'Xóm liều' ở Nha Trang

Một căn nhà ở “xóm liều”

Theo UBND xã Phước Đồng, khu dân cư Xóm Mũi là khu dân cư tự phát, hình thành từ năm 1998. Khu cư dân này hình thành tự phát từ năm 1998, nay có khoảng 500 hộ dân.

Bà Bảy, một cư dân sống ở khu vực Xóm Mũi cho biết, gần 20 năm trước gia đình bà bị giải tỏa nhà chồ trên sông Cái Nha Trang ở phường Vĩnh Phước, nhưng không được giao đất tái định cư. Cùng nhiều người chung cảnh ngộ, bà tìm về Xóm Mũi dựng nhà. Không chỉ những người không có đất tái định cư như bà Bảy, có cả rất nhiều người - phần lớn làm nghề biển - ở các xóm nhà chồ ven sông thuộc các phường Xương Huân, Vĩnh Thọ, Vĩnh Trường, đã được cấp đất tái định cư nhưng chuyển nhượng cho người khác, rồi đến đây dựng nhà.

Năm 2007, Cty Cổ phần Thi công cơ giới và xây lắp (MCS.JC, Hà Nội) được giao làm chủ đầu tư dự án Khu nghỉ dưỡng và biệt thự sinh thái Hòn Rớ (Khu ND-BTST Hòn Rớ) với diện tích 16,2ha, bao gồm toàn bộ khu vực Xóm Mũi. Thời điểm đó, số hộ dân tại khu vực này là 461 hộ. Đầu tháng 6/2010, UBND thành phố Nha Trang ra quyết định phê duyệt phương án tổng thể về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án Khu ND-BTST Hòn Rớ, chỉ có 97 trường hợp/461 trường hợp kê khai được phê duyệt. Chủ đầu tư đã thực hiện chi trả bồi thường cho 45/97 trường hợp, tức là chưa đầy 1/10 số hộ ở Xóm Mũi. Từ năm 2014 đến nay, tình trạng lấn chiếm đất và dựng nhà trái phép tại Xóm Mũi lại tiếp diễn. Bên bờ cửa sông Quán Trường, nhiều nền móng lấn đất đua nhau được xây dựng, nhiều căn nhà tôn mới được dựng lên. Có những nền móng, bờ kè lấn cửa sông được thi công khá quy mô, kiên cố bằng cách đặt bi cống, đổ bê tông bên trong.

Nhà đầu tư thoái lui

Theo UBND xã Phước Đồng, năm 2008 và năm 2012 xã đã tổ chức việc kiểm đếm, đánh số nhà để thực hiện việc quản lý và cương quyết cưỡng chế các trường hợp vi phạm ở Xóm Mũi. Nhưng do MCS.JC không tích cực thực hiện dự án, không quản lý những khu đất đã thực hiện bồi thường giải tỏa, nên người dân tái lấn chiếm. Nhiều người dân lại cho rằng chính quyền đã cấp số nhà cho họ tức là đã công nhận quyền của họ. Do vậy, tiếp tục có những người khác “nhảy dù chiếm đất cất nhà” mà không lo rằng sẽ mất trắng khi bị thu hồi đất. Cũng có những người dân kiến nghị, phải có chính sách tái định cư rõ ràng cho họ, có quy hoạch khu tái định cư để thực hiện dự án Khu ND-BTST Hòn Rớ.

Trả lời kiến nghị của người dân vào cuối năm 2015, UBND tỉnh Khánh Hòa chỉ hứa sẽ xem xét chỉ đạo thực hiện việc xây dựng cơ sở hạ tầng để làm khu tái định cư khi dự án được triển khai. Trong khi đó, ông Trần Minh Hải, Phó GĐ Sở KH&ĐT tỉnh Khánh Hòa cho biết, MCS.JC vừa thông báo trả lại dự án. Theo ông Trần Minh Hải, một trong những lý do MCS.JC nêu ra để thoái lui là khó khăn trong việc giải tỏa mặt bằng…

Trong tháng 8/2016 và 9/2016, UBND xã Phước Đồng đã lập biên bản xử lý lấn chiếm đất đối với 3 trường hợp, xử phạt vi phạm hành chính mỗi trường hợp 4 triệu đồng và buộc khôi phục tình trạng ban đầu, lập biên bản xử lý 5 trường hợp xây dựng trái phép ở Xóm Mũi và sẽ tổ chức cưỡng chế.

Nguyễn Đình Quân