Vua Bhumibol Adulyadej – vị thánh sống của nhân dân Thái Lan

Sinh ngày 5/12/1927 tại Cambridge, thuộc tiểu bang Massachusetts, Mỹ, con trai út của hoàng tử xứ Songkla Mahidol được lấy tên Bhumibol Adulyadej – cái tên có nghĩa là “Sức mạnh của đất, quyền lực không thể so sánh”.

Vào thời điểm đó, gia đình Bhumibol sống ở Mỹ vì cha ông đang theo học ngành sức khỏe cộng đồng tại Đại học Havard, trong khi mẹ ông học y tá ở trường cao đẳng Simmons.

Khi Bhumibol 1 tuổi, gia đình ông trở về Thái Lan. Cha ông mất sau đó không lâu (9/1929) vì suy gan và thận. Năm 1946, sau khi anh trai ông – Vua Ananda Mahidol qua đời, Bhumibol Adulyadej được chỉ định làm vua theo hiến pháp Thái Lan. Ông còn được gọi là Vua Rama IX.

Nhà vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej. Ảnh: Reuters

Vị vua đa tài

Bhumibol nổi tiếng là vị vua thông minh, ham học hỏi. Ông tốt nghiệp tú tài văn chương Pháp và có sở trường chơi, sáng tác nhạc jazz. Nhà vua được trao tặng danh hiệu thành viên danh dự Viện Âm nhạc và Nghệ thuật Vienna năm 32 tuổi. Ông đã nhiều lần trình diễn nhạc jazz trên sóng phát thanh và từng công diễn với những huyền thoại như Benny Goodman, Jack Teagarden, Lionel Hampton hay Maynard Ferguson.

Các ca khúc nhà vua sáng tác được yêu thích trong các cuộc tụ họp công cộng và được trình diễn trong các buổi hòa nhạc. Vua Bhumibol đã viết tất cả 48 bản nhạc.

Không chỉ đam mê âm nhạc, vua Thái Lan còn là một người yêu thích thể thao. Ông từng tham dự Seagames lần 4 vào năm 1967 ở bộ môn đua thuyền buồm và đoạt huy chương vàng.

Ngoài ra, ông còn là họa sĩ, nhiếp ảnh gia, nhà văn và dịch giả. Vua Bhumibol là vị vua duy nhất được nhận bằng sáng chế cho các công trình của mình, trong đó có bằng sáng chế năm 1993 cho một công trình xử lý nước thải có tên “Chai Pattana”, bằng sáng chế tạo mưa “Sandwich” năm 1999 và bằng sáng chế “Super sandwich” năm 2004.

Vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej chơi saxophone cùng các nghệ sĩ jazz nổi tiếng năm 1960. Ảnh: AP

Chính trị gia quyền lực

Chế độ quân chủ chuyên chế ở Thái Lan được xóa bỏ vào năm 1932, do vậy, trên nguyên tắc nhà vua không được can thiệp vào chính trị và đứng trên các đảng phái. Thế nhưng trong hậu trường, Vua Bhumibol lại là một chính trị gia tinh tường, đầy quyền uy và được coi là một cố vấn đắc lực cho nhiều đời thủ tướng.

Qua nhiều thăng trầm, ông đã để lại dấu ấn của vương quyền trong những thời khắc quan trọng của đất nước. Tờ New York Times nhận định Vua Bhumibol đóng vai trò quan trọng trong quá trình Thái Lan chuyển đổi thành quốc gia dân chủ.

Mỗi khi đất nước rơi vào khủng hoảng, tiếng nói của nhà vua như là một chỉ dụ để trấn an người dân, làm dịu tình hình. Năm 2003, hàng trăm người Thái đã tụ tập bên ngoài sứ quán Campuchia tại Bangkok, giật đổ tường và tìm cách tràn vào tòa nhà để trả đũa vụ sứ quán Thái Lan tại Phnom Penh bị đốt. Khi đó, cảnh sát Thái Lan thông báo cho đám đông rằng thư ký nhà vua chuyển lời của nhà vua kêu gọi bình tĩnh. Đám đông lập tức trật tự giải tán.

Thực quyền của nhà vua càng thể hiện rõ ràng trong những tình huống chia rẽ sâu sắc, với triết lý “dĩ đức phục nhân” mà cội rễ là lợi ích của cả dân tộc, chứ không của riêng phe phái nào.

Năm 1992, mâu thuẫn giữa Thủ tướng Suchinda Kraprayoon và chính trị gia đối lập Chamlong Srimuang đã dẫn đến cuộc biểu tình khiến nhiều người dân Thái bỏ mạng.

Trên sóng truyền hình được phát trực tiếp, Vua Bhumibol đã kêu gọi cả hai người tới để đề xuất hợp tác, "vì đất nước của tất cả chúng ta chứ không phải vì đất nước của hai vị”. Vài giờ sau, đôi bên đồng loạt tuyên bố rời khỏi chính trường, quân đội buông vũ khí, người biểu tình cũng rút lui.

Có thể nói, Vua Bhumibol không chỉ là người đại diện cho vương triều Chakri đã gìn giữ nền độc lập của Thái Lan hơn 200 năm qua mà còn được coi là biểu tượng của sự gắn kết dân tộc, là người đem đến sự ổn định cho đất nước khi những cuộc chính biến đe dọa nghiêm trọng đến ổn định quốc gia.

Người hết lòng vì đất nước và nhân dân

Vua Bhumibol Adulyadej được nhân dân coi là một vị thánh sống bởi những cống hiến không ngừng nghỉ của ông dành cho đất nước. Họ gọi ông bằng nhiều cái tên trìu mến nhưng không kém phần ngưỡng vọng: Vị chúa ngự phía trên chúng con, Vua của nhân dân… Sự tôn kính này không bắt nguồn từ điều gì bí ẩn hay chịu sự tác động của một thế lực nào, mà từ chính thực tế đời sống.

Người dân Thái Lan rất tôn sùng vị vua của mình, họ coi ông là vị thánh sống. Ảnh: Getty Images

“Chưa có ai trong lịch sử Thái Lan từng nỗ lực để cải thiện đời sống người dân như vua Rama IX. Ông đã khởi động hàng nghìn dự án mang lại lợi ích lớn lao cho người dân và đất nước. Đó là lý do vì sao mọi gia đình, văn phòng, tòa nhà công sở đều treo ảnh nhà vua”, Maximilian Wechsler, một chuyên gia nước ngoài, nhận định về các dự án do Vua Bhumibol thực hiện.

Ông đã lập ra dự án của hoàng gia, xúc tiến các kỹ thuật gieo hạt kiểu mới. Năm 1971, ông đưa ra các biện pháp giúp người dân giải hạn, đào kênh rạch trữ và điều tiết nước, trong đó không thể không nhắc đến chiến dịch mưa nhân tạo do tự ông nghiên cứu và thực hiện.

Vua Bhumibol được xem như vị cứu tinh của dân tộc vì đã cứu sống hơn 8,3 triệu người dân Thái trong lúc đời sống sinh hoạt và sản xuất của họ gặp hạn hán kéo dài.

Với phương châm “nơi nào cần mưa sẽ có mưa”, chiến dịch của nhà vua đã mang đến những cơn mưa nhân tạo mà người dân trân trọng gọi với cái tên “mưa hoàng gia”. Chính những điều này đã giúp Vua Bhumibol trở thành vị vua được yêu mến nhất trong lịch sử Thái Lan.

An An