Xe ngoại giao hết đường né thuế

Phương án xử lý xe ngoại giao sử dụng không đúng mục đích do Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành đang gây sự chú ý trên thị trường xe hơi. Đối tượng chịu tác động là những người sử dụng ô tô ngoại giao nhập khẩu từ năm 1998 đến năm 2009 nhưng không làm thủ tục chuyển nhượng, đóng thuế theo quy định. Với những xe ngoại giao đã chuyển nhượng sẽ phải nộp thuế theo quy định. Ảnh: TẤN THẠNH Hơn 2.300 xe vi phạm Thông tư liên tịch số 03 của liên Bộ Công Thương - Tài chính - Ngoại giao nêu rõ: Khi hết nhiệm kỳ công tác, các đối tượng ngoại giao phải tái xuất, tiêu hủy hoặc chuyển nhượng và làm thủ tục trả biển số xe, hủy đăng ký tại Cơ quan CSGT. Trường hợp chuyển nhượng cho đối tượng không được miễn trừ thì phải kê khai, nộp thuế, phí và lệ phí, nếu vi phạm phải chịu phạt từ một đến 3 lần số thuế trốn. Tuy nhiên, khi kết thúc đợt kiểm tra, rà soát, Bộ Tài chính “chốt” hơn 4.300 ô tô của các đối tượng ngoại giao nhập khẩu VN từ năm 1998 đến năm 2009. Trong đó có 230 xe đã làm thủ tục tái xuất; 1.758 chiếc đã làm thủ tục chuyển nhượng, tiêu hủy. Số xe chưa chuyển nhượng, tái xuất, tiêu hủy là hơn 2.300 chiếc. Theo kết quả kiểm tra sơ bộ, trong số hơn 2.300 xe vi phạm nói trên, có 1.158 chiếc của các đối tượng ngoại giao đã hết thời hạn công tác tại VN, gồm 219 xe có thời gian sử dụng và lưu hành tại VN hơn 10 năm và hơn 930 chiếc dưới 10 năm. Hướng xử lý đối với những xe này, theo Bộ Tài chính, là yêu cầu các tổ chức, cá nhân hiện đang sử dụng đứng ra kê khai nộp thuế, thay vì người nộp thuế là các đối tượng ngoại giao đã về nước. Trị giá tính thuế nhập khẩu được xác định trên cơ sở giá trị sử dụng còn lại của xe tính từ thời điểm nhập khẩu theo tờ khai đến thời điểm kê khai tính thuế. Mức thuế được đề xuất cao nhất là 90% đối với xe sử dụng từ 6 tháng trở xuống và thấp nhất là 5% đối với xe đã sử dụng trên 10 năm. Mức 70%, 60% và 50% áp dụng lần lượt cho xe đã sử dụng từ 1-2 năm, từ 2-3 năm và từ 3-5 năm. Chịu thuế 90% vẫn có lời Do thị trường ô tô VN có nhiều nghịch lý như: Giá đắt nhất thế giới, xe cũ bán lại vẫn có lời, mua xe phải chi thêm hoa hồng cho đại lý... nên không ít người muốn mua xe ngoại giao hết hạn. Bản thân những xe này cũng có sự hấp dẫn riêng vì là xe nguyên bản, hơn đứt xe lắp ráp trong nước, nhất là trong thời kỳ không được nhập khẩu xe đã qua sử dụng. Nhưng xét cho cùng, hấp dẫn nhất vẫn là giá. Một chuyên gia của Hiệp hội Kỹ sư ô tô VN cho biết trước đây ông có mua một chiếc Honda Accord mang biển ngoại giao giá 34.000 USD, rẻ bằng gần một nửa giá xe nguyên bản mới, đi 2 năm sau bán lại vẫn được hơn nửa tiền. Xe được làm thủ tục chuyển nhượng đàng hoàng nhưng là “làm vụng” vì định giá thấp để đỡ tiền nộp thuế. Một hiện tượng phổ biến khác là trốn thuế từng phần. Chẳng hạn, xe nhập về VN năm 2000 mang biển ngoại giao, năm 2005, đối tượng ngoại giao về nước, dân mua lại đi đến khi phải nộp thuế, giá trị sử dụng còn khoảng 30%, mức thuế phải nộp không đáng kể, gặp khách thì bán. Ví dụ, xe Camry mua lại giá gần 20.000 USD không cần sang nhượng lấy tên chính chủ. Khi lưu hành có vi phạm luật giao thông thì xe vẫn mang tên người nước ngoài, coi như người sử dụng xe đang mượn, đi được ngày nào hay ngày ấy, bán đi vẫn được hơn 10.000 USD. Chuyên gia của Hiệp hội Kỹ sư ô tô VN còn cho biết trên đường phố gần đây xuất hiện quá nhiều xe hạng sang mang biển ngoại giao trong khi tiêu chuẩn xe công của chính phủ các nước tương đối ngặt nghèo. Cũng không loại trừ khả năng cá nhân, doanh nghiệp mua suất ngoại giao để nhập xe bán ra thị trường. Mỗi suất này được dân kinh doanh xe ước đoán vào khoảng vài ba chục ngàn USD/chiếc. Việc siết lại công tác quản lý xe ngoại giao sử dụng không đúng mục đích là cần thiết. Mức thuế như đề xuất của Bộ Tài chính được coi là vừa phải, bảo đảm hợp thức hóa được những xe tồn đọng và người sử dụng vẫn có lời. Vì tại thời điểm này, tính đủ các loại thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế trước bạ thì mức nộp thuế đối với ô tô nhập khẩu nguyên chiếc lên đến 140% giá trị xe. Như vậy, dù xe ngoại giao có mức thuế cao nhất là 90% thì người mua lại xe này vẫn có lời.