Vũ khí hóa học được dùng ở Syria: Nga bác lời Mỹ

Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học (OPCW) và Liên Hợp Quốc mới đây đã công bố một báo cáo, nói rằng cả Chính phủ Syria và IS đang sở hữu và sử dụng vũ khí hóa học trong cuộc xung đột ở Syria.

Cụ thể, chính quyền Assad đã bị cáo buộc dùng khí clo để trấn áp người dân, mặc dù trước đó họ đã giải giáp số lượng lớn vũ khí hóa học vào năm 2013.

Báo cáo của OPCW cũng khẳng định rằng IS đã dùng khí mù tạt để giết hại hàng loạt nhiều dân thường vào tháng 8/2015.

Cả lực lượng nổi dậy và phe Chính phủ Syria thường đổ lỗi cho nhau sử dụng vũ khí hóa học trong các cuộc giao tranh. Ảnh: AP

Báo cáo này nói thêm, OPCW và Liên Hợp Quốc có trong tay những dữ liệu về 13 vụ tấn công bằng khí sarin, 12 vụ tấn công bằng khí mù tạt, 4 vụ tấn công bằng chất tê liệt thần kinh VX, 41 vụ nhiễm độc khí clo và 61 vụ tấn công trên chiến trường bằng các loại chất hóa học khác. Báo cáo này cũng cáo buộc chính phủ Syria cùng nhiều lực lượng vũ trang đồng minh khác có liên quan đến những vụ tấn công bằng chất hóa học trên.

Hiện các chuyên gia của Liên Hợp Quốc và OPCW đang điều tra kỹ lưỡng từng vụ tấn công hóa học ở Syria từ tháng 12/2015 cho đến nay.

Trước thông tin này, Nga cho biết họ không ngạc nhiên khi IS bị phát hiện có vũ khí hạt nhân. Nga cho biết họ đã nhiều lần cảnh báo về điều này, nhưng mãi đến hiện tại sự thật mới được chứng minh.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói sau khi phía Liên Hợp quốc công bố thông tin trên: “Chúng tôi không hề ngạc nhiên trước tin IS có vũ khí hóa học và đang sử dụng chúng tại Iraq và Syria”.

“Phía Nga đã nhiều lần cảnh báo về điều này”, bà nói thêm. “Giờ đây sự thật đã được chứng minh một cách rõ ràng”.

Vấn đề vũ khí hóa học cũng được Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhắc tới trong cuộc họp diễn ra tại Geneva (Thụy Sĩ) hôm 26/8.

Russia Today ngày 26/8 dẫn lời Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vitaly Churkin kêu gọi cộng đồng quốc tế đừng “kết luận vội vàng” về cuộc điều tra của Liên Hiệp Quốc xung quanh cáo buộc quân chính phủ Syria dùng vũ khí hóa học.

Trong một tuyên bố khác, Nga đã phản ứng mạnh sau khi người phát ngôn của Hội đồng An ninh Mỹ kêu gọi Nga ngăn chặn việc sử dụng vũ khí hóa học trong tương lai.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đáp lại rằng Mỹ nên “tập trung vào những vấn đề của mình” trước khi đưa ra những lời kêu gọi quốc tế như trên.

“Họ nên tự nhìn lại mình trong gương, và thực hiện những điều họ đã hứa từ tháng 1 năm nay: tách những phe đối lập ‘ôn hòa’ khỏi các nhóm khủng bố. Họ đang không thể hoặc không sẵn lòng làm điều ấy”, Russia Today dẫn lời ông Lavrov đăng trên website Bộ Ngoại giao Nga.

Chính quyền Mỹ căng thẳng

Thông tin cả hai phe trong cuộc chiến ở Syria đều cùng sử dụng vũ khí hóa học cũng khiến nội bộ chính phủ Mỹ trở nên căng thẳng, khi các nghị sĩ đảng Cộng hòa lên án chính quyền Tổng thống Obama không có bất kỳ động thái quân sự nào để trừng phạt ông Assad.

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Ed Royce, một thành viên của đảng Cộng hòa đã phát biểu rằng việc chính quyền Assad sử dụng vũ khí hóa học biến những gì chính quyền Obama đã làm thành một “trò đùa”.

“Giờ đây Nhà Trắng mới tuyên bố rằng “không còn nghi ngờ gì nữa”, rằng chính quyền Assad đã dùng khí độc để trấn áp người dân Syria vào năm 2014 và 2015. Vài tuần trước bọn họ còn thả thêm bom hóa học xuống phía Đông Aleppo”, ông Royce nói. “Vậy bây giờ Tổng thống sẽ làm như thế nào?”.

Vũ khí hóa học đã trở thành một vấn đề quan ngại của chính giới chức Mỹ.

Đáp lại, phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest cho biết: “Chúng ta đã thấy được bài học rõ ràng khi Hoa Kỳ trực tiếp thay đổi chính quyền tại Iraq và dùng những biện pháp quân sự tại đất nước này”.

Ông Earnest cũng biện hộ cho thỏa thuận giữa Mỹ và Nga về vấn đề vũ khí hóa học. “Chính những chính sách ngoại giao cứng rắn cảu Mỹ và Nga mới khiến chính quyền Assad từ bỏ kho vũ khí hạt nhân mà họ đang có”, ông nói. “Đáng tiếc là điều này đã không ngăn cản chính quyền Assad biến khí clo thành một loại vũ khí quân sự”.

Còn phát ngồn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ (NSC) Ned Price phát biểu: “Giờ đây không còn nghi ngờ gì nữa, chính phủ Syria đã liên tục sử dụng khí clo để trấn áp người dân”. NSC cũng cáo buộc chính quyền Assad vi phạm Công ước về Vũ khí Hóa học và một nghị định do Liên Hợp Quốc ban hành.