Vì sao 'tử tù' Hàn Đức Long bị VKSND tỉnh Bắc Giang từ chối bồi thường?

Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, bà Nguyễn Thị Mai (vợ "tử tù" Hàn Đức Long, trú tại thôn Yên Lý, xã Phúc Sơn, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang) cho biết, VKSND tỉnh Bắc Giang đã có thông báo trả lời đơn của ông Hàn Đức Long về việc yêu cầu VKSND tỉnh xin lỗi công khai và bồi thường cho mình.

Bà Mai bên chồng.

Bà Mai cho hay, theo lịch hẹn, ngày 4/8, VKSND tỉnh Bắc Giang hẹn sẽ trả lời gia đình. Sáng 4/8, ông Long cùng luật sư đã lên trụ sở VKSND tỉnh này. Tuy nhiên, thông báo giải quyết vụ việc đã được gửi theo đường bưu điện về cho gia đình.

Theo đó, nội dung thông báo của VKSND tỉnh Bắc Giang nêu rõ, bản án hình sự phúc thẩm số 706/2011/HSPT ngày 29/11/2011 của Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội đã tuyên và có hiệu lực pháp luật, xác định ông Hàn Đức Long phạm tội Giết người, Hiếp dâm trẻ em và không phạm tội Hiếp dâm.

Tại thời điểm này, tuy ông Long được Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội tuyên không phạm tội Hiếp dâm, nhưng do ông Long còn bị Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tuyên tử hình về hai tội Hiếp dâm trẻ em và tội Giết người nên căn cứ các quy định tại Điều 26,27,31, luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước thì ông Long không thuộc trường hợp được xác định là bị oan. Do đó, VKSND tỉnh Bắc Giang không có trách nhiệm phải bồi thường đối với ông Hàn Đức Long.

"Tử tù" Hàn Đức Long (ngoài cùng bên trái).

Ngày 22/11/2014, tại quyết định giám đốc thẩm số 20/2014/GĐT của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao đã tuyên hủy toàn bộ bản án hình sự phúc thẩm số 706/2011/HSPT, ngày 29/11/2011 của Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội và bản án hình sự sơ thẩm số 48/2011/HSST ngày 29/4/2011 của TAND tỉnh Bắc Giang để điều tra lại theo thủ tục chung.

Quá trình điều tra lại, do không đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự nên VKSND tỉnh Bắc Giang đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra bị can đối với ông Long về cả 3 tội Giết người, Hiếp dâm trẻ em và Hiếp dâm.

Như vậy, tại thời điểm VKSND tỉnh Bắc Giang ra quyết định đình chỉ điều tra, căn cứ Điều 6 luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, ông Long được xác định thuộc trường hợp bị oan về cả 3 tội danh đã khởi tố, truy tố và xét xử trong cùng một vụ án.

Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước cũng quy định Tòa án cấp phúc thẩm có trách nhiệm bồi thường thiệt hại, vì vậy trường hợp này việc giải quyết khôi phục danh dự và bồi thường cho ông Long thuộc trách nhiệm của Tòa án phúc thẩm TAND Tối cao (nay là Tòa án cấp cao tại Hà Nội) là cơ quan gây oan sai sau cùng cho ông Long, không thuộc trách nhiệm giải quyết của VKSND tỉnh Bắc Giang.

Vì vậy, ông Hàn Đức Long có đơn yêu cầu VKSND tỉnh Bắc Giang công khai xin lỗi là không có căn cứ.

Bà Mai cho rằng, việc VKSND tỉnh Bắc Giang trả lời như vậy là chối bỏ trách nhiệm mà cơ quan này gây oan sai cho ông Long. Trước đó, ông Long và gia đình đã được TANDTC xin lỗi và bồi thường theo quy định.

Luật sư Vũ Thị Nga (bảo vệ quyền và lợi ích cho gia đình ông Long) bày tỏ quan điểm không đồng tình về việc VKSND tỉnh Bắc Giang từ chối trách nhiệm xin lỗi, bồi thường đối với ông Long.

"VKSND tỉnh Bắc Giang là cơ quan hiểu rõ trách nhiệm của mình hơn ai hết khi ban hành và thực hiện hàng loạt các quyết định tố tụng thiếu căn cứ và đều đã bị ngay tòa án cấp sơ thẩm là TAND tỉnh Bắc giang tuyên vô tội, cáo trạng bị bác bỏ ngay từ giai đoạn sơ thẩm. Cáo trạng truy tố ông Long phạm tội Hiếp dâm hai mẹ con bà Ngô T.K. và Trương T.N. là không có căn cứ...", luật sư Vũ Thị Nga nói.

Xuân Hòa