Bộ Công Thương hoàn thiện phương án xử lý 12 dự án ngàn tỉ 'đắp chiếu'

Bộ Công Thương đã hoàn thiện phương án xử lý 12 dự án ngàn tỉ “đắp chiếu” (Ảnh: T.L)

Theo Bộ Công Thương, trong số 12 dự án/nhà máy, tới thời điểm hiện nay, có 6 nhà máy đang được vận hành sản xuất, kinh doanh nhưng bị thua lỗ (gồm 4 nhà máy sản xuất phân bón; DQS; và Nhà máy thép Việt Trung); 3 dự án đang bị dừng thi công do chi phí tăng cao và thiếu vốn (Dự án sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ, Dự án mở rộng giai đoạn 2 Nhà máy gang thép Thái Nguyên, Dự án nhà máy bột giấy Phương Nam); 3 nhà máy đang bị dừng sản xuất do giá thành cao, thua lỗ lớn (Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Dung Quất, Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước, Nhà máy sản xuất sơ sợi Đình Vũ - PVTex).

Tổng mức đầu tư ban đầu của 12 dự án trên là 43.673,63 tỉ đồng, và sau đó được phê duyệt điều chỉnh tăng lên 63.610,96 tỉ đồng (tăng 45,65%). Trong tổng số vốn vay, vốn vay các ngân hàng trong nước là 41.801,24 tỉ đồng, trong đó vay Ngân hàng phát triển Việt Nam (VDB) là 16.858,63 tỉ đồng và vay nước ngoài có bảo lãnh của Chính phủ là 6.617,24 tỉ đồng.

Tổng số lỗ lũy kế của 10 nhà máy đang sản xuất hoặc đã dừng sản xuất tới thời điểm 31 tháng 12 năm 2016 là 16.126,02 tỉ đồng, trên tổng số vốn chủ sở hữu của các nhà máy này còn lại là 3.985,14 tỉ đồng; Tổng tài sản của 12 nhà máy là 57.679,02 tỉ đồng; Tổng nợ phải trả là 55.063,38 tỉ đồng, trong đó nợ phải trả VDB là 10.633,43 tỉ đồng và nợ phải trả nước ngoài có bảo lãnh của Chính phủ là 4.299,83 tỉ đồng.

Tổng số vốn đã giải ngân của 3 dự án dở dang, đang bị dừng thi công là 8.614 tỉ đồng, trên tổng nguồn thanh toán dự kiến là 13.066 tỉ đồng.

Liên quan đến hiện trạng và phương án xử lý 12 dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành Công Thương, Bộ Công Thương cho biết, đến thời điểm hiện tại, Bộ đã hoàn thiện Báo cáo tổng hợp rà soát đánh giá tình hình và phương án đề xuất xử lý cụ thể đối với từng dự án/doanh nghiệp hoạt động thua lỗ, kém hiệu quả của ngành Công Thương, gửi Thủ tướng Chính phủ xem xét, trình Bộ Chính trị.

Theo đó, Bộ đã đưa ra những giải pháp và chỉ đạo tập trung thực hiện khẩn trương để giải quyết ngay những khó khăn, vướng mắc ở các dự án. Trong năm 2017, các chủ đầu tư dự án phải tập trung kiên quyết, giải quyết dứt điểm các tồn đọng, vướng mắc tại các dự án, đặc biệt là vướng mắc với các nhà thầu tại các hợp đồng EPC của dự án. Ngoài ra, phải thực hiện các giải pháp về tài chính, ngân hàng trên cơ sở đảm bảo các nguyên tắc thị trường, chia sẻ rủi ro kinh doanh giữa các chủ đầu tư với các ngân hàng và tổ chức tín dụng theo Luật các tổ chức tín dụng 2010.

Bộ Công Thương cũng yêu cầu các tập đoàn, tổng công ty và chủ đầu tư dự án phải tăng cường công tác quản lý và thực hiện các biện pháp tiết giảm chi phí sản xuất (chi phí quản lý, nhân công, nguyên nhiên vật liệu đầu vào…), nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp để giảm lỗ và tiến tới có lãi trong tương lai.

Bộ Công Thương kiến nghị các bộ, ngành liên quan cần sớm triển khai thực hiện các giải pháp để tạo thị trường, thúc đẩy sản xuất trong nước thông qua các cơ chế và chính sách như: Thúc đẩy lộ trình nhiên liệu sinh học, nghiên cứu khả năng áp dụng hàng rào kỹ thuật đối với một số sản phẩm nhập khẩu (như phân bón, thép), sửa đổi Luật thuế 71/2014/QH13 theo hướng cho phép áp thuế VAT đối với các sản phẩm phân bón... và đảm bảo nguồn nguyên liệu phục vụ cho sản xuất của các dự án.

Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, Bộ Công an phối hợp với Bộ Công Thương và các cơ quan có liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để xử lý trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc để xảy ra tình trạng thua lỗ, kém hiệu quả tại các dự án.

Bộ Công Thương cho biết, đối với tất cả các dự án nêu trên, Ban Chỉ đạo xác định mục tiêu, quan điểm, nguyên tắc chung trong chỉ đạo xử lý là xây dựng và tổ chức thực hiện các giải pháp xử lý để sớm chấm dứt tình trạng thua lỗ hoặc hạn chế tối đa thiệt hại cho Nhà nước.

Bộ Công Thương cũng nêu rõ quan điểm kiên quyết xử lý các dự án thua lỗ, kém hiệu quả theo nguyên tắc và cơ chế thị trường; nhà nước không tiếp tục cấp thêm tiền vào các dự án. Mặt khác, tập trung thực hiện tái cơ cấu các dự án, ưu tiên các phuơng án bán/chuyển nhượng/thoái vốn, đồng thời xem xét thực hiện phá sản/giải thể các doanh nghiệp/dự án không có điều kiện phục hồi theo qui định của pháp luật.

Ngoài việc rà soát 12 dự án nêu trên, trong thời gian tới Bộ Công Thương sẽ tiếp tục rà soát các dự án đầu tư trong ngành có nguy cơ kém hiệu quả kinh tế, từ đó có giải pháp phù hợp, kịp thời để tránh thiệt hại cho Nhà nước, tạo hiệu quả và đóng góp tích cực vào phát triển chung của kinh tế đất nước.

K.L