Ẩn họa từ những chiếc xe phục vụ tang lễ

Một xe tang đang phục vụ một lễ tang trên đường Quang Trung, thành phố Yên Bái.

Hiện nay, việc dùng đòn khiêng quan tài hoặc xe đẩy thi hài đến nơi chôn cất chỉ diễn ra ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa hoặc đám tang gần nghĩa địa. Phần lớn các đám tang còn lại đều sử dụng phương tiện ô tô để vận chuyển quan tài; đặc biệt số gia đình chọn việc hỏa táng ngày càng tăng để gọn gàng, hợp vệ sinh môi trường.

Tỉnh Yên Bái không có dịch vụ hỏa thiêu nên nhà hiếu phải chở thi hài người quá cố về Phù Ninh - Phú Thọ, Vĩnh Hằng - Vĩnh Phúc hoặc Hoàn Vũ - Hà Nội bằng ô tô. Chính vì thế, hàng chục cá nhân và nhiều cơ sở dịch vụ tang lễ đã đầu tư phương tiện ô tô để chuyên chở quan tài. Có cầu thì ắt sinh cung, đó là quy luật! Chỉ có điều, phần lớn xe tang là những xe cũ nát, nhiều chủ xe không đi đăng kiểm… Ẩn họa từ những chiếc xe tang là không hề nhỏ.

Theo quan sát, đại đa số xe ô tô làm dịch vụ tang lễ là những chiếc ô tô nhãn hiệu Huyndai County đã cũ, gần hết niên hạn sử dụng, được chủ nhân mua về hoán cải vách ngăn giữa khoang lái và khoang hành khách, bỏ đi hai hàng ghế giữa và chế tạo hai cánh cửa phía sau. Rất nhiều xe dịch vụ tang lễ đã cũ nát, rỉ sét, sử dụng khóa chốt không đúng chủng loại (sử dụng then cửa thông thường); đặc biệt, rất nhiều xe không đăng kiểm an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

Ông M, thành viên một cơ sở dịch vụ tang lễ ở thành phố Yên Bái cho biết: "Chở người chết thì quan trọng gì. Mua cái xe cũ, sắp hết đát về hoán cải cho chi phí nó thấp, khấu hao nhanh”.

Sau khi đặt câu hỏi với lái xe dịch vụ tang lễ Nguyễn Văn Quang: "Xe mình không đăng kiểm, đăng ký gì à anh?”. Anh ta nháy mắt rồi trả lời: "Gia chủ chẳng bao giờ quan tâm, cảnh sát giao thông có bao giờ vẫy xe tang lại kiểm tra đâu mà sợ!”.

Trao đổi với ông Trần Mạnh Thắng, chủ một ga ra ô tô ở phường Nguyễn Phúc, thành phố Yên Bái về vấn đề này, ông cho biết: "Đăng kiểm là một yêu cầu quan trọng để đánh giá chất lượng an toàn kỹ thuật của phương tiện; không đăng kiểm đúng kỳ, đúng hạn sẽ tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ. Bên cạnh việc không đảm bảo an toàn kỹ thuật theo quy định của Luật Giao thông đường bộ, xe tang còn ẩn chứa nhiều mối nguy hiểm khác như: xe quá cũ nát, độ chế nhiều chi tiết như đèn, điện; đặc biệt, quá trình phục vụ tang lễ, gia đình nhà hiếu thường xuyên đốt hương nhang, đèn nến… nguồn lửa có thể bùng phát bất cứ lúc nào, nhất là khi xe rung lắc mạnh, phóng nhanh, phanh gấp và có va quệt, tai nạn xảy ra”.

Cảnh báo của người có chuyên môn là rất có cơ sở, theo ghi nhận, trên địa bàn cả nước đã từng xảy ra vô số vụ cháy xe tang hoặc xe tang gây tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng. Có thể kể đến những vụ như cuối năm 2018, 1 xe tang đang di chuyển lĩnh cữu trên quốc lộ 1, đoạn qua huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa bỗng dưng bốc cháy, lực lượng chức năng đã có mặt kịp thời nhưng lửa bùng phát lớn nên khoảng 20 phút đám cháy mới được khống chế.

Ngày 17/3/2021, xe ô tô BKS 43B-017.12 chuyên dụng để chở quan tài của dịch vụ tang lễ do tài xế Nguyễn Hoàng H điều khiển đến giao lộ Điện Biên Phủ - Nguyễn Đức Trung, thành phố Đà Nẵng thì bốc cháy dữ dội.

Theo quan sát của người dân có mặt tại hiện trường thì lửa phát ra từ gầm xe, cháy lan vào khoang chở quan tài rồi bao trùm lên toàn bộ chiếc xe. Hay ngày 29/3/2017, xe tang đang lưu thông trên đường Võ Chí Công, Hà Nội đã bất ngờ mất lái tông vào 4 xe ô tô và 2 xe máy… Và còn vô số những vụ cháy xe tang và xe tang gây tai nạn đã được các phương tiện truyền thông phản ánh trong những năm qua. Đây thực sự là hồi chuông cảnh báo với các cơ quan chức năng và người dân mỗi khi nhà có việc hiếu.

Trao đổi về vấn đề này ông Lê Trường - Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm Yên Bái cho biết: "Thi thoảng vẫn có xe tang lễ đến đăng kiểm tại Trung tâm chúng tôi, tất nhiên, họ có thể đến đơn vị khác để đăng kiểm vì luật cho phép. Theo quy định, xe chở khách (bao gồm cả những chiếc xe tang như chúng ta vẫn thường thấy đều sắp hết niên hạn sử dụng, 3 tháng phải đăng kiểm 1 lần”.

Khi chúng tôi đưa cho ông Lê Trường xem ảnh chụp chiếc xe tang mang BKS 29B-506.67, ông Trường truy cập vào hệ thống quản lý thông tin đăng kiểm rồi thông tin nhanh: Chiếc xe ô tô BKS 29B-506.67, đăng ký lần đầu ngày 9/6/2004, tức còn 1 năm nữa là hết niên hạn sử dụng, có số kiểm định 0247026. Từ rất lâu rồi chiếc xe này đã không thực hiện việc đăng kiểm - ông Lê Trường khẳng định.

Có thể nói, dịch vụ tang lễ đã giúp nhiều gia đình hiếu chủ thuận tiện trong việc tổ chức tang lễ. Tuy nhiên, dịch vụ tốt trước hết phải là dịch vụ an toàn, đừng chỉ vì lợi nhuận mà bất chấp nguy hiểm. Xe tang vốn là đầu tư ít tiền nhưng thu phí dịch vụ cao, mà không phải nộp phí cầu đường so với loại hình dịch vụ chở khách bằng ô tô, nay còn trốn luôn cả đăng kiểm, bất chấp sự an toàn thì rất khó chấp nhận. Hơn thế còn chưa kể tới chuyện do "không có cảnh sát giao thông nào vẫy lại xử lý” nên các bác tài thường xuyên phóng nhanh, vượt ẩu.

Pháp luật phải được thực thi công bằng và nghiêm minh. Bởi vậy, việc lực lượng cảnh sát giao thông tăng cường tuyên truyền, nhắc nhở, xử lý nghiêm các vi phạm về trật tự an toàn giao thông, trong đó có cả những chiếc xe ô tô phục vụ tang lễ là rất cần thiết.

Lê Xuân Trường