Anh trai giành toàn bộ đất thừa kế, em trai có kiện được không?
Theo quy định pháp luật về dân sự, sau khi có thông báo về việc mở thừa kế hoặc di chúc được công bố, những người thừa kế có thể họp mặt để thỏa thuận về cách thức phân chia di sản. Mọi thỏa thuận của những người thừa kế phải được lập thành văn bản.
Nhà tôi có 6 anh chị em, đều đã có gia đình và tách khẩu, ở riêng, chỉ có tôi dù đã ra ở riêng như vẫn chung hộ khẩu với bố mẹ.
Tôi có một người em bị câm điếc bẩm sinh. Ngày tôi chưa làm nhà riêng thì ba tôi có nói mảnh đất ba mẹ đang ở sau này sẽ cắt ra làm hai, cho tôi một nửa, một nửa còn lại để sau này ba mẹ mất, ai nuôi người em bị câm điếc kia thì sẽ được hưởng. Thửa đất của ba mẹ tôi được cấp sổ đỏ năm 1998, tuy nhiên, khi đó tôi nghĩ đất bố mẹ đang ở thì cứ để vậy, không làm giấy tờ tặng riêng cho mình.
Hiện tại ba tôi đã mất, chỉ còn mẹ và em trai ở trên mảnh đất đó. Cách đây vài năm, anh chị em gia đình tôi có họp và lập giấy viết tay mọi người cùng ký, thống nhất phân chia tài sản như tâm nguyện của ba tôi. Nhưng dạo gần đây, người anh trai thứ tư về giành ở toàn bộ mảnh đất của ba mẹ tôi, nói là để chăm sóc mẹ và em trai (mẹ tôi năm nay 90 tuổi). Xin hỏi, trong trường hợp như vậy, tôi có thể khởi kiện giành lại phần đất của mình được không?
Có nỗi đau nào như nỗi đau tranh đoạt đất với người ruột thịt? Ảnh: KT
Báo Điện tử VOV đã chuyển câu hỏi của độc giả đến Công ty Luật TNHH XTVN (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) và nhận được lời tư vấn như sau:
Theo thông tin độc giả cung cấp, chúng tôi hiểu rằng thửa đất đang tranh chấp là tài sản chung của bố mẹ. Hiện nay, người bố đã mất, vì vậy, theo quy định pháp luật, di sản thừa kế để lại của người bố là 1/2 thửa đất thuộc khối tài sản chung của hai vợ chồng.
Theo quy định pháp luật về dân sự, sau khi có thông báo về việc mở thừa kế hoặc di chúc được công bố, những người thừa kế có thể họp mặt để thỏa thuận về cách thức phân chia di sản. Mọi thỏa thuận của những người thừa kế phải được lập thành văn bản.
Theo đó, gia đình họp và lập Giấy viết tay thỏa thuận về việc phân chia di sản thừa kế của người bố để lại là phù hợp với quy định pháp luật về mặt hình thức. Tuy nhiên, để xác định Giấy viết tay nêu trên có hợp pháp hay không cần xem xét về thành phần những người thừa kế tham gia họp mặt và nội dung thỏa thuận trong Giấy viết tay có phù hợp với quy định pháp luật hay không.
Trường hợp Giấy viết tay thỏa thuận về việc phân chia di sản thừa kế không hợp pháp, di sản thừa kế của người bố sẽ được phân chia theo quy định pháp luật, cụ thể: di sản thừa kế người bố để lại là ½ thửa đất thuộc khối tài sản chung của hai vợ chồng sẽ được chia đều cho các đồng thừa kế bao gồm mẹ, 06 anh chị em ruột trong gia đình và các người thừa kế khác thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định pháp luật (nếu có).
Như vậy, việc một trong các đồng thừa kế tự ý chiếm toàn bộ thửa đất là không đúng quy định pháp luật. Trong trường hợp này, độc giả nên thương lượng, hòa giải giữa các anh chị em trong gia đình về việc phân chia di sản người bố để lại, nếu không thống nhất được thì độc giả có thể khởi kiện ra Tòa án nhân dân có thẩm quyền đề nghị xem xét, giải quyết theo quy định pháp luật.
Ngoài ra, đối với tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của người mẹ là 1/2 thửa đất trong khối tài sản chung của hai vợ chồng và phần di sản thừa kế được nhận từ chồng (nếu phân chia di sản theo pháp luật), nếu người mẹ đồng ý, độc giả có thể thực hiện thủ tục tặng cho tài sản theo quy định pháp luật hiện hành.
