. Về nội dung này, ông Saud cho biết, các cơ chế kỹ thuật được tạo ra để giải quyết vấn đề biên giới cần phải bao gồm một giải pháp có thể được hai nước chấp thuận sau khi hoàn tất những công việc mang tính kỹ thuật cần thiết.

Ông Saud cũng chỉ rõ, hai nước có một ủy ban kỹ thuật chung về vấn đề biên giới. Cơ chế này cần được kích hoạt, tiếp đó, lãnh đạo hai nước sẽ giải quyết vấn đề biên giới bằng con đường ngoại giao dựa trên những phát triển trên thực tiễn. Đường hướng này đang được cả hai nước tích cực thực hiện.

Người đứng đầu ngành ngoại giao Nepal cũng thể hiện sự hài lòng với cách tiếp cận vấn đề của Ấn Độ, khẳng định Ấn Độ chân thành và thân thiện với Nepal. Từ đó, ông Saud cho biết mong muốn Ấn Độ hợp tác nghiêm túc giải quyết một số ít vấn đề liên quan tới biên giới còn tồn tại hiện nay. Đồng thời hy vọng, cả hai nước có thể hợp tác giải quyết các thách thức chung đang cùng phải đối diện.

Theo ông Saud, hai nước rất cần phải nỗ lực chung. Bởi lẽ, những lợi ích kinh tế và sự thịnh vượng trong 75 năm qua của Nepal có được nhờ quan hệ hữu hảo với nhiều quốc gia, trong đó, sự hiện diện tích cực bậc nhất là của Ấn Độ. Ngoại trưởng Nepal cũng nhấn mạnh rằng, hai nước có quan hệ vô cùng tốt đẹp, thể hiện qua ngôn ngữ và văn hóa chung. Đây cũng là những cơ sở quan trọng nhất cho nhu cầu cần thiết phải tăng cường hơn nữa quan hệ song phương.

Một diễn biến tích cực mới nhất trong quan hệ Ấn Độ - Nepal, đại diện hai nước vừa qua tiếp tục đạt được hiểu biết chung về việc giải quyết vấn đề biên giới thông qua đối thoại và thảo luận. Ngoại trưởng Nepal nhấn mạnh, để giải quyết các vấn đề kinh tế mà đất nước đang phải đối mặt, Nepal cần tăng sản lượng thủy điện và tăng cường giao thương điện với cả Ấn Độ và Bangladesh. Gần đây, Ấn Độ và Nepal đã ký kết một thỏa thuận được dư luận đánh giá cao khi cho thấy rõ nét hợp tác Ấn Độ - Nepal lớn mạnh và định hình con đường dài. Theo thỏa thuận này, Ấn Độ mua 10.000 MW điện từ Nepal trong 10 năm tới.

Theo giới chuyên gia, Ấn Độ và Nepal có đường biên giới dài hơn 1.800km. Việc hai nước láng giềng cùng chung một đường biên giới rộng mở, tất yếu khó tránh khỏi những tranh chấp và bất đồng. Song vấn đề biên giới tốt lên hay xấu đi phụ thuộc rất nhiều vào những sách lược giải quyết hiệu quả, đảm bảo hài hòa lợi ích chung cho cả hai bên. Trên thực tế, vấn đề biên giới Ấn Độ - Nepal thời gian gần đây liên tục có những chuyển biến tích cực, nổi bật như việc ủy ban kỹ thuật chung của hai nước đã giải quyết hiệu quả hầu hết các tranh chấp. Đến nay, chỉ có 2 điểm biên giới là Susta và Kalapani - Lipulekh cần được giải quyết.

Giới chuyên gia cũng khẳng định, nhu cầu từ thực tiễn chỉ ra rằng, Ấn Độ và Nepal rất cần phát triển mạnh mẽ quan hệ láng giềng. Để làm được điều này, việc loại bỏ những bất đồng liên quan đến biên giới là một yếu tố cốt lõi. Thực tế “giảm nhiệt” mạnh mẽ căng thẳng biên giới Ấn Độ - Nepal thời gian qua là minh chứng rõ nét cho triển vọng tương lai sẽ có thêm nhiều thành tựu hợp tác song phương giữa hai nước.

Thanh Trúc