Bác sĩ ơi: Làm sao để phòng tránh kiến ba khoang?

Tôi không đập hay miết, chỉ gạt/phủi/thổi đi. Nhưng thỉnh thoảng, mọi người trong nhà vẫn thấy có vết đau rát trên da giống như mô tả của kiến ba khoang đốt và sẽ tự khỏi trong khoảng 1 tuần. Tại sao lại có hiện tượng này ạ? Có cách nào để phòng tránh kiến ba khoang không ạ?

Bác sĩ Lê Đức Thọ (Bệnh viện Quốc tế CITY) trả lời:

Mùa mưa, kiến ba khoang và một số côn trùng không rõ loại khác xuất hiện nhiều ở các khu tập thể dân cư, đặc biệt ở căn hộ cao tầng. Da của người vô tình tiếp xúc với các côn trùng này sẽ bị tổn thương do độc chất gây bỏng da như pederin của kiến ba khoang, cantharidin của sâu ban miêu hay phosphor của con giời. Đây là tình trạng viêm da tiếp xúc do côn trùng.

Viêm da tiếp xúc do côn trùng xảy ra ở những vị trí da tiếp xúc với các chất tiết của côn trùng đang sống hoặc đã chết. Tổn thương da có thể xuất hiện cùng lúc ở nhiều vị trí trên cơ thể và không có triệu chứng báo trước. Bệnh có thể gây khó chịu, lo lắng và rất dễ lan thành dịch ở những người chung sống trong cùng môi trường.

Người làm việc hoặc ngủ, tắm dưới ánh đèn; người làm vườn có thể bị côn trùng bám vào khăn lau, vào cổ, mặt hay vùng da hở tứ chi, thân mình. Phản xạ tự nhiên dùng tay quệt, đập... sẽ làm các độc chất gây bỏng tại vị trí tiếp xúc.

Không phải tất cả mọi người đều dễ bị viêm da tiếp xúc với côn trùng. Thực tế cho thấy một số người dễ hấp dẫn côn trùng hơn người khác. Việc này dường như có liên quan đến thân nhiệt, sự bài tiết CO2 hoặc mùi hôi đặc thù của cơ thể. Tương tự, có sự khác biệt về phản ứng da của mỗi người khi tiếp xúc với côn trùng là do tình trạng miễn dịch cá nhân.

Để tránh những hiện tượng nêu trên: Cần mắc màn khi ngủ, kể cả ban ngày; cho trẻ nằm trong nôi có màn che chống ruồi, muỗi và các loại côn trùng khác. Những người thường làm việc vào buổi tối dưới ánh đèn cần đóng cửa sổ hoặc lắp lưới ngăn côn trùng, nhất là vào mùa mưa bão. Nhớ đóng các cửa lại trước khi mở đèn để ngăn côn trùng bay vào phòng theo ánh sáng; chú ý: kiểm tra phát hiện côn trùng trong bồn tắm, bể chứa nước, khăn mặt, quần áo trước khi sử dụng. Không phơi quần áo, khăn mặt ở bên ngoài vào buổi chiều tối. Có thể dùng đèn huỳnh quang để ngoài cửa, dẫn dụ côn trùng bay đến và tiêu diệt vì chúng thường có khuynh hướng tụ tập ở những nơi có ánh sáng này. Nên dùng các loại thuốc bôi ngoài da để chống muỗi và các côn trùng khác.

Lệ Hằng