Vụ thư ký tòa bị án oan: TAND Cấp cao yêu cầu chuyển hồ sơ xem xét

Vừa qua, chúng tôi đã phản ánh việc hai cấp tòa tại Bạc Liêu có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm và kết án oan đối với bị án Trần Thị Diễm My (sinh năm 1990, nguyên thư ký tại TAND huyện Vĩnh Lợi, tỉnh Bạc Liêu) về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo kết luận điều tra của cơ quan điều tra VKSND Tối cao thì My chỉ là người nhận tiền giúp thẩm phán Hồ Huỳnh Tố Hiền. Nhưng quá trình ủy quyền cho VKS TP.Bạc Liêu truy tố và đến khi hai cấp tòa TAND TP.Bạc Liêu và TAND tỉnh Bạc Liêu xét xử, thì không đề cập gì đến trách nhiệm của thẩm phán Hiền, chỉ nói là “sẽ tiếp tục làm rõ xử lý sau” và xác định bà Hiền là nhân chứng của vụ án. Trong khi đó tội danh cũng được hai cấp tòa thay đổi từ tội nhận hối lộ sang tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, để nhằm mục đích kết án một mình thư ký My???

Cơ quan chức năng đã vào cuộc

Ngay sau khi chúng tôi phản ánh thì ngày 28/9 vừa qua VKSND Cấp Cao tại TP.HCM đã gửi văn bản số 2724/GBN-VCC3-VP thông báo cho bà Nguyễn Thị Bích (mẹ của thư ký My đang phải chấp hành án tù) với nội dung cơ quan này đã nhận được hồ sơ đề nghị xem xét giám đốc thẩm của bà. Theo đó VKSND Cấp cao sẽ xem xét đề nghị của bà là yêu cầu kháng nghị giám đốc thẩm đối với bản án sơ thẩm và phúc thẩm của TAND TP.Bạc Liêu và TAND tỉnh Bạc Liêu.

Văn bản của VKSND Cấp cao

Trước đó VKSND tỉnh Bạc Liêu cũng có công văn số 35/VKS-P12 ngày 23-9-2016 thông báo cho bà Bích biết là cơ quan này đã chuyển đơn của bà đến VKSND Cấp cao tại TP.HCM để xem xét kháng nghị giám đốc thẩm theo thẩm quyền. Gửi kèm theo thông báo là phiếu chuyển đơn của VKSND tỉnh cho bà Bích rõ.

Cũng liên quan đến vụ việc ngày 20/9/2016 Chánh án TAND tỉnh Bạc Liêu Dương Công Lập đã gửi văn bản số 33/TLĐ-TA thông báo cho bà Bích là vào ngày 11/3/2016 TAND tỉnh đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án lên theo yêu cầu của TAND Cấp cao tại TP.HCM.

Cũng theo văn bản này thì theo luật TAND tỉnh không có thẩm quyền xem xét lại vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm mà quyền đó là của TAND Cấp cao tại TP.HCM. Trước đó nữa vào ngày 5/7/2016 đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bạc Liêu cũng có văn bản số 15/VPĐĐBQH gửi bà Bích với nội dung: Sau khi nghiên cừu hồ sơ giấy tờ có liên quan đến đơn kêu cứu và yêu cầu giám đốc thẩm của bà, thì đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh đã chuyển đến Chánh án tòa Hình sự, TAND Cấp cao để xem xét và giải quyết theo quy định của pháp luật.

Văn bản của Chánh Án TAND tỉnh Bạc Liê

Trước đó bà Bích đã có nhiều đơn gửi Chánh án TAND Cấp cao, Viện trưởng VKSND Cấp cao tại TP.HCM, yêu cầu kháng nghị giám đốc thẩm đối với hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm, vì cho rằng My bị oan vì không phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản như đã bị kết án. Ngoài ra cơ quan tố tụng xử lý sót người lọt tội khi bản thân bị cáo chỉ là người nhận tiền giúp thẩm phán Hiền, nếu có hành vi nhận hối lộ thì bà Hiền chính là chủ mưu. Như vậy cho thời thời điểm này các cơ quan giám sát tố tụng và cơ quan có thẩm quyền kháng nghị giám đốc thẩm đã có những phản hồi tích cực nhằm tháo gỡ bức xúc oan ức của bị án My cũng như gia đình.

Đặc biệt hơn trong vụ án này chính bà Thu Ba (là người bị hại trong vụ án) cũng có đơn xin giám đốc thẩm xin hủy án để xem xét lại tội danh của My và toàn bộ vụ án. Trong đơn bà Ba cho rằng mình không bị My dùng thủ đoạn gian dối nào để lừa đảo vì toàn bộ quá trình thỏa thuận, đưa tiền bà đều thông qua thẩm phán Hiền và bà mong muốn bà Hiền xử cho bà thắng kiện. Trong việc này My chỉ là “cầu nối” giúp bà thực hiện mục đích của mình, việc khép My vào tội lừa đảo là xử oan cho My.

Điều tra rành rành, nhưng xét xử kiểu “thí chốt”

Như chúng tôi đã phản ánh, theo kết luận điều tra của cơ quan cảnh sát điều tra (VKSND Tối cao) thì My là thư ký riêng của thẩm phán Hồ Huỳnh Tố Hiền. Đầu năm 2014 bà Hiền giải quyết vụ kiện tranh chấp vay tài sản do bà Lê Thị Thu Ba là nguyên đơn kiện ông Lê Trung Nghĩa. Sáng 11/9/2014 bà Ba mang hai phong bì (một cái 1 triệu đồng, một cái chứa 2 triệu đồng), đặt trong ống lược nhà vệ sinh tại trụ sở tòa án huyện. Sau đó bà nhắn tin cho My với nội dung: “Chị bồi dưỡng cho em 1 triệu, Hiền 2 triệu, đưa dùm chị xong rồi chị em mình gặp lại sau nhé”. Đồng thời bà Ba cũng nhắn tin vào máy thẩm phán Hiền: “Chị Thu Ba nè Hiền, chị muốn gửi quà cho em nhưng chị ngại, chị gởi qua nơi My”.

Sau khi đọc tin nhắn bà Hiền hỏi My có đúng bà Ba gửi quà không, My rút túi quần lấy ra hai phong bì, đưa phong bì 2 triệu cho bà Hiền, nhưng bà Hiền không nhận và nói: “Luật sư không làm được gì mà 8-9 triệu, còn tao là thẩm phán giải quyết cho tao có 2 triệu, tao ghét tao xử cho thua luôn, đồ không biết điều”. Nói xong đích thân bà Hiền điện cho bà Ba nói: “Chị quay lại lấy cái gì hồi nãy đưa cho con My”, bà Ba trả lời là đã về tới Bạc Liêu rồi nên chiều lên lấy. Sau đó My điện thoại cho bà Ba nói lên lấy lại tiền. Thấy vậy bà Ba nói: “Bây giờ sao, chị đưa thêm nữa được không?”, My đáp: “Em không biết nữa chị muốn gì trực tiếp gặp chị Hiền”. Đến 11 giờ trưa bà Ba trình báo sự việc với công an tỉnh Bạc Liêu đồng thời điện thoại cho My nói là đã có thêm 5 triệu đồng để đưa cho bà Hiền, nhờ My thông báo giúp.

Đến 14 giờ cùng ngày, vụ án được đưa ra xét xử và thẩm phán Hiền đã tuyên cho bà Thu Ba thắng kiện. Xử xong bà Hiền về phòng nói với My: “2 triệu bà Ba đưa, em giữ lấy mai chị em mình đi mua dầu thơm”. Đến 19 giờ 20 tối, bà Ba điện thoại cho My nói: “Có tiền rồi nè My ơi, gặp em ở đâu?”, My nói: “Em về nhà rồi, chị muốn gì thì ra quán nhà chị Hiền ở phường 2, TP.Bạc Liêu gặp chị Hiền”. Dứt lời My điện thông báo cho thẩm phán Hiền biết. Sau đó bà Thu Ba nhắn tin cho bà Hiền với nội dung: “Chị mới có tiền mà bây giờ đang đưa con đi học chung với chồng em ghé chị không tiện, sáng mai ăn sáng nha chị”.

Nhận được tin nhắn này bà Hiền nhắn tin cho My qua Fcebook- Hienocken gmail.com.vn: “Sáng mai em hẹn gặp bà Thu Ba lấy cho chị, chị làm biếng gặp bà quá đi”. Sáng hôm sau khi My nhận phong bì giúp bà Hiền bên ngoài có ghi: “TBA gửi Hiền” thì bị công an bắt quả tang. Quá trình điều tra thẩm phán Hiền không thừa nhận hành vi nên thư ký My bị truy tố về tội nhận hối lộ.

VKSND TP. Bạc Liêu cũng ra cáo trạng vẫn truy tố My về tội nhận hối lộ. Nhưng đáng nói là một số chi tiết mô tả lời nói tình tiết liên quan đến thẩm phán Hiền mà kết luận điều tra viện dẫn như trên đã không được đưa vào cáo trạng. Ngày 11/9/2015 TAND TP Bạc Liêu xử sơ thẩm tuyên phạt bị cáo My sáu tháng tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. My làm đơn kháng cáo kêu oan và cho rằng án sơ thẩm ghi nhận không trung thực và khách quan các tình tiết, lời khai các bên trong quá trình điều tra, quá trình xét hỏi, tranh luận công khai tại phiên tòa…

Bà Ba cũng kháng cáo cho rằng bị cáo My không dùng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tiền của bà, vì cả hai lần đưa tiền bà đều điện thoại, nhắn tin cho cả My và Hiền biết rõ. Khi bị bắt quả tang bà cũng khai rõ là số tiền 5 triệu gửi bà Hiền, chỉ nhờ My nhận thay, bản thân My không vòi vĩnh hay yêu cầu bà đưa thêm tiền. Do đó bà yêu cầu tòa phúc thẩm tuyên bố My không phạm tội lừa đảo.

Tuy nhiên tại phiên tòa phúc thẩm của TAND tỉnh Bạc Liêu vào tháng 12/2015, tòa tuyên y án… Nhận định về vụ án này nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng, hai cấp tòa đã xử sót người lọt tội và kết án My theo kểu khiên cưỡng. Nguyên nhân là do bà Hiền không nhận tội (nếu không muốn nói là có sự nương tay, muốn tha bổng), khiến tòa phải tìm kiếm một tội danh khác để xử phạt My theo kiểu “thí chốt”.

Theo đó trong vụ án này có chăng bị cáo My chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự với hành vi môi giới hối lộ hoặc vai trò đồng phạm tội nhận hối lộ với chủ mưu là bà Hiền. Còn nếu không xác định có vụ án nhận hối lộ thì tòa không thể tuyên án thư ký My như thế được…

ĐỨC THUẬN - LÂM THANH PHONG/KD&PL