Vì sao học sinh lớp 10 không được thay đổi nguyện vọng?

Phụ huynh và học sinh nộp hồ sơ đăng ký nhập học vào Trường THPT Nguyễn An Ninh - Ảnh: Đào Ngọc Thạch

Khi Sở GD-ĐT TP.HCM công bố điểm chuẩn vào lớp 10 giảm mạnh (có trường giảm trên 10 điểm), nhiều học sinh ngậm ngùi nuối tiếc vì dù điểm cao vẫn không thể học trường thật sự yêu thích do đã đăng ký nguyện vọng trước khi thi và theo quy định, thí sinh không được quyền thay đổi nguyện vọng.

Trước thực tế này, một lần nữa, nhiều ý kiến đặt ra vấn đề có nên để học sinh (HS) đăng ký nguyện vọng sau khi thi hoặc được điều chỉnh nguyện vọng như cơ chế thi THPT quốc gia áp dụng năm nay?

Chọn trường an toàn thay vì trường yêu thích

So với năm 2016, năm nay điểm chuẩn của Trường THPT Nguyễn Trãi (Q.4) giảm hơn 12 điểm. Việc này khiến nhiều HS không khỏi “tiếc rẻ” vì dư quá nhiều điểm đậu. Bùi Minh N. (học sinh Trường THCS Vân Đồn, Q.4) cho biết: “Để chắc ăn hơn em đăng ký vào Trường Nguyễn Trãi, sau khi thi xong em cảm thấy khá yên tâm vì bài thi làm tương đối tốt. Tới khi có điểm thì càng yên tâm hơn vì so với điểm năm trước thì em chắc chắn đậu. Tuy nhiên, khi trường công bố điểm chuẩn thấp hơn quá nhiều so với năm trước em không khỏi bị sốc. Nếu không vì quá chắc ăn, nếu không vì để có một chỗ học chắc chắn thì em đã có cơ hội được học trường mình thích”.

N. cho rằng việc đăng ký nguyện vọng trước khi thi khiến HS không có nhiều lựa chọn. N. cho biết thêm em và hầu hết các bạn trong lớp thường chọn giải pháp an toàn là thi vào một trường lấy điểm thấp hơn so với lực học để đảm bảo có một chỗ học chắc chắn, chứ không dám chọn trường theo đúng lực học và sở thích vì sợ rủi ro. “Trước khi thi không chỉ em mà hầu hết các bạn trong lớp đều chịu rất nhiều áp lực. Hầu hết chúng em đều chọn giải pháp an toàn thay vì chọn vào trường mình thích. Lý do là cần chắc chắn có được một chỗ học công lập để không phải học trường tư thục hoặc trung tâm giáo dục thường xuyên”, N. cho biết.

Theo N. nếu các trường cho phép HS điều chỉnh nguyện vọng sau khi biết điểm thi, điểm chuẩn thì cơ hội được lựa chọn của HS sẽ nhiều hơn. “Lúc này những HS có điểm cao sẽ có cơ hội học trường mình thích, phù hợp với khả năng của mình. Còn những HS trượt nhưng có số điểm khá cao vẫn còn cơ hội đậu”, N. nêu ý kiến.

Thay đổi sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy !

Một lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM đồng ý là nếu cho phép HS điều chỉnh nguyện vọng sau khi có điểm thi thì sẽ giúp HS có cơ hội lựa chọn nhiều hơn, để HS được tự chủ hơn trong việc chọn nơi học. Tuy nhiên, do điều kiện giao thông, cơ sở vật chất trường lớp giữa các trường phổ thông trong thành phố hiện nay không đồng đều nên Sở lo ngại để HS thay đổi nguyện vọng sau khi biết điểm sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy. Chẳng hạn lúc này, HS sẽ đổ xô về các trường có cơ sở vật chất tốt hơn khiến các trường này quá tải, trong khi nhiều trường khác lại tuyển không đủ chỉ tiêu. Chính vì thế, hiện tại Sở vẫn đang nghiên cứu nhưng chưa tìm ra giải pháp nào đủ hợp lý để có thể thay đổi.

Cùng quan điểm, thạc sĩ Hồ Sỹ Anh, Viện Nghiên cứu giáo dục Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, cho rằng giáo dục ở bậc phổ thông khác với bậc ĐH vì phổ thông cần được hỗ trợ để phát triển một cách đồng đều. Các trường phổ thông không nên có sự phân tầng và chênh lệch về chất lượng đào tạo nhiều. Do đó, việc thi và xét tuyển từ THCS lên THPT không cần thiết phải cho HS điều chỉnh nguyện vọng sau khi biết điểm.

Theo ông Hoàng Long Trọng, giáo viên Trường THCS Văn Lang (Q.1), việc cho phép HS điều chỉnh nguyện vọng nếu làm không khéo sẽ gây hoang mang cho HS, phụ huynh. “Việc đăng ký 3 nguyện vọng trước khi thi đã tạo điều kiện để HS có sự chuẩn bị tâm lý. Ngoài việc các em có thể xác định rõ mục tiêu trước khi thi thì qua sự tư vấn, định hướng của giáo viên, việc chọn nguyện vọng của các em cũng sẽ chính xác hơn. Cho HS điều chỉnh nguyện vọng sau khi có điểm thi bên cạnh một số ưu điểm thì sẽ khiến tâm lý HS không được ổn định, gây ra sự xáo trộn trong việc xét tuyển”.

Phó hiệu trưởng một trường THCS tại Q.3 cũng cho rằng việc thi tuyển lớp 10 hiện tại giống như một kỳ thi dành cho phụ huynh. Chính vì thế, để giảm độ nóng thì nên duy trì sự ổn định, hạn chế lựa chọn quá nhiều để giảm căng thẳng. Cho điều chỉnh nguyện vọng sau khi có điểm thi, điểm chuẩn có thể sẽ tạo ra thêm những cuộc đua khác gây áp lực, căng thẳng hơn nữa cho kỳ thi lớp 10.

Trong khi đó, hiệu trưởng một trường THPT tại Q.3 nêu ý kiến: “Quy định nào cũng có thể thay đổi. Miễn làm sao có lợi nhất cho người học. Việc thay đổi nguyện vọng sau khi biết điểm sẽ giúp HS lựa chọn đúng ngôi trường mà mình yêu thích, phù hợp với lực học. Việc thay đổi nguyện vọng sau khi biết điểm chỉ là về mặt kỹ thuật. Nếu áp dụng thì trường, đơn vị tổ chức có thể mệt mỏi hơn nhưng người học thì sẽ hoàn toàn có lợi”.

Lam Ngọc