'Bệnh nổ súng vội' cắm sâu trong lòng nước Mỹ

Waldes Thomas và Diamond Darville lái xe giao hàng cho Instacart gần Miami (Mỹ) vào giữa tháng 4, khi họ gửi đơn hàng đến nhầm địa chỉ.

Thomas (19 tuổi) và Darville (18 tuổi), khai với nhà chức trách rằng họ đang lùi xe ra khỏi thì chủ nhà - Antonio Caccavale - xuất hiện cùng con trai. Ông chộp lấy cửa sổ phía tài xế và bắn ba phát súng vào xe của họ.

Caccavale sau đó khai với cảnh sát điều tra rằng ông nổ súng vì lo sợ cho tính mạng của mình cùng con trai khi xe của Thomas cán qua chân ông và tông vào tảng đá.

Cuối cùng, cảnh sát kết luận các bên - bao gồm cả Caccavale - đã hành động "chính đáng dựa trên hoàn cảnh mà họ nhận thấy", và không có vụ bắt giữ nào.

Tuy nhiên, công tố viên hạt Broward Harold Pryor nói với ABC News rằng văn phòng của ông sẽ đánh giá liệu có nên khởi tố hay không.

Vụ việc trên, cùng với một loạt vụ xả súng gần đây trên khắp nước Mỹ do nhầm lẫn, minh họa một cách sinh động việc nước Mỹ tràn ngập súng đạn, theo Guardian.

Nó cũng cho thấy một số người tin rằng họ có thể sử dụng súng mà không bị trừng phạt nhờ luật súng đạn và các đạo luật tự vệ thoải mái ở nhiều bang, các chuyên gia nhận định.

Một số chuyên gia ước tính có hơn 400 triệu khẩu súng lưu hành trên khắp nước Mỹ. Ảnh: Reuters.

Số súng còn nhiều hơn số dân

“Những vụ giết người bằng súng hiện nay chỉ là cách chúng ta giải quyết cảm xúc khó chịu, nỗi thất vọng của mình. Đây là điều tiêu cực… mà chúng ta đã chọn cho chính mình”, Chris Murphy, thượng nghị sĩ đảng Dân chủ bang Connecticut, nói.

Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard từ năm 2016, “không có bằng chứng xác đáng” cho thấy việc sử dụng súng với mục đích tự vệ giúp làm giảm khả năng bị thương.

Có một số bằng chứng cho thấy việc sở hữu một khẩu súng có thể làm giảm tổn thất về tài sản, “nhưng việc sở hữu vũ khí khác, chẳng hạn (bình xịt hơi cay) hoặc gậy bóng chày, cũng làm giảm khả năng xảy ra tổn thất về tài sản”, tác giả của nghiên cứu, David Hemenway, cho biết.

Dù vậy, các nhà sản xuất súng của Mỹ vẫn có thể bán sản phẩm của họ một cách nhanh chóng. Một số chuyên gia ước tính có hơn 400 triệu khẩu súng lưu hành trên khắp nước Mỹ - nơi có dân số khoảng 332 triệu người.

Các chuyên gia cho biết nhà sản xuất súng làm điều đó bằng cách thuyết phục người mua rằng sở hữu súng vừa là quyền hiến định, vừa là công cụ hiệu quả giúp họ tránh khỏi nguy cơ tiềm ẩn, giải quyết tình huống xấu nhất mà ít người có khả năng gặp phải theo thống kê.

Kaylin Gillis bị bắn chết hôm 15/4. Ảnh: Chuchay Stark.

“Câu chuyện được thúc đẩy bởi ngành công nghiệp súng và nhiều chính trị gia (là) một người cần phải được trang bị vũ khí mọi lúc, mọi nơi nếu không họ sẽ bị sát hại bởi ông kẹ”, Allison Anderman, cố vấn cấp cao của Trung tâm Luật Giffords cho biết.

Hầu hết tiểu bang của Mỹ hiện cho phép cư dân mang theo một khẩu súng được giấu kín mà không cần giấy phép. Theo bà Paxton Quigley, tác giả của loạt sách bán chạy nhất về cách tự vệ bằng súng dành cho phụ nữ, điều này thường yêu cầu đi kèm với một mức độ đào tạo nhất định.

“Có những khóa học rất hay giải thích… khi nào bạn có thể bắn súng và liệu bạn có nên bắn nó trong một số trường hợp nhất định hay không”, Quigley nói. Đồng thời, bà cho biết thêm bà bắt đầu mang súng sau khi bạn mình bị cưỡng hiếp.

“Nhưng nhiều người sẽ chỉ đến một cửa hàng súng, nói rằng 'khẩu súng dễ thương đó', cầm nó lên, xem cách họ có thể sử dụng nó và rời đi", bà cho hay.

Hai tuần kinh khủng

Theo National Conference of State Legislatures, ít nhất 28 tiểu bang của Mỹ, cùng với Puerto Rico, cho phép người dân quyền sử dụng vũ lực khi gặp kẻ tấn công, không bị yêu cầu phải cố gắng trốn, rút lui, miễn là họ ở nơi đó hợp pháp.

Đối với nhiều chuyên gia, kết quả không thể tránh khỏi là một nền văn hóa vội vã hành động, được phơi bày ra bên ngoài qua hai tuần kinh khủng, bắt đầu bằng vụ bắn Ralph Yarl vào ngày 13/4.

Yarl (16 tuổi) bị bắn và bị thương ở thành phố Kansas, Missouri, sau khi bấm chuông nhầm nhà khi đang đi đón em trai.

Kaylin Gillis (20 tuổi), bị bắn chết hai ngày sau đó ở ngoại ô New York khi bị nhầm đường và trót đi vào khu đất mà nghi phạm sở hữu. Ba ngày sau đó, hai hoạt náo viên trường trung học - Payton Washington và Heather Roth - bị bắn ở Elgin, Texas, sau buổi tập khi Roth vô tình suýt vào nhầm xe của hung thủ.

Cùng ngày xảy ra vụ việc, Kinsley White (6 tuổi) và cha mẹ bị một người hàng xóm ở Gastonia, Bắc Carolina bắn sau khi quả bóng mà cô bé chơi lăn vào sân của kẻ tấn công.

Tại Illinois, hôm 25/4, cảnh sát cũng buộc tội một người đàn ông bắn chết hàng xóm của mình, William Martys (59 tuổi), khi Martys sử dụng máy thổi lá trong sân nhà.

Ở quốc gia tràn ngập súng đạn như Mỹ, những hành động như tới nhầm địa chỉ hay đang đứng đỗ xe cũng có thể khiến một số người bị bắn. Ảnh: Reuters.

Theo Mike Lawlor, giáo sư tư pháp hình sự tại Đại học New Haven, các cơ quan lập pháp tiểu bang và chính phủ liên bang Mỹ có thể hạn chế khả năng xảy ra trường hợp trên nếu họ ban hành biện pháp “tách những người không phải chủ sở hữu súng có trách nhiệm ra khỏi súng của họ”.

Vào năm 2012, sau khi một kẻ đột nhập vào trường tiểu học Sandy Hook bắn chết 20 trẻ em và 6 người lớn, Lawlor cho biết bang Connecticut đã ban hành luật sử dụng súng hạn chế hơn. Nó bao gồm cấm các băng đạn có sức chứa lớn, yêu cầu giấy phép mua súng và đạn, cấm mang theo súng trường đã nạp đạn.

Ông Anderman nói thêm sẽ hiệu quả hơn nếu Quốc hội Mỹ thông qua kiểm soát súng liên bang đáng kể vì thực tế là một số người có thể đến nhiều tiểu bang khác để tránh những hạn chế trên.

Dù vậy, Lawlor cho biết ông tin rằng luật pháp là lý do tại sao Connecticut và các tiểu bang tìm cách xây dựng hệ thống tương tự - như New York, New Jersey và Massachusetts - luôn có tỷ lệ tử vong do súng được xếp vào hàng thấp nhất ở Mỹ.

“Chừng nào số lượng súng được lưu hành ở nước Mỹ còn nhiều hơn số người sở hữu súng có trách nhiệm, thì chính sách công… phải thu hẹp khoảng cách đó”, Lawlor nhấn mạnh.

Minh An