Tiết lộ điều dại dột của ông chủ hãng xe ôtô "Made in Việt Nam"

Trò chuyện với báo chí, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Ôtô Xuân Kiên (Vinaxuki) - Bùi Ngọc Huyên cho biết lại vừa gửi văn bản "cầu cứu" tới Thủ tướng và các cơ quan chức năng giải quyết những khó khăn mà công ty đang vướng phải.

Những năm đầu sản xuất và có mặt trên thị trường, Vinaxuki và Trường Hải chính là những điển hình của ngành công nghiệp ôtô nội địa với sản lượng bán hàng thường xuyên đạt trên mốc 1.000 xe/tháng. Tuy nhiên, khi nền kinh tế rơi vào khó khăn, thị trường suy giảm mạnh thì với tiềm lực tài chính hạn chế, các Vinaxuki cũng theo đó chìm vào khó khăn, còn Trường Hải với hướng đầu tư khác đã tìm được lối thoát.

Từ đầu năm 2012, các ngân hàng đồng loạt cắt, không cho vay vốn lưu động. Ông chủ Vinaxuki đã phải bán cả nhà ở, vét từng đồng trả nợ lãi ngân hàng, mong được tái cơ cấu để vay vốn lưu động. Từ đó, nhà máy không còn tiền để trả lương người lao động, không còn tiền để mua nguyên liệu, các dây chuyền sản xuất dần dần ngừng hoạt động.

Vì khủng hoảng mà Chính phủ và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã có quyết định cho các doanh nghiệp được tái cơ cấu vốn vay. Vinaxuki đã được Ngân hàng Nhà nước, Công ty VAMC, Bộ Tài chính hướng dẫn xây dựng các phương án vay vốn để sản xuất và trả nợ. Năm nào, Vinaxuki cũng xây dựng và gửi phương án đến các ngân hàng, đề nghị được tái cơ cấu lại vốn đầu tư, để kinh doanh sản xuất, xin được vay vốn lưu động và hoàn trả nợ vay.

Tiếc rằng chủ trương đúng, nhưng khi thực hiện lại không có hội đồng đánh giá lại tính khả thi của dự án, không có sự kết hợp của các cơ quan chức năng trong việc xử lý nợ xấu. Thậm chí, giữa các ngân hàng thương mại nảy sinh nhiều bất đồng về tài sản đảm bảo, vốn lưu động, chẳng ai hiểu ai, còn VAMC thì mua bán nợ xấu chưa thực chất, nên Vinaxuki bị chết kẹt. Chính sự đầu tư được cho là bài bản và tốn kém này đã góp phần đẩy Vinaxuki rơi vào tình trạng đói vốn trầm trọng.

Qua 5 năm chạy khắp các cửa mà không được vay vốn lưu động dù Vinaxuki đã có đầy đủ đất đai, nhà xưởng và các dây chuyền máy móc hiện đại, là doanh nghiệp công nghiệp ô tô duy nhất sản xuất phụ tùng cốt lõi bằng công nghệ cao, đã làm ra được các sản phẩm cơ khí trọng điểm quốc gia với công nghệ cao, làm ra các mẫu xe ưu tiên với mức nội địa hóa trên 40% vẫn còn tài sản cầm cố, dự án khả thi…Vinaxuki xin được tái cơ cấu vốn, được vay vài trăm tỷ vốn lưu động để sản xuất, để đảm bảo việc làm và đời sống công nhân kĩ sư trong lúc thị trường ô tô tăng nóng 45-56% mà không được.

Ông chủ Vinaxuki trắng tay vì mộng vàng ôtô "Made in Việt Nam".

Lãnh đạo Vinaxuki cho biết, từ năm 2013, Vinaxuki đã nhiều lần đề nghị ngân hàng cho vay từ 10-40 tỷ đồng tùy từng chi nhánh, tổng số tiền vay chỉ 150 tỷ đồng để mua nguyên liệu, trả lương, tiền điện, thuế và bảo lãnh cho Vinaxuki nhập phụ tùng cho các nhà máy vận hành 5-6% công suất (5.000-6.000 xe/năm)… nhưng các ngân hàng không đồng ý và chỉ khăng khăng yêu cầu bán toàn bộ công ty. Nay ngân hàng muốn bán từng phần nhưng cũng rất khó vì dây chuyền không đồng bộ như các nhà máy ô tô ở các nước nhưng chỉ có vài khách tìm hiểu và cũng chưa có kết quả do họ trả quá rẻ.

Ít ai biết được rằng, để theo đuổi giấc mơ "Made in Việt Nam", ông Huyên đã phải bán một căn nhà được phân của bố từ năm 1960 và một căn nhà tại Láng Hạ. Nhà của con gái, của cháu ngoại ông Huyên cũng bán hết để lấy tiền trả nợ cho Vietcombank.

"Tôi đã đổ không biết bao nhiêu tiền vào đam mê của mình. Đến nay, tôi đã bán một căn nhà được phân của bố tôi từ năm 1960. Căn nhà thứ hai của tôi tại Láng Hạ cũng bị bán. Nhà của con gái, của cháu ngoại tôi cũng bán hết để lấy tiền trả nợ cho Vietcombank.

Nhưng tôi dại dột quá rồi. Lẽ ra tài sản thế chấp trước đây để nguyên, tài sản nhà cửa bán đi được 100-200 tỷ đồng, tôi không trả ngân hàng mà làm vốn lưu động, cho nhà máy hoạt động công suất nhỏ, sau đó bán cổ phần cho doanh nghiệp nước ngoài thì giờ có lẽ tôi đã có lãi và trả nợ hết", ông Huyên tâm sự với báo chí.

Mặc dù đang trong hoàn cảnh khốn cùng, nhưng may mắn là các con, gia đình đều không quay lưng. "Con trai con gái tôi trước đều làm phó tổng giám đốc. Tôi động viên các con sau giai đoạn khó khăn sẽ bán cổ phần cho các cổ đông, lúc đó không còn vất vả nữa… Nhưng bây giờ ngoài làm việc thì suốt ngày tu phật, đọc kinh, ăn cơm chay. Con tôi không tin ai ngoài trời phật nữa. Nhưng chúng nó vẫn ủng hộ và cùng tôi làm việc", vẫn lời ông Huyên.

Ông cũng cho biết, giờ một tháng ông cũng chỉ tiêu 4,9 triệu tiền lương hưu cả xăng xe, chi phí đi lại và ăn uống hàng ngày. Tiền lương trả công nhân, chi phí… ông vay anh em trong nhà đến nay hơn 2 tỷ đồng.

Ông cũng cho biết, nếu được ngân hàng tái cơ cấu và vay được 200 tỷ vốn lưu động thì nhà máy sẽ vận hành trở lại, Vinaxuki sẽ bán cổ phần cho cổ đông chiến lược, bán cổ phiếu ra thị trường chứng khoán sau 3 năm phục hồi sản xuất và có lãi. Ông Huyên thừa nhận, để vực dậy toàn bộ Vinaxuki thì cần khoản tiền lớn hơn nhiều, nhưng chỉ cần được giải ngân số vốn này công ty có thể khôi phục một phần sản xuất. Có vốn để khởi động lại nhà máy, công ty sẽ tìm đối tác bán cổ phần, thu hồi vốn trả nợ VAMC và các ngân hàng đầy đủ.

Hòa Hậu (t/h)

Hòa Hậu (t/h)