Bản Mạ như cô gái đẹp còn say ngủ

Sở dĩ bản Mạ có lượng khách ghé đông như vậy vì bản nằm trên tuyến đường của nhều điểm du lịch nổi tiếng như Đền Cô, đền Cửa Đạt, trong đó có đền Cầm Bá Thước, đền Đức Ông, đền bà Chúa Thượng Ngàn; Khu Di tích lịch sử Hội thề Lũng Nhai; Khu Bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên… Cữ mỗi độ đầu năm, lượng du khách thập phương đổ về Cửa Đạt rất lớn để vãn cảnh, đi lễ cầu an. Các điểm du lịch này chỉ cách TP Thanh Hóa về phía tây chừng 60-70km.

Từ khi cầu treo bắc qua sông Chu, nối bản Mạ với bên ngoài đã làm thay đổi cuộc sống của người dân nơi đây. Người dân không phải đánh đu số phận với chiếc thuyền chòng chành, trẻ được đi học bằng xe đạp hoặc bố mẹ trở xe máy. Đứng trên cầu treo giữa dòng nước trong xanh bao la soi được những áng mây bồng bềnh là điểm checin tuyệt vời của các bạn trẻ.

Bản Mạ, nằm ngay sát bờ sông Chu hiền hòa, thơ mộng, trải dài, vắt men theo sườn núi, thấp thoáng những ngôi nhà sàn truyền thống làm bằng gỗ xen lẫn những thảm rừng thực vật màu xanh trải dài ngút ngàn làm đắm say, hút hồn nhiều du khách đến thăm quan. Đến với bản Mạ, du khách sẽ được ngắm nhìn vẻ đẹp nguyên sơ và bình dị, gắn với những sinh hoạt cộng đồng mang đậm bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc Thái.

Ở đây, cộng đồng dân tộc Thái vẫn giữ các phong tục tập quán từ xưa, nếp nhà sàn cổ. Du khách sẽ được trải nghiệm trên khung dệt vải, xe tơ, trồng lúa, ngắm ruộng bậc thang... đặc biệt là được thưởng thức những món ăn bản địa, gắn liền với bản sắc ẩm thực của đồng bào dân tộc Thái nơi đây. Chưa hết, đến với bản Mạ, du khách còn được thưởng thức, được tham gia trải nghiệm múa cùng những cô gái Thái, với trang phục đặc sắc, hấp dẫn. Được hòa mình với phong tục tập quán độc đáo của đồng bào dân tộc Thái và ăn những món dân dã đậm đà khó quên.

Du khách có thể tham gia nhiều tiết mục văn nghệ với người dân

Tất cả món ăn của người Thái đều được chế biến từ nguồn nguyên liệu tự nhiên, tẩm ướp gia vị rất cầu kỳ, cẩn thận, ăn rất ngon miệng như canh uôi, măng rừng, canh đắng, thịt trâu gác bếp, cá nướng, các loại chẻo, gà nướng, thịt lợn cỏ nướng, cơm lam, xôi ngũ sắc, rêu đồ... Phương pháp chế biến món ăn cũng hoàn toàn dựa vào kinh nghiệm từ ngàn xưa để lại và được lưu giữ từ đời này qua đời khác, chứ không có bất kỳ trường lớp nào truyền dạy.

Theo thống kê sơ bộ của chính quyền địa phương, dịp Tết Quý Mão vừa qua, có hơn 20 nghìn du khách đến bản Mạ. Hầu hết chỉ dừng lại tham quan, chụp ảnh hoặc ăn uống chứ không lưu trú lại bản. Đó là một điều hết sức đáng tiếc của du khách bởi khung cảnh huyền bí, êm dịu mà ở đây khó có nơi nào có được. Hầu như sau 22h đêm không còn bất kỳ một tiếng xe máy, ô tô nào vọng lại. Bình minh ở bản cũng khác lạ, tươi mới vô cùng.

Bí thư Đảng ủy thị trấn Thường Xuân Hoàng Sỹ Hùng cho hay: Trước đây khi chưa có cây cầu treo, người dân bản Mạ sống chủ yếu theo kiểu tự cung, tự cấp mọi thứ, đời sống khó khăn, thiếu thốn. Muốn ra bên ngoài, người dân bản Mạ phải dùng bè mảng, thuyền để đi qua sông. Năm 2016, cây cầu treo bắc qua sông Chu được hoàn thành và đưa vào sử dụng, là bước đột phá, giúp cuộc sống của người dân bản Mạ bước sang một trang mới. Đời sống cả về vật chất, lẫn tinh thần của người dân bản Mạ đã được thay đổi rõ rệt. Hiện nay, bản Mạ có 57 hộ dân, với 246 nhân khẩu, với 100% đồng bào dân tộc Thái sinh sống. Hiện bản Mạ vẫn bảo tồn được trên 30 ngôi nhà sàn cổ, 7 hộ duy trì được nghề truyền thống như thêu, dệt thổ cẩm và đan lát.

Nhiều món ăn độc đáo tại đây

Mấy năm gần đây, địa phương đang xây dựng bản Mạ thành bản du lịch cộng đồng. Tuy nhiên số lượng khách thất thường, có nhiều dịp quá tải nhưng cũng có thời điểm vắng vẻ. Tại bản chỉ có mấy hộ làm dịch vụ ăn uống, trồng hoa. Dịch vụ lưu trú chưa được đầu tư nên khách nghỉ theo đoàn là không có chỗ. Đến một thời điểm nào đó khu nhu cầu có thực thì người dân hoặc đơn vị tư nhân sẽ đầu tư để nắm bắt xu thế, phát triển bền vững. Việc này phải từng bước vì đi liền với xây dựng cơ sở là phải đào tạo, nâng cao trình độ phục vụ. “Hữu xạ tự nhiên hương” có cầu ắt sẽ có cung, khi người dân trang bị cho mình kiến thức, cách làm thì sẽ có hiệu quả và bền vững.

Cầu treo vào bản Mạ

Thanh Phương