An vui trong thế giới hậu đại dịch bằng thấu hiểu và hợp tác

“Đây không phải là cuốn sách nói về đại dịch, mà là về thế giới đang hình thành do hậu quả của đại dịch và quan trọng hơn - phản ứng của chúng ta với cục diện đó”. Fareed Zakaria đã mở đầu ngắn gọn như vậy.

Cuốn sách viết về một thế giới hậu đại dịch không phải khi vi-rút corona ở lại phía sau lưng chúng ta, mà là khi chúng ta đã vượt qua ngưỡng cửa tử. Và với những những ai còn ngồi đây đều đã trải qua những ngày biết đại dịch diễn ra ra sao rồi. Cũng như chứng kiến thách thức và chi phí để đối phó với nó. COVID-19 có thể vẫn tồn tại, nhưng kể cả khi nó bị diệt sạch, những đợt bùng phát các bệnh mới khác gần như chắc chắn sẽ xảy ra trong tương lai.

Nói Fareed Zakaria sở hữu một bộ óc khôn ngoan, một trái tim nhạy cảm, sự điềm tĩnh hiếm có và sự thông tuệ sáng suốt là vậy. Tác giả đã tìm ra cách riêng để đối phó với đại dịch đó là suy nghĩ, đọc và viết về nó. Cuốn sách là một công trình khoa học thực sự mà khi nhà báo viết những dòng đầu tiên đến khi kết thúc, đại dịch COVID-19 đang diễn biến chưa có hồi kết. Tài năng đáng ngưỡng mộ của Fareed Zakaria chính là đã phác ra một bức tranh khảm nhiều sắc màu, đa dạng và thống nhất, liệt kê khá hoàn chỉnh 10 vấn đề mà đại dịch có thể thay đổi thế giới như thế nào ? Từ đó có thể hiểu thế giới mà chúng ta đang sống, để thích ứng hơn và sống tốt hơn.

Khả năng bao quát, sự thấu cảm của tác giả thể hiện khá rõ từ bài học 1 với tiêu đề: “Siết dây an toàn”; lạnh lùng và chính xác thể hiện ở bài học thứ 2 khi nhìn vào vấn đề “không phải là số lượng mà là chất lượng Nhà nước”; công bằng khi đề cập đến vấn đề thứ 3 với nhãn quan: “Thị trường thôi chưa đủ”; thông thái khi cho rằng cần phải “Lắng nghe chuyên gia và lắng nghe người dân”; dự cảm khi tiên lượng: “Toàn cầu hóa không chết” hay “Thế giới đang trở thành lưỡng cực”. Nhưng trên hết là khát vọng muốn nhìn sâu vào bản chất con người, với niềm tin và lý tưởng vì một thế giới tốt đẹp hơn. “Bất chấp những khó khăn này, bất chấp những căng thẳng và bước lùi hiện tại, tôi không mất hy vọng. Trật tự quốc tế tự do của thời đại chúng ta, nó không hoàn chỉnh và có thể có lỗi. Nhưng nó đã cải thiện cuộc sống của nhiều người hơn bất kỳ hệ thống nào trước đây mà con người từng sống.

Nếu hợp tác con người sẽ đạt kết quả tốt hơn và có giải pháp lâu dài hơn so với hành động một mình” (Bài học 10).

Có người tìm đọc Fareed Zakaria để thỏa mãn khát vọng hiểu biết vì quả thật nhà báo không làm những ai ham mê tri thức thất vọng; lại cũng có người tìm đến nhà báo với niềm tò mò vì đơn giản nhiều dự báo của Fareed Zakaria chính xác. Với tôi, Fareed Zakaria uyên bác và điềm đạm vì luôn đánh giá các sự kiện, hiện tượng ở góc nhìn lịch sử, một thái độ chủ động và một trái tim rất con người. “Người khôn ngoan cố gắng tìm hiểu lịch sử, đánh giá tác lực lớn lao hơn đang vận hành và xác định con người có thể hành động được bao nhiêu”. Nhà báo cũng cho rằng, đại dịch hung hiểm COVID-19 tạo ra khả năng thay đổi và cải cách. Nó mở ra con đường đến với một thế giới mới. Nắm lấy hay lãng phí cơ hội đó là tùy ở chúng ta. Hơn một lần, nhà báo dẫn những câu thơ ám ảnh của Tennyson:

“Cảm nhận chung của hầu hết sẽ giữ một vương quốc cáu kỉnh trong sự tôn thờ

Và trái đất tử tế sẽ ngủ say, chìm trong luật vạn vật”.

Hãy yêu thế giới này, bằng bộ óc khôn ngoan của nhà hiền triết, với trái tim đầy mẫn cảm của những người đang yêu và thánh thiện như ánh mắt của trẻ thơ! Thấu hiểu và hợp tác luôn là cách khôn ngoan để nhân loại cùng nắm tay nhau sống an vui trong thế giới hậu đại dịch này. Chắc Fareed Zakaria nghĩ vậy và luôn muốn vậy!

Bài và ảnh: Nguyễn Hường