Ấm tình Bác sau những món tặng phẩm

Đồng tiền Việt vàng Bác Hồ tặng ông Vũ Đình Hòe

Với 79 hiện vật tặng phẩm tượng trưng cho 79 mùa xuân của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, triển lãm gồm 3 phần: Tấm lòng của người dân Việt Nam; Tình cảm và sự ngưỡng mộ của nhân dân thế giới; Câu chuyện đằng sau những kỷ vật.

“Miền Nam yêu quý luôn ở trong trái tim tôi”

Đó là câu nói Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói trong niềm xúc động vô bờ khi nhận Tập thơ Trọng Tuyển do Đoàn đại biểu Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam tặng vào ngày 19/10/1962. Tập thơ Trọng Tuyển gồm 38 bài, chia ba phần: Ngày mai ca hát (17 bài); Lửa thử vàng (12 bài); Nụ cười (9 bài) do nhà thơ Trọng Tuyển – Bí thư Tỉnh ủy Gia Định sáng tác trong nhà tù của giặc từ năm 1955-1956.

Theo hồ sơ khoa học của hiện vật, trong một trận càn bất ngờ, trước khi anh dũng hy sinh, đồng chí Trọng Tuyển đã nhanh trí chôn giấu tất cả tài liệu bí mật, trong đó có tập thơ của mình, để không bị rơi vào tay giặc. Ngày 19/10/1962, trong buổi đón tiếp Đoàn đại biểu Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam, nhà thơ Thanh Hải đã kể cho Bác biết khi còn sống, đồng chí Trọng Tuyển chỉ có ước mơ duy nhất là được tận tay dâng Bác tập thơ này. Cầm tập thơ trên tay, lặng đi vì xúc động hồi lâu, Bác đặt tay lên ngực mình rồi nói: “Bác chẳng có gì tặng lại cả, chỉ có câu này: “Miền Nam yêu quý luôn ở trong trái tim tôi”.

Đồng tiền vàng tặng Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vũ Đình Hòe

Lúc sinh thời, không chỉ quan tâm sâu sắc đến đồng bào và chiến sĩ cả nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn thể hiện tình cảm yêu thương quý mến đối với nhân dân các nước anh em, bạn bè quốc tế. Người thường tặng những món quà nhỏ cho đồng bào, chiến sĩ và anh em, bạn bè quốc tế. Những món quà tuy nhỏ nhưng chan chứa tình cảm của Người đối với người được tặng. Món quà “Đồng tiền bằng vàng” Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vũ Đình Hòe vào năm 1948 tại chiến khu Việt Bắc là một món quà như thế và được giới thiệu trong nhóm 24 hiện vật thuộc Phần III “Câu chuyện đằng sau những kỷ vật” của triển lãm “Tặng phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh – Những câu chuyện chưa kể”.

Năm 1948 tại chiến khu Việt Bắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tặng đồng tiền vàng cho Bộ trưởng Vũ Đình Hòe. Đồng tiền vàng được phát hành lần đầu tiên vào tháng 7/1948 tại Sở đúc tiền ở Tuyên Quang và Chủ tịch Hồ Chí Minh làm quà tặng cho các Bộ trưởng trong Chính phủ. Ngoài ra, đồng tiền vàng còn được Người làm quà tặng cho đồng bào Nam bộ. Đồng Việt vàng ra đời có ý nghĩa rất quan trọng đánh dấu hệ thống tiền tệ độc lập đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa.

Trong hồi ký của cố Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vũ Đình Hòe ghi rõ nguồn gốc của hiện vật giá trị này: “Vào năm 1950 hoặc 1951, Nhà nước ta thành lập Ngân hàng quốc gia và phát hành tiền giấy, có Kim bản vệ bảo đảm. Hồ Chủ tịch tặng cho mỗi Bộ trưởng một “Đồng Việt” bằng vàng, tượng trưng cho nền độc lập về tài chính của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa”.

Năm 2013, bà Nguyễn Thị Thường, vợ cố Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vũ Đình Hòe đã thực hiện nguyện vọng của chồng là tặng lại đồng tiền vàng cùng một số hiện vật khác cho Bảo tàng Hồ Chí Minh để bảo quản lâu dài và phát huy giá trị hiện vật.

27 tặng phẩm thể hiện “Tấm lòng của người dân Việt Nam” và 28 tặng phẩm thể hiện “Tình cảm và sự ngưỡng mộ của nhân dân thế giới” được giới thiệu tại triển lãm đã truyền tải một thông điệp: Trong suốt cuộc đời bình dị và sự nghiệp cách mạng vẻ vang của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn luôn nhận được những tình cảm thương mến, quý trọng và lòng tôn kính của các tầng lớp nhân dân trong nước, kiều bào, người Việt đang sinh sống học tập ở nước ngoài và bạn bè quốc tế. Không phân biệt giá trị vật chất, mỗi tặng phẩm đều được Bác trân trọng, gìn giữ và nhiều tặng phẩm đã trở nên thân thuộc, được Người sử dụng trong đời sống hàng ngày…

Hồng Minh