Vẫn còn tranh cãi xung quanh quy định của USDA

Chế biến cá tra xuất khẩu. (Nguồn internet)

Quy định mới áp dụng cho tất cả các loài cá trong bộ Siluriformes, bao gồm cả cá da trơn... là động thái đầu tiên cho việc chuyển đổi vai trò thanh tra thủy sản từ (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) FDA sang USDA, nghĩa là quy định đối với cá da trơn sản xuất trong nước và cá tra nhập khẩu sẽ nghiêm ngặt hơn.

Bà Lisa Weddig thuộc Hiệp hội Thủy sản Hoa Kỳ (NFI) cho rằng, một phần của tranh cãi là do đưa ra cơ quan quản lý mới. Quy định mới công bố này khá phức tạp và liên quan đến một số các quy định khác.

Ông Causey Chad, phát ngôn viên Hiệp hội Cá nheo Hoa Kỳ cũng tỏ ra nghi ngại về cách thức thực hiện chương trình kiểm tra mới này. Quy định mới có một giai đoạn 18 tháng chuyển tiếp để các bên liên quan làm quen.

Theo ông Causey, các quy định mới sẽ là một gánh nặng không chỉ đối với các nước xuất khẩu cá tra, cá da trơn sang Mỹ, mà cả đối với các ngành công nghiệp trong nước.

Quy định cá da trơn mới đã gây ra tranh cãi gay gắt, theo đó ngành cá cá da trơn Mỹ cho rằng, quy định cũ của FDA về cá tra, cá da trơn nhập khẩu quá lỏng lẻo khiến người tiêu dùng Mỹ gặp rủi ro, trong khi các nước xuất khẩu cho rằng quy định mới thực chất là rào cản thương mại, lấy lý do là vì an toàn thực phẩm, và sẽ dẫn đến hành động trả đũa thương mại.

Theo VASEP, vào tháng 6-2014, 10 quốc gia châu Á- Thái Bình Dương gồm Việt Nam, Philippines, Myanmar, Thái Lan và Indonesia đã gửi thư cho đại diện thương mại Hoa Kỳ cáo buộc chương trình này vi phạm luật tự do thương mại quốc tế.

Một số ý kiến đã tuyên bố rằng, Việt Nam sẽ kiện Hoa Kỳ lên Tổ chức thương mại thế giới nếu Hoa Kỳ vẫn kiên quyết với quy định này, và có thể dẫn đến trả đũa thương mại chống lại sản phẩm Hoa Kỳ.

NFI đã chỉ trích luật mới này ngay từ đầu. Ngay sau khi thông qua các quy định mới vào tháng 12-2015, NFI đã phát hành 1 video buộc tội USDA đã cố "giấu" quy định và chỉ thông báo quy định cuối cùng vào buổi chiều trước khi kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn. Thực tế chương trình này gây tốn kém hàng triệu USD thuế, không cải thiện được an toàn thực phẩm và sẽ dẫn đến trả đũa thương mại đối với nông sản Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, theo quy định cũ FDA dưới 2% cá nhập khẩu kiểm tra có chứa tạp chất cấm tại Hoa Kỳ. Quy định cuối cùng công bố vào tháng 12-2015, sẽ có hiệu lực từ 1-3-2016 và có giai đoạn chuyển tiếp 18 tháng, sau đó sẽ được hoàn toàn áp dụng từ ngày 1-9-2017.