Bệnh phong không đáng sợ như nhiều người nghĩ

Cán bộ y tế thăm hỏi một người từng mắc bệnh phong. Ảnh: YÊN LAN

Có thể chữa khỏi hoàn toàn

Bệnh phong là một loại bệnh truyền nhiễm mãn tính do vi khuẩn Mycobacterium Leprae gây ra. Trước đây, bệnh phong được coi là bệnh nan y, gây tàn tật cao. Với sự tiến bộ của y học, bệnh phong có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Theo các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, bệnh phong chủ yếu lây qua tiếp xúc (qua các dịch tiết của người bệnh) nhưng rất khó lây nếu như không có tiếp xúc gần và kéo dài. Bệnh phong không di truyền, có thể phòng ngừa và điều trị được.

Là một trong những bệnh truyền nhiễm ít nguy hiểm, khả năng lây truyền không nhanh nhưng bệnh phong để lại khuyết tật suốt đời nếu không được phát hiện và điều trị sớm; bệnh nhân phong chưa điều trị trở thành nguồn lây trong cộng đồng. Thời gian điều trị từ 6 tháng đến 1 năm. Người bệnh điều trị tại nhà. Khi được điều trị, khả năng lây bệnh giảm đến 99%.

Từ năm 1995, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phát triển phương pháp đa trị liệu để điều trị tất cả các loại bệnh phong trên toàn thế giới. Việc điều trị hoàn toàn miễn phí.

Cần phát hiện, điều trị sớm

Theo thông tin tại hội nghị da liễu toàn quốc năm 2023, trong 10 năm trở lại đây, mỗi năm tại Việt Nam vẫn phát hiện từ 70 đến hơn 100 trường hợp mắc bệnh phong. Nhiều trường hợp được phát hiện khá muộn, bệnh đã để lại di chứng, bệnh nhân bị tàn tật ở mặt, tay chân, ảnh hưởng đến sinh hoạt thường ngày. Hiện cả nước đang quản lý khoảng 8.000 bệnh nhân phong.

Tại Phú Yên, với sự vào cuộc của các cấp chính quyền, đặc biệt là sự nỗ lực của hệ thống y tế, năm 2000, Phú Yên được công nhận loại trừ bệnh phong quy mô cấp tỉnh theo tiêu chuẩn của WHO. Từ năm 2018-2020, các địa phương: Đông Hòa, Sông Hinh, Đồng Xuân, Sơn Hòa, Tuy An, Tây Hòa được công nhận loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện. Cuối năm 2022, các địa phương còn lại, gồm: Tuy Hòa, Sông Cầu và Phú Hòa được công nhận loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện.

Theo BSCKII Nguyễn Kiều Quỵnh, Phó Giám đốc Bệnh viện Da liễu Phú Yên, trong năm 2023, bệnh viện đã tổ chức tập huấn kiến thức phòng, chống bệnh phong cho cán bộ, nhân viên y tế cơ sở ở các địa phương trong tỉnh, tăng cường hoạt động khám lồng ghép nhằm phát hiện sớm những trường hợp mắc bệnh phong. Nhân viên y tế tại các huyện, thị xã, thành phố đã thực hiện khoảng 100.000 lượt khám. Bên cạnh đó, chương trình phục hồi chức năng cho bệnh nhân phong bị khuyết tật tiếp tục được duy trì, quan tâm.

Trên địa bàn tỉnh hiện có 141 bệnh nhân phong bị tàn tật đang được quản lý, chăm sóc. Hằng năm, nhân viên y tế phụ trách công tác phòng chống phong tuyến cơ sở đến tận nhà để cập nhật thông tin và chăm sóc các bệnh nhân này.

BSCKII Lê Văn Thuận, Giám đốc Bệnh viện Da liễu Phú Yên cho biết: Đến thời điểm này, Phú Yên giữ vững các tiêu chí loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện. Số bệnh nhân khuyết tật nặng càng về sau càng giảm, bởi các trường hợp mắc bệnh được phát hiện và điều trị sớm. Hơn 5 năm qua, Phú Yên không có bệnh nhân phong mới.

Chương trình phòng, chống bệnh phong của tỉnh kết hợp với công tác khám đa khoa tại các trạm y tế để phát hiện bệnh nhân phong mới ở giai đoạn đầu. Những trường hợp nào nghi ngờ mắc bệnh phong (mất cảm giác hoặc giảm cảm giác, có sự thay đổi màu sắc bất thường trên da) thì báo cáo lên tuyến tỉnh để hội chẩn, nếu xác định mắc bệnh phong thì tiến hành điều trị.

Song song đó, công tác truyền thông nâng cao nhận thức cho người dân cần được duy trì, để bệnh nhân phong tự phát hiện trong giai đoạn sớm và đến cơ sở y tế để được khám, điều trị. Nếu bệnh nhân phong không được phát hiện và điều trị sớm sẽ trở thành nguồn lây trong cộng đồng.

YÊN LAN