Hơn 56 ngàn chứng chỉ IELTS cấp trái phép: Nhìn lại việc học và thi ngoại ngữ

Chứng chỉ Tiếng Anh IELTS - niềm tự hào của người học, nhưng phải hợp lệ

Kết luận thanh tra số 18/KL-TTr ngày 24/4/2024 của Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố 56.230 chứng chỉ Tiếng anh IELTS đã được Công ty Trách nhiệm hữu hạn Giáo dục IDP cấp trong giai đoạn 01/01/2022 đến 16/11/2022 là đã cấp trái phép.

Điều khiến các phụ huynh và học sinh đã học và được cấp chứng chỉ IELTS hoang mang là hóa ra những chứng chỉ mất nhiều chi phí để học và thi này nếu không được công nhận thì hệ lụy để lại sẽ rất lớn trên con đường học vấn.

Việc xét tuyển, thi tuyển của người học sẽ lỡ dở và kéo theo nhiều hệ lụy khác. Theo kết luận thanh tra, chứng chỉ cấp trái phép thì có bị hủy bỏ không? Và chứng chỉ này có còn giá trị sử dụng tại Việt Nam hay không?

Theo xu hướng thời đại và các chính sách giáo dục đi kèm, chứng chỉ Tiếng Anh những năm qua trở thành một sự khẳng định mức học vấn của người học. Nhiều bậc cha mẹ tự hào về con tùy theo các mức chứng chỉ IELTS đạt được, coi đó là một trong những sự khẳng định về học vấn, trình độ, năng lực.

Mặt khác, mỗi gia đình đã phải mất một mức phí không hề rẻ: 4,664 triệu đồng cho một lần thi trên máy hoặc trên giấy (nguồn: ielts.idp.com/vietnam/ielts-fees).

Nếu quá trình tổ chức thi đạt chuẩn, từ khâu ra đề, tổ chức thi, chấm thi và các điều kiện đảm bảo chất lượng luôn được duy trì của các tổ chức được Bộ Giáo dục và Đào tạo cấp phép thì việc tham gia thi và được cấp chứng chỉ IELTS là một bước tiến về học hành của các học sinh. Mặt khác, chứng chỉ cũng là điều kiện để người học được xét tuyển, thi tuyển và các trường đại học theo nguyện vọng, hoặc ra nước ngoài du học.

Nắm bắt tâm lý này và tránh hoang mang lan rộng, chiều 9/5, Cổng Thông tin của Bộ Giáo dục và Đào tạo phát đi thông báo với nội dung: "Năm 2023, Cục Quản lý chất lượng đã ban hành Công văn số 889/QLCL-QLVBCC ngày 09/6/2023 về việc hướng dẫn xác minh chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài và Công văn số 999/QLCL-QLVBCC ngày 15/6/2023 về việc sử dụng chứng chỉ để miễn bài thi ngoại ngữ trong Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2023.

Các chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài do các đơn vị liên kết tổ chức thi cấp, khi đáp ứng các điều kiện bảo đảm chất lượng, sẽ tiếp tục được sử dụng bình thường theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo về thi, tuyển sinh và đào tạo, không ảnh hưởng tới quyền lợi của người được cấp chứng chỉ."

Trách nhiệm quản lý nhà nước trước 56 ngàn chứng chỉ IELTS cấp trái phép?

Kết luận của Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo nêu rõ, giai đoạn từ 01/01/2022 đến 09/9/2022, Công ty IDP tổ chức 458 đợt thi và cấp tổng số 46.643 chứng chỉ khi công ty này chưa được phép liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài.

Tiếp đó, giai đoạn từ 10/9/2022 đến 16/11/2022, IDP chưa được phép tổ chức liên kết thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài trên lãnh thổ Việt Nam nhưng đã tổ chức 97 đợt thi và đã cấp 9.587 chứng chỉ. Tổng cộng từ ngày 01/01/2022 đến 16/22/2022 Công ty đã cấp 56.230 chứng chỉ!

Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo kiến nghị Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo giao Cục Quản lý chất lượng hướng dẫn IDP thực hiện xử lý đối với số lượng chứng chỉ ngoại ngữ mà công ty này đã liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài trên lãnh thổ Việt Nam khi chưa được phép của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.

Đáng chú ý, trong Thông báo số 879/TB-QLCL ngày 08/6/2023 của Cục Quản lý chất lượng, tính đến thời điểm 17/11/2022, tại Quyết định 3730/QĐ-BGDĐT, IDP Việt Nam mới được phê duyệt liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài tại Việt Nam tại Hà Nội, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh. Nhưng trên thực tế, IDP đã tổ chức thi IELTS từ 01/01/2022-09/09/2022 ở 28 tỉnh, thành phố.

Đây là hiện tượng buông lỏng quản lý kéo dài, không có hoạt động giám sát, không kịp thời ngăn chặn các hành vi "ngoài luồng" ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục. Mặt khác, do tâm lý ưa chuộng bằng cấp, chứng chỉ, tệ "sính" ngoại ngữ, và chính sách sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ để tuyển sinh, tuyển dụng... dẫn đến "mỏ vàng" là việc đào tạo và tổ chức thi cấp chứng chỉ Tiếng Anh nở rộ, bất chấp và "càn lướt" qua luật, qua quy định.

Để chỉnh đốn lại thị trường thi và cấp chứng chỉ tiếng Anh, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần mạnh tay thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động đặc thù này. Bởi nếu có xảy ra hệ lụy, hậu quả, chính người học sẽ bị ảnh hưởng đầu tiên, sau đến gia đình và xã hội, nền giáo dục.

Cục Quản lý chất lượng hướng dẫnxác định chứng chỉ hợp pháp tại Công văn 889/QLCL-QLVBCC gửi Sở Giáo dục và Đào tạo:

a) Chứng chỉ được cấp cho người dự thi tại Việt Nam trước ngày 10/9/2022 (ngày Thông tư số 11/2022/TT-BGDĐT ngày 26/7/2022 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài có hiệu lực thi hành); chứng chỉ được cấp cho người dự thi tại các địa điểm thi ghi trong quyết định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ ngoại ngữ của nước ngoài tại Việt Nam sau ngày phê duyệt (Danh sách cơ sở được phê duyệt liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Giáo dục và Đào tạo http://moet.gov.vn và trang thông tin điện tử của Cục Quản lý chất lượng http://vqa.moet.gov.vn).

b) Chứng chỉ cấp cho người dự thi trực tiếp ở nước ngoài.

c) Chứng chỉ cấp cho người dự thi theo hình thức Home Edition trước ngày 10/9/2022.

- Trong Công văn 999/QLCL-QLVBCC, Cục Quản lý chất lượng nêu, tiếp theo Công văn số 889/QLCL-QLVBCC ngày 09 tháng 6 năm 2023 của Cục Quản lý chất lượng về việc hướng dẫn xác minh chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài; để bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người học trong Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2023, Cục Quản lý chất lượng hướng dẫn bổ sung như sau: Thí sinh đã đăng ký dự thi Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2023 được sử dụng chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài thi và cấp sau ngày 10 tháng 9 năm 2022 để xét miễn thi bài thi ngoại ngữ theo quy định.

Hà Phong