VDS: Quý III, khả năng HAX ghi nhận khoản thưởng từ 35 - 40 tỷ đồng

CTCP Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh (Mã: HAX) có mức tăng trưởng doanh số 6 tháng đầu năm ở 40%, tuy nhiên lợi nhuận sau thuế lại sụt giảm tới 43%. Trong đó, quý II lỗ gần 9 tỷ đồng.

Doanh nghiệp lý giải khoản lỗ vì trong quý II, HAX đã phải chủ động chiết khấu cao cho khách hàng và thậm chí chấp nhận lỗ một phần để “giải phóng” toàn bộ lượng xe dòng C-class cũ do sắp tới dòng này sẽ được cải tiến.

Đồng thời, dưới áp lực cạnh tranh lớn đến từ hai nhà phân phối khác của MBV là Vietnam Star và An Du, Công ty cũng đã phải chấp nhận tăng chi phí, trong đó tính riêng quý II, chi phí bán hàng tăng 66%, chi phí quản lý doanh nghiệp tăng 130% so với cùng kỳ năm trước.

Đánh giá về HAX, bộ phận phân tích CTCP Chứng khoán Rồng Việt - VDS (RongViet Research) cho rằng biến động lợi nhuận này đến từ cách HAX ghi nhận khoản thưởng từ MBV. Do đặc thù là nhà phân phối nên Công ty sẽ được nhận hỗ trợ từ hãng dưới hai hình thức: chiết khấu trực tiếp vào giá nhập xe và thưởng theo doanh số bán hàng. Trong đó, khoản thưởng đạt chỉ tiêu về doanh số là yếu tố quyết định lớn nhất đến lợi nhuận của HAX.

Doanh thu và khoản thưởng từ MBV theo quý của HAX (Đơn vị: tỷ đồng)

Khoản thưởng này sẽ được trả vào các thời điểm cuối quý, bán niên và cuối năm nếu nhà phân phối đạt được doanh số bán hàng trên 80% mức sản lượng cam kết cũng như một số tiêu chí đánh giá khác (như cơ cấu các dòng xe bán ra, chỉ số hài lòng khách hàng,…). Đại diện HAX cho biết sẽ chỉ ghi nhận khi MBV xác nhận doanh số và chấp nhận chi trả, tức sẽ có độ trễ khoảng một quý so với kết quả bán hàng thực tế.

Như cách tính trên, có thể lý giải khoản thưởng trong quý II thấp đột biến (chưa đến 3 tỷ đồng) là do doanh thu quý I chưa hoàn thành tốt chỉ tiêu đề ra mặc dù đã tăng trưởng 74% so với cùng kỳ năm trước.

RongViet Research cho rằng sự mâu thuẫn này vẫn có sự hợp lý vì trong năm nay, HAX đã đặt kế hoạch tăng trưởng doanh thu ở mức 80,3%. Hơn nữa, khi kết thúc quý II, MBV sẽ tiếp tục đánh giá kết quả bán hàng của HAX quý II cũng như nửa đầu năm để xác định mức hoa hồng.

Như vậy, nhiều khả năng quý III, HAX sẽ nhận được một khoản thưởng lớn dựa trên doanh số quý II và thưởng bán niên từ MBV với con số ước tính vào khoảng từ 35 - 40 tỷ đồng.

Tuy nhiên, với yêu cầu tồn kho ít nhất 1,5 tháng bán hàng trong bối cảnh doanh số tăng trưởng mạnh mẽ, RongViet Research cũng lưu ý về sự thay đổi chính sách bán hàng giữa MBV và nhà phân phối có thể sẽ khiến HAX chịu một áp lực vay nợ lớn. Kể từ năm 2017, nhà phân phối phải thanh toán đủ tiền khi nhận hàng thay vì trả chậm trong vòng 90 ngày như trước đây. Chỉ trong 6 tháng đầu năm, khoản tiền vay mới của HAX gấp 2,5 lần năm trước và chi phí lãi vay tăng gấp 3,3 lần, đạt 14,1 tỷ đồng.