Xử lý vi phạm về an toàn vệ sinh thực phẩm: Khấp khởi... chờ luật
(PL&XH) - Luật An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) đã được thông qua và có hiệu lực thi hành từ 1-7-2011, hy vọng sẽ tạo ra "bước ngoặt" quan trọng trong quản lý ATVSTP.
Đã phát hiện chất gây rối loạn dậy thì nữ Những ngày qua, dư luận rất lo lắng với hàng loạt thông tin về thực phẩm: Thạch rau câu Taro bị phát hiện chứa chất DEHP có khả năng gây ung thư; hàng tấn thịt dê ôi thiu trong nhà hàng, cà phê được làm bằng bột bắp, đậu và hương liệu, thịt gà được nhuộm vec-ni … Nhiều người chép miệng: Ăn cũng chết (vì độc hại), mà không ăn cũng… chết (vì đói), và chẳng biết giờ ăn gì cho an toàn! Luật An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) đã được thông qua và có hiệu lực thi hành từ 1-7-2011, hy vọng sẽ tạo ra "bước ngoặt" quan trọng trong quản lý ATVSTP. Bộ Y tế cũng đã hoàn thành việc lấy ý kiến về dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm. Khi Luật ATVSTP có hiệu lực, các vi phạm sẽ được xử lý nghiêm minh hơn? (ảnh: Thạch rau câu Taro vừa bị phát hiện sử dụng hóa chất độc hại DEHP) Điều đang được dư luận quan tâm là Bộ Y tế đề xuất nâng mức tiền phạt vi phạm cao nhất lên tới 100 triệu đồng đối với một hành vi vi phạm về ATVSTP (mức cao nhất hiện đang được áp dụng xử phạt là 30 triệu đồng). Cùng với đó, dự thảo Nghị định cũng quy định khá cụ thể các hành vi vi phạm về an toàn thực phẩm: Phạt một triệu đồng đối với việc bày bán thực phẩm chín không có tủ kính hoặc thiết bị bảo quản hợp vệ sinh, bày bán thực phẩm không có bàn hoặc giá cao hơn mặt đất; Phạt ba triệu đồng nếu sử dụng nguyên liệu chế biến thức ăn không có nguồn gốc rõ ràng; Phạt từ ba đến năm triệu đồng đối với chủ nhà hàng ăn uống, khách sạn, cơ sở chế biến suất ăn sẵn, căng-tin, bếp ăn tập thể để xảy ra ngộ độc thực phẩm! Với thực phẩm chức năng, phạt đến 20 triệu đồng đối với việc sản xuất, kinh doanh thực phẩm chức năng lần đầu tiên đưa ra lưu hành trên thị trường mà không có thông báo về công dụng của sản phẩm, được cơ quan có thẩm quyền công nhận. Kinh doanh thực phẩm nhập khẩu bị biến chất gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người, sẽ bị phạt đến mức 50 triệu đồng. Hành vi quảng cáo thực phẩm sai sự thật, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng, thực phẩm thay thế thuốc chữa bệnh… sẽ bị phạt tới 20 triệu đồng. Tuy nhiên, một số ý kiến lại cho rằng, dự thảo Nghị định mới chỉ đưa ra tám nhóm hành vi vi phạm là chưa đủ, như với thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng thì xử lý như thế nào? Một số qui định cũng chung chung như cấm sử dụng nguyên liệu không bảo đảm ATVSTP, nhưng như thế nào là không bảo đảm ATVSTP thì lại không ghi rõ… sẽ gây khó khăn trong việc xử lý vi phạm sau khi nghị định được ban hành. Thực tế, đã có không ít qui định về xử lý vi phạm ATVSTP. Nhưng vấn đề đặt ra là xử lý như thế nào là kịp thời, nghiêm minh và hiệu quả? Nâng cao mức xử phạt vi phạm ATVSTP là cần thiết, nhưng chỉ mình chế tài mạnh thôi thì chưa đủ. Thực tế cho thấy, nhiều vụ thực phẩm "bẩn" do CQĐT phát hiện, mà rất ít thấy vai trò của chính quyền cơ sở và cơ quan quản lý chuyên ngành, trong khi pháp luật qui định có rất nhiều cơ quan có chức năng kiểm tra, xử lý vi phạm về an toàn thực phẩm: UBND các cấp, thanh tra của các bộ chuyên ngành, quản lý thị trường các cấp. Do đó, Nhà nước cần quy định rõ ràng phạm vi trách nhiệm quyền hạn của từng cơ quan, làm cơ sở cho việc triển khai hiệu quả Luật ATTP thời gian tới. Luật ATTP có đi vào đời sống, phát huy hiệu quả quản lý hay không phụ thuộc không nhỏ vào các văn bản hướng dẫn và sự kiên quyết của các cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, điều không kém quan trọng là người dân không nên chỉ trông chờ vào sự quản lý của Nhà nước, mà cần tự bảo vệ mình. Khi kiên quyết không chấp nhận hàng hóa vi phạm ATVSTP, tất yếu những mặt hàng đó sẽ không thể tồn tại, buộc nhà sản xuất phải nghĩ đến việc đảm bảo chất lượng an toàn, vệ sinh thực phẩm! Hải Lý