Bảo hiểm xã hội Hải Phòng kiện doanh nghiệp thiếu nợ

Giám đốc BHXH ký kết quy chế phối hợp với TAND TP Hải Phòng.

Những số nợ gây “sốc”

Theo ông Trương Văn Quý, Giám đốc BHXH TP. Hải Phòng, những năm gần đây tình trạng các doanh nghiệp (DN) nợ BHXH, BHYT ngày một tăng cao. Có thời điểm, số nợ BHXH, BHYT trên địa bàn Hải Phòng lên đến hơn 300 tỷ đồng. Sau khi dùng nhiều biện pháp đôn đốc, thúc giục…một số DN nợ BHXH, BHYT đã nộp tạm một số nợ nhất định.

Tính đến hết quý I/2012, tổng số nợ BHXH bắt buộc của các DN, đơn vị, cơ sở trên địa bàn cũng còn hơn 224 tỷ đồng nợ khó đòi. Những nguyên nhân cơ bản dẫn đến nợ đọng BHXH, BHYT với số lượng lớn, nợ trong thời gian dài được BHXH TP Hải Phòng tổng kết đó là do ảnh hưởng suy thoái kinh tế toàn cầu từ năm 2008; lạm phát, lãi suất ngân hàng trong những năm qua luôn cao… đã khiến hoạt động sản xuất của nhiều DN bị đình đốn, thậm chí ngừng hoạt động; đã có DN phải tuyên bố phá sản, chủ DN bỏ trốn.

Trong danh sách dài “dằng dặc” hơn 1.030 DN nợ đọng BHXH, BHYT tại BHXH TP Hải Phòng ít thì có DN nợ 3 tháng, nhiều thì DN nợ 48 tháng, ông Trương Văn Quý ngao ngán cho biết, không chỉ DN vừa và nhỏ mới nợ BHXH, BHYT, những DNNN, DN tư nhân, thậm chí cả DN công ích trên địa bàn cũng nợ BHXH, BHYT. Điển hình như các DN: Cty TNHH MTV Tổng Cty công nghiệp tàu thủy Nam Triệu nợ 19 tháng tiền BHXH, BHYT với trên 38 tỷ đồng; Cty TNHH MTV đóng tàu Phà Rừng nợ trên 19 tỷ đồng; TCty công nghiệp tàu thủy Bạch Đằng nợ trên 12 tỷ, Cty cổ phần cầu đường 10 nợ 2,5 tỷ đồng; Cty cổ phần dệt may xuất khẩu Hải Phòng nợ trên 2,9 tỷ đồng...

Lý giải cho nguyên nhân nợ đọng BHXH, BHYT kéo dài, đại diện một DN đóng tàu trên địa bàn cho biết: Năm 2011, nhiều DN được Chính phủ quan tâm, hỗ trợ nguồn vốn để hoàn thiện các sản phẩm tàu bị hủy đang đóng dở dang nhưng hoạt động kinh doanh không mấy sáng sủa dẫn đến tình trạng khó khăn trong việc thu xếp nguồn vốn để trả các khoản nợ nói chung và nợ BHXH cho TP. Hải Phòng nói riêng ”.

Ông Quý cho biết, qua khảo sát, đôn đốc thu BHXH, phát hiện nhiều DN luôn hoạt động có lãi nhưng lại cố tình trốn tránh, đóng không đầy đủ, nợ đọng BHXH lâu dài nhằm mục đích chiếm dụng tiền BHXH để kinh doanh, những hành động này không chỉ ảnh hưởng đến việc thu BHXH, BHYT theo quy định của pháp luật, việc dây dưa, chậm nộp BHXH, BHYT còn gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động tại DN.

Sẽ khởi kiện các “chủ nợ khủng”

Theo ông Trương Văn Quý- Giám đốc BHXH TP Hải Phòng, việc ký kết quy chế phối hợp giữa BHXH và TAND sẽ tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cơ quan bảo hiểm khi tiến hành khởi kiện các DN nợ đọng BHXH ra trước tòa án. Bà Nguyễn Thị Mai - Chánh án TAND TP khẳng định, việc khởi kiện của cơ quan BHXH không chỉ bảo vệ tài sản Nhà nước, thông qua việc khởi kiện, BHXH thể hiện tới việc quan tâm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động trong các DN chây ỳ, chậm nộp BHXH.

TAND TP Hải Phòng sẽ hướng dẫn cơ quan BHXH hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục khởi kiện và thực hiện việc thụ lý, giải quyết vụ án theo đúng trình tự, quy định của pháp luật. Dự kiến, trong thời gian tới, cơ quan BHXH, Hải Phòng sẽ khởi kiện 17 DN trong “danh sách đen” ra TAND TP Hải Phòng.

Ông Trương Văn Quý đưa ra nhận đinh, kinh nghiệm thực tế tại nhiều địa phương cho thấy, một số DN bị khởi kiện, bản án của TAND đã có hiệu lực thi hành nhưng cơ quan BHXH vẫn không thể thu được số tiền bảo hiểm bị nợ với những nguyên nhân khác như chủ DN cố tình trốn, bỏ trốn…

Theo ông Quý, việc ngành bảo hiểm tiến hành khởi kiện các DN nợ BHXH, BHYT để đảm bảo quyền lợi cho người lao động, bảo vệ tài sản Nhà nước chỉ là những biện pháp tình thế. Về lâu về dài, Nhà nước cần hoàn thiện hơn nữa hệ thống pháp luật về BHXH, có những chế tài mạnh tay hơn nữa đối với những đối tượng chây ỳ trốn nộp BHXH.

Bên cạnh đó, ngành bảo hiểm cùng Liên đoàn lao động, các tổ chức đoàn thể xã hội, cần tuyên truyền, phổ biến pháp luật hơn nữa nhằm nâng cao nhận thức của người lao động trong DN về vấn đề BHXH, BHYT để người lao động tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chính mình.

Phương Thanh