Bắt đầu tháo dỡ công trình vi phạm tại Di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu

Như chúng tôi đã đưa tin, ngày 13/9, một số người dân lén chở vật liệu xây dựng vào gò Kim Châu trong Hồ Văn để thực hiện hành vi nâng điện thờ đã tồn tại ở khu vực này từ những năm 90. Khi phát hiện ra sự việc, Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu- Quốc Tử Giám đã ngăn chặn và báo cáo lên Sở VHTT Hà Nội và đề nghị UBND quận Đống Đa phối hợp giúp đỡ ngăn chặn vi phạm tại di tích lịch sử quốc gia đặc biệt này. Ngay sau đó, các lực lượng chức năng đã ngăn chặn, yêu cầu chấm dứt mọi hoạt động vi phạm di tích nhưng hành vi này vẫn tái diễn trong đêm 13/9. Sau đó, điện thờ đã được tôn lên cao lên 70 cm so với trước.

Điện thờ tồn tại ở Gò Kim Châu từ những năm 90 vừa được nâng độ cao 70 cm vào ngày 13/9 vừa qua

Thực hiện chỉ đạo của UBND TP Hà Nội, UBND Quận Đống Đa, ngày 12/10, UBND Phương Quốc Tử Giám và các lực lượng chức năng, Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu- Quốc Tử Giám đã tiến hành giám sát tháo dỡ phần xây dựng trái phép tại điện thờ này.

Theo ghi nhận của chúng tôi, buổi sáng, khi lực lượng chức năng bắt đầu làm việc, một bộ phận người dân có phản ứng chưa đồng thuận với việc tháo dỡ của cơ quan chức năng. Tuy nhiên, vào chiều nay, người dân tại khu vực đã đồng ý để cơ quan chức năng thực hiện tháo dỡ phần xây dựng vi phạm.

Ông Lê Xuân Kiêu- Giám đốc Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu- Quốc Tử Giám cho biết, dự kiến đến chiều mai 13/10, việc tháo dỡ mới được hoàn thành.

Quang cảnh khu vực điện thờ sáng 12/10

Theo nhà nghiên cứu Kiều Mai Sơn, trên gò Kim Châu có một tấm bia dựng năm Tự Đức thứ 18 (1865) trong dịp tu sửa Văn Miếu và nạo vét hồ Văn do Hoàng giáp Lê Hữu Thanh là Bố chánh (tương đương Chủ tịch UBND TP hiện nay) Hà Nội soạn, Án sát Hà Nội Đặng Tá duyệt, Tri huyện hai huyện Thọ Xương - Vĩnh Thuận là Phó bảng Phạm Xuân Trạch kiểm duyệt, Tả trấn cơ hiệp quản Mai Xuân Bách làm bia, Tú tài Trần Quang Luyện viết chữ.

Trên bia có bài ký Đình Văn hồ ghi: Trước Miếu có hồ lớn, trong hồ có gò Kim Châu, đời vua Lê Huyền Tông niên hiệu Cảnh Trị (1668-1671), Tham tụng (tương đương Thủ tướng hiện nay) Phạm Công Trứ có làm 10 bài thơ vịnh ghi lại cảnh đẹp. Lâu ngày cát đọng lại, cỏ dại mọc lan, lòng hồ ngày càng nông cạn, thu hẹp lại. Mùa thu năm 1863, Bố chánh Lê Hữu Thanh cùng Án sát Đặng Tá dựng đình bia Tiến sĩ và sửa sang khu hồ, mở rộng chỗ hẹp, khơi sâu chỗ nông, phá chỗ rậm rạp cho phong quang để thấy rõ cảnh trí của hồ, của núi.

Phần xây dựng trái phép (gạch thô) sẽ bị tháo dỡ hoàn toàn sau ngày 13/10

Như vậy, gò Kim Châu chỉ là nơi thưởng ngoạn phong cảnh chứ không phải nơi thờ tự tâm linh. Việc tồn tại nơi thờ tự tại di tích lịch sử quốc gia đặc biệt như Văn Miếu- Quốc Tử Giám lại không thuộc quản lý của Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu- Quốc Tử Giám đã và đang là một bất cập cần được xử lý rốt ráo chứ không chỉ dừng ở việc “cưa ngọn” như với công trình sai phạm này.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Văn Cửu – Trưởng ban Tôn giáo TP Hà Nội cũng khẳng định, trong lịch sử, khu vực gò Kim Châu không hề có căn cứ nào của hoạt động tín ngưỡng, tâm linh. Đây hoàn toàn là địa danh văn hóa thuộc sự quản lý của Sở Văn hóa Thể thao Hà Nội, mà Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu- Quốc Tử Giám là đơn vị chịu trách nhiệm quản lý. Vì thế, ông Cửu cũng đồng thuận ý kiến, đề nghị dẹp bỏ các hoạt động lợi dụng tôn giáo tín ngưỡng, xâm phạm di tích lịch sử quốc gia đặc biệt, trả lại không gian văn hóa của Văn Miếu – Quốc Tử Giám./.

Bài, ảnh: Hà An